Przyjęcia bez zgody oraz stosowanie przymusu bezpośredniego na przykładzie szpitala psychiatrycznego we Wrocławiu

Cel: W Polsce kwestie hospitalizacji pacjentów wbrew ich woli oraz stosowania przymusu bezpośredniego są regulowane przepisami ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (UoOZP), jednak nie prowadzono dotychczas regularnych badań, które pozwoliłyby na monitorowanie częstości stosowania środków przymusu bezpośredniego w skali kraju. Celem badania była ocena częstości stosowania przymusu związanego z przyjęciem pacjenta na oddziały stacjonarne szpitala psychiatrycznego oraz stosowania środków przymusu bezpośredniego w Szpitalu Psychiatrycznym we Wrocławiu w latach 2011–2015.

Metody: Wykorzystano kwestionariusze monitorowania UoOZP, dane dotyczące przyjęć oraz podstawowe dane charakteryzujące osoby leczone przymusowo. By ocenić jakość leczenia psychiatrycznego i rehabilitacji psychospołecznej, zastosowano kwestionariusz Międzynarodowej Klasyfikacji Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej.

Wyniki: Odsetek przyjęć bez zgody w latach 2011–2015 wynosił średnio 28,92%. Wskaźniki przyjęć wbrew woli pacjenta dokonanych na podstawie artykułów 23, 24 i 29 UoOZP, a także wskaźnik pacjentów zatrzymanych w szpitalu na podstawie art. 28 UoOZP w badanym okresie były stabilne. Zdecydowana większość przyjęć bez zgody odbywała się na podstawie art. 23. Wskaźnik hospitalizacji wbrew woli w przeliczeniu na 100 000 mieszkańców wynosił średnio 65,14. Przyjęcia bez zgody dotyczyły najczęściej osób z rozpoznaniem F20 (schizofrenia) oraz F31 (zaburzenia afektywne dwubiegunowe). Przymus bezpośredni zastosowano średnio wobec 19,64% hospitalizowanych.

Wnioski: Stosowanie przymusu jest zjawiskiem powszechnie występującym w instytucjach psychiatrycznych w Polsce. Wskaźnik hospi¬ talizacji wbrew woli w przeliczeniu na 100 000 mieszkańców mieścił się w granicach średnich wartości tego wskaźnika osiąganych w innych krajach.

Purpose: In Poland, the issue of hospitalising patients against their will and using means of direct physical coercion are regulated by the provisions of Law on Mental Health Protection (LoMHP); however, but no regular studies have been conducted to facilitate monitoring of the incidence of using coercive measures in the entire country. The aim of the study is to assess the incidence of using direct coercion measures on the patients admitted to in-patient wards of psychiatric hospitals and using such measures in Psychiatric Hospital in Wrocław, in the period from 2011 to 2015.

Methods: The monitoring questionnaires of LoMHP, data on admissions and basic data characterising compulsory treatment were used. In order to assess the quality of psychiatric treatment and psychosocial rehabilitation, the International Classification of Mental Health Care questionnaire was used.

Results: The average of involuntary admissions in the period between 2011 and 2015 amounted to 28.92%. The rates of admissions against the will of the patient based on articles 23, 24 and 29 of LoMHP, and the rate of patients held in hospital based on article 28 of LoMHP were stable in the studied period. The vast majority of involuntary admissions was based on article 23. The ratio of involuntary hospitalisation for 100 thousand residents was on average 65.14. Involuntary admissions usually referred to people with diagnosed F20 (schizophrenia) and F31 (bipolar disorders). Direct coercive measures were used on average on 19.64% hospitalised patients.

Conclusions: PThe use of coercion is a common phenomenon in psychiatric institutions in Poland. The ratio of involuntary hospitalisation for 100 thousand residents was within the average values of this ratio in other countries.