Przełom w pierwotnej profilaktyce raka szyjki macicy i innych zmian związanych z zakażeniami HPV

Najnowsze badania wskazują, że w pierwotnej profilaktyce łagodnych i nowotworowych zmian wywołanych przez genitalne typy wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV – human papillomavirus) przełomowe znaczenie będą miały szczepionki, których prawie 100-procentową skuteczność wykazano w ostatnich miesiącach. Szczepionki te oparte są na technologii tzw. cząsteczek wirusopodobnych (virus-like particles), zbudowanych z białka L1 kapsydu HPV. Poczwórna szczepionka przeciw HPV6/11/16/18 zapobiega przetrwałym zakażeniom tymi typami HPV i dlatego jej działanie profilaktyczne dotyczy większego zakresu zmian wywołanych przez HPV, w tym brodawek płciowych, brodawczaków krtani oraz raka szyjki macicy i innych raków błon śluzowych. Szczepionka podwójna przeciw HPV16 i HPV18 będzie skuteczna w zakresie zapobiegania zmianom przednowotworowym i rakom szyjki macicy. Szczepionki przeciw HPV często potocznie określane są jako szczepionki przeciw rakowi szyjki macicy, ale w istocie są skierowane przeciw głównemu czynnikowi etiologicznemu, jakim są wirusy HPV wysokiego ryzyka. Stworzenie tak skutecznych szczepionek było możliwe dzięki temu, że w ciągu ostatnich 20 lat dokładnie poznano mechanizmy onkogenezy związanej z HPV oraz wykazano, że HPV występuje aż w 99,7% przypadków raka szyjki macicy [1, 2]. Zakażenie genitalnymi typami ludzkiego wirusa brodawczaka jest bardzo rozpowszechnione i należy do najczęstszych zakażeń wirusowych przenoszonych drogą płciową. Przyjmuje się, że występuje ono przejściowo u ok. 50% aktywnych seksualnie osób, chociaż u większości może pozostawać w fazie latentnej i nie wywoływać zmian klinicznych [3]. U osób z immunosupresją bardzo często natomiast występują rozległe zmiany kliniczne wywołane przez wirusy HPV, a ich przebieg jest z reguły cięższy i występują duże trudności w leczeniu. Jest to związane z upośledzeniem czynności układu immunologicznego, który sprawuje nadzór także nad zakażeniami HPV [4]. Do większości zakażeń genitalnymi typami HPV dochodzi w czasie pierwszych kontaktów seksualnych, ale także nierzadko w wyniku transmisji wertykalnej (od matki do płodu) lub pielęgnacji dziecka przez osobę zakażoną. Podobnie, jak w przypadku innych zakażeń przenoszonych drogą płciową, ryzyko zakażenia HPV wzrasta wraz z liczbą partnerów seksualnych. Istotne znaczenie ma również fakt, ilu innych partnerów ma dany partner. Innym czynnikiem ryzyka jest młody wiek inicjacji seksualnej. Wirusy HPV wywołują zarówno zmiany łagodne (np. brodawki...


Pełna treść artykułu...