Problemy etyczne związane z występowaniem nowotworów u pacjentów w programach leczenia nerkozastępczego

Postęp w zakresie medycyny jest jedną z najważniejszych, choć oczywiście nie jedyną przyczyną wydłużania życia ludzkiego. To ogólnie pozytywne zjawisko powoduje jednak wiele problemów natury organizacyjnej, finansowej czy wreszcie etyczno-moralnej. Dotyczą one istotnych zobowiązań społeczeństwa wobec swoich członków, a także poszczególnych ludzi wobec społeczeństwa. Tu właśnie jest miejsce dla poszukiwania rozwiązań zgodnych z akceptowaną etyką i moralnością oraz wstydliwie skrywanego pytania: a co to jest ta etyka i moralność?
Terminologia, jak przypuszczam, jest powszechnie znana, pozwalam sobie jednak krótko przypomnieć, że etyka (od greckiego słowa ethos – zwyczaj, obyczaj lub miejsce stałego zamieszkania) jest nauką pomocną w odróżnianiu dobra od zła w naszym postępowaniu, nazywaną często nauką o moralności. Moralność ma bardzo podobne pochodzenie etymologiczne (w języku łacińskim mores oznacza zwyczaj, obyczaj) i w zasadzie mogłaby być uznana za tożsamą z etyką, zazwyczaj nadaje się jej jednak bardziej indywidualny charakter. Moralność ma także bardzo istotne odniesienie do poznania nadprzyrodzonego, co stanowi przedmiot dociekań teologii moralnej, jednego z najważniejszych działów teologii. Warto o tym pamiętać, zwłaszcza w Polsce, gdzie, jak przypuszczam, czytywanie Immanuela Kanta czy Platona jest rzadkością, natomiast uczestnictwo w mszy świętej i słuchanie kazań coniedzielnością dla przynajmniej 1/3 osób. W pewnej formie znaczenie tradycji katolickiej lub protestanckiej da się znakomicie zauważyć nawet w krajach bardzo zlaicyzowanych.
Odnosi się to oczywiście również do chorych i ich rodzin, w tym chorych żyjących dzięki leczeniu nerkozastępczemu, czyli dializom lub transplantacji. W tej grupie w ostatnich latach również w Polsce dokonał się olbrzymi postęp ilościowy i jakościowy. Zapomnieliśmy o starej zasadzie, że chorych z nowotworami się nie dializuje. Przestaliśmy uważać za szczęście, jeżeli tylko udało się uzyskać dla nich możliwość dializ, a pojawiły się normalne oczekiwania – jak najwyższej jakości życia oraz zachowania godności człowieka, będącej jednym z fundamentalnych i powszechnie akceptowanych praw człowieka. Niestety, chorzy leczeni nerkozastępczo są grupą żyjącą zdecydowanie krócej niż reszta społeczeństwa, a choroby nowotworowe również wśród nich stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów. Fakt równoczesnego występowania 2 lub więcej poważnych chorób u tej samej osoby, mimo że zdarza się często, powoduje...


Pełna treść artykułu...