Radioterapia protonowa czerniaka błony naczyniowej – wstępne wyniki leczenia

Cel
przedstawienie leczenia chorych z czerniakiem błony naczyniowej metodą radioterapii protonowej w Klinice Okulistyki i Onkologii Okulistycznej i IFJ PAN w Krakowie oraz wstępnych wyników jej zastosowania.

Materiał i metody
między styczniem a kwietniem 2011 r. dziewięcioro pacjentów z czerniakiem błony naczyniowej poddano radioterapii protonowej. Wśród leczonych były 4 kobiety (44%) i 5 mężczyzn (56%) w średnim wieku 56 lat (38–72 lata). Średnia wysokość czerniaków w USG wynosiła 4,14 mm (1,4–9,6 mm).

Wyniki
okres obserwacji chorych wynosił średnio 6 miesięcy (5–7 miesięcy). Średnia wysokość czerniaków po radioterapii wynosiła 2,47 mm (0–9,3 mm). U dwojga pacjentów przeprowadzono endoresekcję poddanej napromienianiu masy guza metodą witrektomii, uzyskując płaską bliznę w naczyniówce. Po wyłączeniu z analizy tych dwojga pacjentów średnia wysokość czerniaków po radioterapii wynosiła 3,17 mm (1,5–9,3 mm). U 6 pacjentów funkcja wzroku pozostała stabilna.

Wnioski
wstępne wyniki badań pozwalają stwierdzić, że radioterapia protonowa jest niezwykle precyzyjną metodą leczenia czerniaków błony naczyniowej i pozwala na uzyskanie wysokiego stopnia kontroli miejscowej. Metoda ta wymaga ścisłej współpracy interdyscyplinarnej (okulistów, onkologów, radioterapeutów, fizyków i personelu medycznego) oraz wypracowania własnych standardów planowania leczenia i jego prowadzenia.



Purpose
Presentation of the proton beam radiotherapy (PBR) as a method of treatment of the uveal melanoma patients in the Department of Ophthalmology and Ocular Oncology and Nuclear Physics Institute in Cracow, Poland and their preliminary results.

Material and methods
Nine patients with only choroidal melanoma were treated using PBR between January and April 2011. There were 4 women (44%) and 5 men (56%), a mean age 56 years (38–72). The mean tumor thickness using ultrasounds was 4,14 mm (1,4–9,6 mm).

Results
The mean follow-up was 6 months (5–7). The mean tumor thickness after PBR was 2,47 mm (0–9,3 mm). In 2 patients endoresection of irradiated tumor mass was performed with final flat scar. After exclusion of these patients from analysis, the mean thickness was 3,17 mm (1,5–9,3 mm). In 6 patients the visual function was stable.

Conclusions
The preliminary results show that PBR is highly precise method of uveal melanoma treatment achieving high rates of local control. This method necessitates a close co-operation between ophthalmologist, oncologist, radiotherapists, and medical physicist as well as an elaboration of own procedures of planning and treatment.