Przewlekle chorzy i ich lekarze

Związek między lekarzami a chorymi jest złożony, skomplikowany i intrygujący.Jest kwestią, którą zajmowano się w błyskotliwych esejach, a przecież każdy ma własne doświadczenia i własne opinie na temat wzajemnych stosunków między pacjentami a lekarzami.






Stosunek lekarz – pacjent jest wyrazem szeregu oczekiwań oraz tradycji i jako taki jest bardzo złożony. Czy medycyna jest nauką czy sztuką? Jaka jest rola, obowiązki i przywileje lekarza w społeczeństwie? Czego społeczeństwo oczekuje od lekarzy?

Odpowiedzi na te pytania były zupełnie odmienne w różnych epokach i różnych krajach, sugerując rzecz oczywistą, a mianowicie to, że stosunek lekarz – pacjent jest integralną częścią społeczeństwa w danym czasie oraz zasad i motywów, jakimi ono się kieruje. W istocie medycyna podporządkowana jest pragnieniom i modom, którym społeczeństwo ulega. Zilustrować to mogą 3 przykłady.

Trudno sobie wyobrazić średniowiecznego lekarza, usiłującego przedłużyć przewidywane życie chorych przez próbę manipulacji tzw. czynnikami ryzyka. Nawet gdyby nie pochwyciła go inkwizycja, oskarżając o czary, miałby z pewnością trudności, starając się sam przeżyć. W owych czasach chorzy bynajmniej nie mieli ochoty go słuchać, tzn. przedłużać niedoli życia doczesnego. Trudno też sobie wyobrazić lekarza za czasów Rubensa, walczącego o utrzymanie w populacji kobiet wskaźnika masy ciała <22. Zaatakowaliby go psychiatrzy lub ich ówczesny odpowiednik, o ile nie sami duchowni. Proszę pomyśleć o lekarzach, którzy wpompowali w Amerykanki tony silikonu, aby powiększyć im piersi. Jak dotąd odnoszą sukcesy, ponieważ wykorzystują społeczne zapotrzebowanie na określony kształt kobiecego ciała.

Jeśli zatem lekarz ma zaspokajać irracjonalne życzenia społeczeństwa, w jaki sposób profesja ta ma opierać działalność na zasadach naukowych? Jak można nazywać medycynę dyscypliną naukową? Nic dziwnego zatem, że medycynę często określa się mianem sztuki. Wynika z tego, że lekarz jest artystą, innymi słowy – jest wyjątkowy, a jego działania są niepowtarzalne. Ta szczególna tradycja spoglądania na medycynę jako na sztukę znalazła odzwierciedlenie w języku niemieckim. Zaniedbanie (ang. malpractice), tzn. rozmyślne lub nierozmyślne błędy popełnione przez lekarza, przynoszące szkodę choremu, zwane są Kunstfehler (błędami w sztuce). Wykroczenie zawodowe ulega pomniejszeniu jako...


View full text...