Praktyczne aspekty implementacji szczepień przeciw HPV

Wstęp
Przewlekłe zakażenia wysokoonkogennymi typami HPV od kilku lat uznawane są powszechnie za niezbędny czynnik rozwoju zmian przednowotworowych i raków inwazyjnych szyjki macicy zarówno płaskonabłonkowych, jak i gruczołowych, niezależnie od regionu geograficznego świata. Czterowalentna szczepionka profilaktyczna przeciw HPV typu 6, 11, 16 i 18 o udowodnionej 100-procentowej skuteczności w zakresie zapobiegania rozwojowi zmian przedrakowych (CIN2/3, AIS) i raka szyjki macicy, i innych okolic anogenitalnych związanych z tymi typami wirusa jest niewątpliwym przełomem w profilaktyce raka szyjki macicy. Uzupełniając bowiem programy profilaktyki wtórnej (przesiewowe badania cytologiczne) o element profilaktyki pierwotnej, może w radykalny sposób ograniczyć zapadalność na raka szyjki macicy – drugi po raku piersi nowotwór złośliwy młodych kobiet w Europie. Jej znaczenie dla naszego kraju wydaje się być szczególne – Polska znajduje się na ostatnim miejscu wśród krajów UE pod względem zapadalności, umieralności i skuteczności leczenia raka szyjki macicy. Posiadanie efektywnego narzędzia interwencji profilaktycznej nie oznacza jednak automatycznie uzyskania spektakularnych sukcesów populacyjnych. Kluczowe jest na obecnym etapie powszechne społeczne wprowadzenie szczepień. Poza kwestiami ekonomicznymi – które zostaną w tym opracowaniu pominięte – pozostaje wiele aspektów praktycznych, wpływających na implementację szczepionki. Zagadnieniem podstawowym dla uzyskania pełnego efektu profilaktycznego jest zastosowanie szczepionki u osób, które nie są zakażone HPV – co ze względu na płciową drogę transmisji zakażenia oznacza, że optymalne są szczepienia dziewcząt (i chłopców) przed inicjacją seksualną. Rodzi to poważne problemy organizacyjne i emocje społeczne. Lekarze, którzy z definicji spotykają się z przypadkami raka szyjki macicy – ginekolodzy i onkolodzy – a więc mający największą świadomość zagrożenia nowotworem oraz wiedzę o jego etiologii, nie mają kontaktu z grupą docelową szczepionych (nastolatkami). Pediatrzy i lekarze rodzinni – potencjalnie główne grupy medyczne zaangażowane w szczepienia – rzadko lub nigdy nie widują raka szyjki macicy i relatywnie mało wiedzą o jego patogenezie i możliwościach zapobiegania. Niska jest świadomość społeczna problemu chorób wywoływanych przez HPV, a co za tym idzie – niewiele kobiet zgłasza się na badania cytologiczne – przewiduje się...


Pełna treść artykułu...