Poznawcze przetwarzanie traumy jako wyznacznik negatywnych i pozytywnych konsekwencji doświadczonych zdarzeń traumatycznych

Cel
Poznawcze przetwarzanie traumy przejawiane w postaci podejmowanych poznawczych strategii radzenia sobie ma na celu dopasowanie się do nowej rzeczywistości, zmienionej w wyniku doznanej traumy. Przedstawione badania mają na celu ustalenie roli poznawczych strategii radzenia sobie z traumą w występowaniu pojawiających się konsekwencji, zarówno negatywnych, w postaci potraumatycznych zaburzeń stresowych (posttraumatic stress disorders – PTSD), jak i pozytywnych, w postaci potraumatycznego wzrostu (posttraumatic growth – PTG).

Metody
Zbadano 340 osób, które doświadczyły różnych zdarzeń traumatycznych (kobiety – ofiary przemocy domowej, osoby po wypadkach komunikacyjnych, rodzice dzieci chorych onkologicznie, rodzice dzieci niepełnosprawnych fizycznie, mężczyźni z paraplegią, ratownicy medyczni). W badaniach wykorzystano kilka standaryzowanych narzędzi pomiaru, w tym Skalę Poznawczego Przetwarzania Traumy (Cognitive Processing of Trauma Scale – CPOTS), Listę Objawów PTSD (PTSD Check List for DSM-5 – PCL-5), Skalę Wpływu Zdarzeń (Impact of Event Scale-Revised – IES-R) oraz Inwentarz Potraumatycznego Wzrostu (Posttraumatic Growth Inventory – PTGI).

Wyniki
Strategie negatywne (zaprzeczanie, żal) okazały się dodatnio powiązane z PTSD, a ujemnie z PTG, natomiast strategie pozytywne (pozytywna restrukturyzacja poznawcza, rozwiązanie/akceptacja, porównanie w dół) odwrotnie – dodatnio z PTG i ujemnie z PTSD. Strategia żalu okazała się najlepszym wyznacznikiem PTSD, z kolei strategia rozwiązania/akceptacji najlepszym predyktorem PTG. Rola stosowanych poznawczych strategii radzenia sobie z traumą jest zróżnicowana w zależności od rodzaju doświadczonego zdarzenia.

Wnioski
Poznawcze przetwarzanie traumy odgrywa istotną rolę w występowaniu negatywnych i pozytywnych konsekwencji doświadczonych zdarzeń. Uzyskane wyniki badań mogą mieć znaczenie dla praktyki, przede wszystkim w terapii osób narażonych na traumę.



Purpose
The cognitive processing of trauma, expressed in the form of coping strategies, aims to help individuals adapt to the new reality that emerges following an experience of trauma. The research presented here is focused on determining the role of cognitive strategies of coping with trauma and the occurrence of consequences both negative, in the form of posttraumatic stress disorders (PTSD), and positive, in the form of posttraumatic growth (PTG).

Methods
A total of 340 people who experienced various traumatic events (female victims of domestic violence, victims of road accidents, parents of children with cancer, parents of physically disabled children, men with paraplegia and paramedics) were examined. The research involved the use of several standardized measurement tools, including the Cognitive Processing of Trauma Scale (CPOTS), PTSD Check List for DSM-5 (PCL-5), the Impact of Event Scale-Revised (IES-R) and the Posttraumatic Growth Inventory (PTGI).

Results
Negative strategies (denial, regret) were positively related to PTSD, and negative to PTG, while positive strategies (positive cognitive restructuring, resolution acceptance, downward comparison) inversely, positively with PTG and negatively with PTSD. The strategy of regret proved to be the best predictor of PTSD, while the strategies of resolution/acceptance – the best predictor of PTG. The role of cognitive coping strategies with trauma varies depending on the type of experienced events.

Conclusions
The cognitive processing of trauma plays an important role in the occurrence of negative and positive consequences of experienced events. The obtained results may have important practical implications, especially in the therapy of people exposed to trauma.