Przydatność rozpoznawania zespołu metabolicznego u otyłych dzieci w praktyce klinicznej

Wstęp
Przydatność kliniczna rozpoznawania zespołu metabolicznego (ZM) u otyłych dzieci w świetle ostatnich badań jest kontrowersyjna. Pojawia się pytanie, czy rozpoznanie ZM odzwierciedla ryzyko występowania powikłań otyłości u dzieci.

Cel pracy
Ocena występowania ZM u otyłych dzieci, ewaluacja roli insulinooporności w powikłaniach metabolicznych oraz zbadanie, czy diagno-zowanie ZM jest użyteczne dla codziennej praktyki klinicznej.

Materiał i metody
Analizie retrospektywnej poddano 588 otyłych dzieci leczonych w poradni metabolicznej, 289 dzieci (145 chłopców) w wieku średnio 11 lat zakwalifikowano do badania. Zespół metaboliczny rozpoznawano na podstawie kryteriów IDF 2009. Do określenia insulinoo-porności użyto wskaźnika HOMA-IR.

Wyniki
Zespół metaboliczny rozpoznano u 69 dzieci (24%), w tym u 42 dziewczynek (61%, p < 0,05). Średni wiek dzieci był wyższy (12,4 vs 10,9; p < 0,05) u pacjentów z zespołem metabolicznym. Początkowa wartość BMI Z-score nie różniła się znamiennie w obu grupach (2,93 SD vs 2,92 SD). Dalsza obserwacja wykazała znamiennie mniejszą (p < 0,001) redukcję BMI Z-score u pacjentów z ZM. Insuli-nooporność obserwowano znamiennie częściej u dzieci z ZM (77% vs 35%; p < 0,0001). Natomiast stężenia aminotransferaz były zna-miennie większe u chłopców z ZM (AST = 35 vs 28 U/l; ALT = 38 vs 23 U/l, p < 0,0001).

Wnioski
Diagnozowanie zespołu metabolicznego u otyłych dzieci wydaje się mieć istotne znaczenie w praktyce klinicznej. Zespół ten występuje częściej u dziewczynek i u dzieci starszych. Insulinooporność jest ważnym czynnikiem skojarzonym z ZM u otyłych dzieci. Terapia zachowawcza otyłości jest mniej efektywna u pacjentów z ZM. Chłopcy dotknięci tym zespołem wydają się bardziej narażeni na wystą-pienie niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD) w przyszłości.



Introduction
In the light of recent studies, the usefulness of the metabolic syndrome diagnosis in obese pediatric patients seems to be controversial. It leads to the pressing questions, if the metabolic syndrome diagnosis is reflecting risk of the cardiovascular complications in obese chil-dren.

Aim of the study
To evaluate the incidence of metabolic syndrome in obese children, asses the role of insulin resistance in the metabolic complications and investigate if the diagnosis of MS has a clinical value in that group of patients.

Material and methods
After the retrospective analysis of 588 records of obese children treated in metabolic outpatient clinic, 289 children (145 boys) in the mean age of 11 years, was qualified to the study. Diagnosis of metabolic syndrome was based on IDF 2009 criteria and HOMA-IR was used in the assessment of insulin resistance.

Results
Metabolic syndrome was diagnosed in 69 children (24%) including 42 girls (61%, p < 0.05). Mean age was higher (12.4 vs. 10.9, p < 0.05) in patients with metabolic syndrome. Initial BMI Z-score was similar in the both groups (2.93 SD vs. 2.92 SD). However, further follow-up showed significantly (p < 0.001) less effective BMI z-score reduction in patients with metabolic syndrome. Insulin resistance was observed significantly more often in children with metabolic syndrome (77% vs. 35%, p < 0.0001). Moreover, ami-notransferases were significantly higher in boys with metabolic syndrome (AST = 35 vs. 28 U/l, ALT = 38 vs. 23 U/l, p < 0.0001).

Conclusions
The diagnosis of metabolic syndrome in obese children seems to have a predictive value for the clinical practice. Affected children are older and their criteria are present more often in girls. Insulin resistance seems to be an important factor associated with metabolic syn-drome in obese children. The outcomes of behavioral therapy are less effective in children with metabolic syndrome. Affected boys are at higher risk of non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) in the future.