Powikłania po iniekcjach do komory ciała szklistego – doświadczenia własne

Wstęp
Autorzy przedstawiają powikłania po iniekcjach do komory ciała szklistego wykonanych w Klinice Okulistyki CMKP.

Materiał i metody
Badanie retrospektywne, przeprowadzone w okresie od stycznia 2006 r. do lipca 2009 r., pacjentom podano iniekcje doszklistkowe obejmujące octan triamcynolonu (Kenalog, 4 mg), ranibizumab (Lucentis, 0,5 mg), bevacizumab (Avastin, 1,25 mg) i pegaptanib (Macugen, 0,3 mg). Do leczenia kwalifikowano osoby z wysiękową postacią zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem, makulopatią cukrzycową, po zakrzepie żyły siatkówki, zapaleniu błony naczyniowej, z teleangiektazjami okołodołkowymi, zespołem Irvine’a-Gassa i chorioretinopatią surowiczą.

Wyniki
Wykonano 943 zastrzyki do komory ciała szklistego. Najczęstszym powikłaniem było nastrzyknięcie spojówki w miejscu podania iniekcji, odnotowano je w 36 % przypadków. Wzrost ciśnienia ocznego powyżej 21 mmHg odnotowano w 18 oczach (5%) w grupie pacjentów otrzymujących inhibitory VEGF, natomiast w grupie pacjentów, którym wstrzykiwano Kenalog, wystąpił on w 30 oczach (23,4%). Zapalenie błony naczyniowej przedniego odcinka oka stwierdzono w 16 przypadkach (1,7%) po iniekcji bevacizumabu (5 oczu) i ranibizumabu (3 oczu). Zapalenie błony naczyniowej odcinków oka – przedniego i tylnego – wystąpiło w 8 oczach (0,8%), w tym zapalenie wnętrza gałki ocznej sterylne odnotowano w 4 przypadkach (0,4%) (w 3 po podaniu bevacizumabu i w 1 po podaniu ranibizumabu), zapalenie pseudoinfekcyjne w 1 przypadku (0,1%) (po iniekcji triamcynolonu), natomiast w 3 oczach (0,3%) objawy sugerowały obecność zapalenia bakteryjnego (w 1 po iniekcji triamcynolonu i w 2 po iniekcji bevacizumabu). Zapalenie wewnątrzgałkowe po podaniu octanu triamcynolonu było wtórne do zakażenia Staphylococcus epidermidis i doprowadziło do znacznego spadku ostrości wzroku. Rozwój lub progresję zaćmy odnotowano w sumie u 34 osób. W grupie oczu po zastrzyku z Kenalogu rozwój i postęp zaćmy stwierdzono w obserwacji 2-letniej w 23,4% oczu (30 przypadków). W grupie osób po iniekcji inhibitorów VEGF zanotowano 2 przypadki postępu zaćmy (0,6%) i 2 przypadki zaćmy jatrogennej. Z powikłań systemowych u jednej osoby rozwinęła się niewydolność nerek jako powikłanie cukrzycy, jedna osoba z cukrzycą przebyła udar mózgu i jedna osoba z cukrzycą zmarła z powodu zawału serca.

Wnioski
Odsetek poważnych powikłań po iniekcjach doszklistkowych jest niewielki. Najczęstszym efektem ubocznym było nastrzyknięcie spojówki w miejscu podania iniekcji. Poważne powikłanie w postaci infekcyjnego zapalenia wnętrza gałki ocznej potwierdzone pozytywnym wynikiem biopsji wystąpiło w jednym przypadku – po zastrzyku z Kenalogu. Powikłania w postaci wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego i rozwoju zaćmy wystąpiły częściej po podaniu octanu triamcynolonu.



Introduction
Authors present complications associated with intravitreal injection perfomed in Ophthalmic Clinic CMKP.

Material and methods
Retrospective study, between January 2006 and July 2009 we performed intravitreal injections with triamcinolone acetonide (Kenalog, 4 mg), ranibizumab (Lucentis, 0.5 mg), bevacizumab (Avastin, 1.25 mg) i pegaptanib (Macugen, 0.3 mg). We treated eyes with age-related macular degeneration, diabetic macular edema, after retinal venous occlusion, with uveitis, Irvine-Gass syndrome, idiopathic juxtafoveolar teleangiectasia and central serous retinopathy.

Results
943 eyes received intravitreal injections. The most common ocular complication was subconjunctival hemorrhage which was seen in 36% cases. Temporary elevated intraocular pressure above 21 mmHg was noticed in 18 eyes (5%) after anti-VEGF agents injections and in 30 eyes (23.4%) after Kenalog injection. Anterior uveitis developed in sixteen cases (1.7%) from the Avastin (5 eyes) and Lucentis (3 eyes) group. Anterior-posterior inflammation occurred in 8 eyes (0.8%), including four eyes (0.4%) with sterile endophthalmitis (3 following bevacizumab and 1 following ranibizumab injection), one eye (0.1%) with pseudoendophthalmitis (after triamcinolone). There were three cases of suspected endophthalmitis (2 following bevacizumab and 1 following triamcinolone injection). The infectious endophthalmitis after triamcinolone injection was culture-proven and revealed Staphylococcus epidermidis. Cataract formation or progression was noted in 34 eyes totally. In Kenalog group progression of cataract was seen in 23.4% of eyes (30 cases) during 2-years of follow-up and in anti-VEGF agents group – in two cases (0.6%) and 2 cases of iatrogenic cataract. Three diabetic patients suffered systemic adverse events: one patient developed renal insufficiency, one patient developed cerebrovascular accidents and one suffered a myocardial infarction resulting in death.

Conclusions
Intravitreal injections are associated with a low incidence of serious adverse events. The most common ocular complication was subconjunctival hemorrhage. There was one case of serious complication – the culture-proven infectious endophthalmitis after Kenalog injection. Cataract formation and increase of intraocular pressure were more often observed following intravitreal triamcinolone injection.