Praktyki antynikotynowe wśród polskich neurologów

Wstęp
Celem pracy była ocena postaw polskich neurologów wobec palenia papierosów przez pacjentów z chorobami neurologicznymi, a szczególnie po udarze mózgu, i ich rzeczywistych praktyk dotyczących diagnozowania i leczenia uzależnienia od nikotyny.

Materiał i metody
Badanie kwestionariuszowe przeprowadzono wśród aktywnych zawodowo neurologów (n = 101; 73% kobiet). Ponad dwie trzecie (70%) badanej grupy pracowało na oddziałach neurologicznych mających oddziały lub pododdziały udarowe.

Wyniki
Spośród badanej grupy 75% dokumentowało status palenia swoich pacjentów w dokumentacji medycznej. Dwie trzecie badanej grupy zbierało dane dotyczące palenia papierosów podczas każdej wizyty. Tylko 54% i 22% uczestników badania rutynowo oceniało nasilenie uzależnienia od palenia tytoniu i diagnozowało uzależnienie według kryteriów ICD-10. Dwie trzecie lekarzy zadeklarowało rutynowe stosowanie jakiejkolwiek interwencji antynikotynowej, ale tylko 12% stosowało zalecany model interwencji behawioralnej 5’A (ask – pytaj, advice – poradź, assess – oceń, assist – pomóż, arrange – planuj), a 11% zalecało farmakoterapię opartą na dowodach naukowych (evidence based medicine – EBM). Zdecydowana większość uczestników badania (80%) nie próbowała podnosić swoich umiejętności zawodowych w zakresie interwencji antynikotynowych.

Wnioski
Rzeczywiste praktyki antynikotynowe wśród polskich neurologów nie są zadowalające i nie są zgodne z wytycznymi opartymi na EBM. Biorąc pod uwagę ryzyko związane z kontynuacją palenia po udarze, niski odsetek lekarzy neurologów diagnozujących i leczących uzależnienie od nikotyny może negatywnie wpływać na skuteczność prewencji wtórnej udaru mózgu w Polsce.



Introduction
The aim of the present study was to assess attitudes of Polish neurologists towards cigarette smoking and their real-life anti-smoking practices.

Material and methods
A study questionnaire was constructed, and distributed among Polish neurologists (n = 101; 73% females). More than two thirds (70%) of the study group worked in in-patient neurological wards with separate stroke units.

Results
Seventy five percent of the study group documented the smoking status of their patients in medical files. Two thirds of the study group collected data on patient’s cigarette smoking during each visit. Only 54% and 22% of study participants routinely assessed the severity of tobacco dependence and diagnosed tobacco dependence according to the ICD-10 criteria, respectively. Two thirds of physicians declared routinely using any anti-smoking intervention, but only 12% used the recommended 5’A (Ask, Advice, Assess, Assist, Arrange) model of behavioral intervention and only 11% introduced Evidence Based Medicine (EBM)-supported pharmacotherapy. The vast majority of study participants (80%) did not try to increase their professional skills in anti-smoking interventions.

Conclusions
Real-life anti-smoking practices among Polish neurologists are generally unsatisfactory and do not follow EBM-based guidelines. The low percentage of neurologists who diagnose and treat nicotine dependence may negatively impact the efficacy of secondary stroke prevention in Poland.