Recent advances in the diagnosis and therapy of neurological diseases

Stwardnienie rozsiane

Stwardnienie rozsiane (sclerosis multiplex – SM) jest jedną z częstszych chorób neurologicznych. Rozprzestrzenienie geograficzne choroby jest zróżnicowane. Polska leży

w obszarze o największej zachorowalności na SM; wynosi ona 40–60/100 tys. mieszkańców. Stwardnienie rozsiane jest chorobą przewlekłą, zwykle rozpoczyna się w młodym wieku, między 20. a 40. r.ż., częściej chorują kobiety (2 : 1).

Stwardnienie rozsiane jest chorobą o nieustalonej etiologii, w której istotną rolę odgrywają mechanizmy autoimmunologiczne, brany jest także pod uwagę wpływ czynników genetycznych oraz środowiskowych. To schorzenie o różnym przebiegu klinicznym, od łagodnego po szybko postępujący przebieg, prowadzący w krótkim czasie do dużej niesprawności pacjenta. U ok. 85% chorych SM przebiega początkowo w postaci okresowego pogorszenia stanu klinicznego, czyli tzw. rzutów choroby, po których następuje pełne lub częściowe ustąpienie objawów, czyli tzw. remisja. Taki przebieg określa się jako rzutowo-remisyjny (RRSM). Po 10–15 latach u ok. połowy chorych przebieg zmienia się na stale postępujący,

w którym obserwuje się stopniowe narastanie niesprawności z towarzyszącymi rzutami – przebieg postępująco-rzutowy (PRSM) lub bez nich – przebieg wtórnie postępujący (SPSM). U niektórych chorych (10%) schorzenie ma od początku charakter postępujący; taki przebieg określamy jako pierwotnie postępujący (PPSM).

Objawy neurologiczne w SM są różnorodne, ponieważ zmiany neuropatologiczne w istocie białej występują w różnych okolicach mózgu i rdzenia kręgowego. Najczęściej są to: pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego (n. II), objawy ruchowe, czuciowe, zespół móżdżkowy

i zaburzenia czynności zwieraczy.

Rozpoznanie

Podstawą rozpoznania SM jest potwierdzenie „rozsiania” zmian w czasie i przestrzeni. Zarówno w kryteriach McDonalda z 2001 r., jak i w ich najnowszej wersji

z 2005 r. do rozpoznania klinicznie pewnego SM konieczne jest wykazanie jedynie 2 rzutów choroby i 2 ognisk

w badaniu neurologicznym, bez konieczności wykonywania badań dodatkowych. Nie dotyczy to jednak pacjentów z objawami początkowymi, u których konieczne jest poparcie podejrzenia SM badaniami laboratoryjnymi, m.in. poprzez wykluczenie innych schorzeń ośrodkowego układu nerwowego (OUN), które mogą imitować SM. Uważa się, że nie ma badań...


View full text...