Psychospołeczne funkcjonowanie kobiet po mastektomii. Część I. Subiektywna ocena wybranych aspektów życia przez kobiety po mastektomii

Wstęp
Mastektomia jest dla kobiety traumatycznym przeżyciem, które może mieć wiele negatywnych następstw emocjonalnych, zaburzających funkcjonowanie na różnych płaszczyznach życia. Umiejętność podejmowania działań zmierzających do walki z chorobą, czerpania radości z życia oraz korzystania z oferowanego wsparcia warunkuje poprawę funkcjonowania w różnych aspektach życia. Celem badań była ocena wybranych aspektów życia przez kobiety po zabiegu mastektomii.

Materiał i metody
Badania przeprowadzono w grupie 52 amazonek w wieku 40–82 lat, zrzeszonych w Stowarzyszeniu Kobiet z Problemami Onkologicznymi „Amazonka” w Tarnowie oraz Brzesku. Jako narzędzie badawcze wykorzystano kwestionariusz ankiety własnego autorstwa w celu oceny postrzegania przez badaną grupę kobiet relacji rodzinnych, życia towarzyskiego, życia intymnego, atrakcyjności fizycznej i aktualnego samopoczucia w porównaniu z okresem przed zabiegiem. Do analizy statystycznej wykorzystano test χ2 oraz test U Manna-Whitneya.

Wyniki
Analiza danych zebranych w badaniu własnym wykazała, że odsetek kobiet postrzegających swoje relacje rodzinne oraz towarzyskie po zabiegu mastektomii w kategoriach lepiej/dużo lepiej jest istotnie wyższy niż odsetek kobiet oceniających je gorzej (p < 0,05). Nie wykazano istotnego wpływu wieku, w jakim przeprowadzono zabieg mastektomii, oraz czasu od zabiegu na postrzeganie poszczególnych aspektów życia w kategoriach lepiej/dużo lepiej lub gorzej/dużo gorzej.

Wnioski
Choroba nowotworowa miała pozytywny wpływ na kształtowanie relacji rodzinnych. Satysfakcjonujące życie towarzyskie mogło być uwarunkowane przynależnością ankietowanych do klubu „Amazonka”. Wiek oraz czas, jaki upłynął od zabiegu mastektomii, nie miały istotnego wpływu na ocenę postrzegania przez kobiety wybranych aspektów życia.



Introduction
Mastectomy is a traumatic experience for a woman that may result in a series of negative emotional consequences with adverse effects on various areas of life. The ability to undertake actions aimed at fighting the disease, enjoying life and offered support are a condition for the improvement of functioning in various aspects of life. The aim of the study was the subjective assessment of selected aspects of life by women after mastectomy.

Material and methods
The study was carried out with a group of 52 Amazons, aged between 40 and 82, belonging to the Association of Women with Cancer Problems “The Amazon” in Tarnów and Brzesko. Author’s own survey questionnaire was used as a research tool in order to assess the respondents’ perception of family relations, social life, intimate life, physical attractiveness, current well-being compared to the period before the surgery. In order to conduct a statistical analysis, the χ2 test and the Mann-Whitney U test were used.

Results
The results of analysed data obtained in author’s own study demonstrate that the percentage of women perceiving their family and social relations after mastectomy in better/much better categories is significantly higher than the percentage of women perceiving the aforementioned aspects of life as worse (p < 0.05). No significant impact of the age when mastectomy was performed or time that passed from the surgery was demonstrated on the perception of individual aspects of life in better/much better and worse/much worse categories.

Conclusions
Cancer had positive impact on the improvement of family relations. Respondents’ membership in the Amazon club could be a condition for satisfactory social life. Age and time that passed from mastectomy didn’t significantly affect the assessment of respondents’ perception of selected aspects of life.