Quiz dermatologiczny

Mężczyzna 31-letni zgłosił się do Kliniki Dermatologii z powodu niebieskawego przebarwienia płytki paznokciowej palca IV lewej ręki (ryc. 1 A, B). Według pacjenta zmiana pojawiła się około 5 lat wcześniej, bez związku z urazem. Pacjent podawał okresowo występujący, samoistny ból o przeszywającym charakterze, który nasilał się pod wpływem ucisku i ekspozycji na niską temperaturę. Od czasu pojawienia się objawów chorobowych zasięgał porady u 11 specjalistów, jednak nie ustalono ostatecznego rozpoznania. Wywiad osobniczy w kierunku chorób przewlekłych oraz wywiad rodzinny i osobniczy w kierunku chorób skóry był ujemny.
Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:
A. Naczyniak
B. Czerniak amelanotyczny
C. Nerwiak
D. Guz splotowy
E. Ziarniniak naczyniowy

Prawidłowa odpowiedź na stronie 729.

Quiz dermatologiczny 6/2023
Poniżej prawidłowa odpowiedź.
D. Guz splotowy
Guz splotowy (glomus tumor) jest rzadkim, łagodnym nowotworem wywodzącym się z komórek niechromochłonnych kłębków przywspółczulnego układu nerwowego, umiejscowionych w miejscu anastomoz tętniczo-żylnych [1]. Struktury te kontrolują ciśnienie i temperaturę poprzez regulację przepływu krwi w układzie naczyniowym skóry. Guz splotowy może występować w różnych lokalizacjach anatomicznych, najczęściej w obrębie ręki (52–65% stwierdza się w okolicy dystalnych części palców, głównie w okolicy aparatu paznokciowego) [2, 3]. Patogeneza nowotworu nie została dokładnie poznana. Sugerowano związek m.in. z poprzedzającym urazem [4]. Guz splotowy może wywodzić się zarówno z łożyska (33%), jak i z macierzy aparatu paznokciowego (67%). W pierwszym przypadku najczęściej obserwuje się chromonychię (przebarwienie w obrębie płytki paznokciowej koloru niebieskiego i różowego), natomiast w przypadku guza umiejscowionego w obrębie macierzy – zniekształcenie płytki paznokciowej [2]. Co istotne, nie w każdym przypadku guza splotowego stwierdza się makroskopowo widoczne zmiany w obrębie aparatu paznokciowego − jedynym objawem guza splotowego mogą być dolegliwości bólowe. W takich przypadkach najczęstszym początkowym rozpoznaniem jest ból neuropatyczny [2].
W ustaleniu rozpoznania pomocna jest znajomość triady objawów występujących u 63–100% badanych. Należą do nich: uciążliwy, samoistny przeszywający ból, nasilanie się dolegliwości podczas ucisku oraz ekspozycji na niską temperaturę [1–4]. Przydatny jest również test Hildretha (zmniejszenie bólu po założeniu opaski uciskowej u podstawy palca, w obrębie którego stwierdza się obecność guza splotowego) oraz test Love’a (nasilenie dolegliwości bólowych pod wpływem punktowego uciśnięcia guza główką szpilki) [5]. Mimo charakterystycznych objawów prawidłowa diagnoza często jest postawiona dopiero po kilku, a nawet kilkunastu latach (średnio po 3,5–5 latach) [2].
W obrazie dermoskopowym opisywano obecność różowo-niebieskich obszarów bezstrukturalnych, erytronychii z białymi liniami (obraz przypominający laskę cukrową; candy-cane appearance), naczyń rozgałęzionych, a także zaburzenie struktury obłączka. Dodatkowo w obrębie dystalnego końca płytki paznokciowej stwierdzano zmiany typu onychorrhexis, onychoschisis oraz onycholysis [1, 2]. Oprócz dermoskopii, w diagnostyce może być pomocna ocena metodą rezonansu magnetycznego. Leczenie guza splotowego polega na jego chirurgicznym wyłuszczeniu lub wycięciu [4–6].

Piśmiennictwo