Przychodzi pacjent do lekarza z...
…Ostrym bólem krzyża

Definicja i klasyfikacja

Ból krzyża definiowany jest jako ból zlokalizowany pomiędzy 12. żebrem a dolnymi fałdami pośladkowymi, któremu może towarzyszyć ból kończyn dolnych. Ostry ból krzyża pojawia się nagle, jest poprzedzony co najmniej 6-miesięcznym okresem bez dolegliwości bólowych i trwa krócej niż 6 tygodni. Stanowi wczesną manifestację choroby, często jednak obserwuje się nawrotowy przebieg dolegliwości. Chociaż jedynie w ok. 10% przypadków można określić konkretną przyczynę bólu, podano jedną z klasyfikacji stosowanych we wstępnej diagnostyce lekarskiej. Obejmuje ona:
• bóle pochodzenia dyskowego – spowodowane mechaniczną niewydolnością krążka międzykręgowego i drażnieniem zakończeń nerwowych przez produkty jego rozpadu oraz uwalniane miejscowo cytokiny prozapalne; charakterystyczna jest sztywność poranna i rozlany ból,
• bóle w przebiegu zmian zwyrodnieniowych stawów i niestabilności – zaczynające się na początku aktywności (bóle „startowe”), a następnie zmniejszające się i ustępujące podczas odciążenia kręgosłupa,
• bóle korzeniowe – będące następstwem ucisku na korzeń nerwu; charakterystyczne jest promieniowanie bólu oraz towarzyszące objawy neurologiczne, jak objaw Lasègue’a, zaburzenia czucia, nierówność lub brak odruchów; ból nasila się podczas ruchu, ale możliwe są też ruchy bezbolesne,
• bóle o typie chromania neurogennego – spowodowane zwężeniem kanału kręgowego i wtórnym niedokrwieniem korzeni rdzeniowych; dolegliwości zmniejszają się podczas ruchów powodujących zniesienie lordozy,
• bóle nowotworowe – nasilające się nocą w pozycji leżącej w wyniku miejscowego przekrwienia i wtórnego pęcznienia krążka międzykręgowego,
• bóle towarzyszące procesowi zapalnemu – pojawiające się w wyniku toksycznego oddziaływania produktów rozpadu tkanek w przebiegu zapalenia; towarzyszy im podwyższona temperatura ciała, nasilają się podczas każdego ruchu, niezależnie od pozycji ciała,
• bóle w przebiegu osteoporozy – pojawiające się miejscowo w wyniku mikrozłamań beleczek kostnych trzonów kręgowych, promieniujące wzdłuż żeber i ustępujące po odciążeniu kręgosłupa,
• bóle naczyniowe – u osób palących, w przebiegu tętniaka aorty,
• bóle spowodowane innymi przyczynami – np. ginekologicznymi, chorobami metabolicznymi, wrodzonymi, psychogennymi.

Epidemiologia

Bóle krzyża stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgłoszeń do lekarza rodzinnego. Przynajmniej jeden epizod bólu krzyża w życiu...


View full text...