Problem nadciśnienia tętniczego w praktyce lekarza POZ

Choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną zgonów w naszym kraju. Jednym z najważniejszych czynników prowadzących do schorzeń sercowo-naczyniowych jest nadciśnienie tętnicze. Według ostatnich badań epidemiologicznych nadciśnienie tętnicze dotyczy 32% dorosłych Polaków. Nieleczone lub leczone nieskutecznie nadciśnienie jest przyczyną bardzo wielu groźnych powikłań sercowo-naczyniowych, z których najważniejsze to udary mózgu, zawał i niewydolność serca. Nadciśnienie tętnicze stanowi także coraz częstszą przyczynę przewlekłej niewydolności nerek, która kończy się dializoterapią. Choroba ta sprzyja również rozwojowi miażdżycy kończyn dolnych i upośledzeniu zdolności poznawczych i ostatecznie otępieniu.
Leczenie nadciśnienia tętniczego w naszym kraju jest nadal zbyt mało efektywne i do normalizacji wartości ciśnienia dochodzi zaledwie u 26% chorych. W przodujących pod tym względem krajach, np. w Kanadzie, normalizację ciśnienia (to znaczy obniżenie ciśnienia poniżej wartości 140/90 mm Hg) uzyskuje się u prawie 70% chorych. Przyczyny tego zjawiska są złożone i zależne zarówno od źle współpracującego pacjenta, opornego na terapię nadciśnienia, jak i od inercji lekarza. Olbrzymia większość chorych z nadciśnieniem tętniczym leczy się u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) i to od jego wiedzy, doświadczenia i sumienności zależy, czy ten stan będzie można poprawić. Tylko część chorych z podejrzeniem nadciśnienia wtórnego lub z nadciśnieniem źle reagującym na leki trafi do specjalisty kardiologa, hipertensjologa czy do szpitala. Z tego względu lekarz POZ musi znać podstawowe zasady terapii tego schorzenia, a także wiedzieć, na jakich zasadach trzeba się opierać przy kierowaniu chorych do leczenia specjalistycznego.
Istotne znaczenie ma rozpoznanie nadciśnienia. Nie można zdiagnozować nadciśnienia na podstawie jednego pomiaru ciśnienia. Dopiero średnia z dwukrotnego pomiaru ciśnienia dokonana w dwóch różnych dniach równa lub wyższa niż 140/90 mm Hg upoważnia nas do rozpoznania tego schorzenia. Odsetek osób z przypadkowym jednorazowym wzrostem ciśnienia jest stosunkowo duży, o czym świadczą np. wyniki badania NATPOL 2002, w których na podstawie jednorazowego pomiaru nadciśnienie stwierdzono u 36,4% dorosłych Polaków, a na podstawie kolejnych pomiarów podczas oddzielnych wizyt odsetek ten spadł do 29,4%. Jednorazowe badanie ciśnienia jest wystarczające dla rozpoznania i wdrożenia terapii nadciśnienia wówczas, kiedy stwierdza się wartości...


View full text...