Receptura brakujących haptenów diagnostycznych z Polskiej Serii Podstawowej do wykrywania alergii kontaktowej na leki

Konieczność uwzględnienia leków w rutynowo wykonywanych testach płatkowych wynika z częstości występowania alergii kontaktowej na te hapteny oraz ich obecności w składzie wielu popularnych preparatów. Aktualna Polska Seria Podstawowa do testów płatkowych obejmuje 7 leków testowanych indywidualnie (siarczan neomycyny, siarczan gentamycyny, budezonid, 21-piwalan tiksokortolu) lub w Mieszance kain III (benzokaina, dibukaina, tetrakaina). Po 2021 roku dostępność haptenów lekowych uległa ograniczeniu ze względu na toczący się w całej Europie i nierozstrzygnięty dotąd spór na temat kwalifikacji prawnej i sposobu rejestracji haptenów diagnostycznych. Obecne przeszkody dotyczące haptenów diagnostycznych nie zmieniły sytuacji epidemiologicznej i konieczność testowania z lekami nadal pozostaje kanonem alergologii i dermatologii. Dlatego obecnie dostępny Polski Standard I (najczęściej uczulające hapteny z wyłączeniem leków) należy we własnym zakresie uzupełnić o leki. Dostępne w aptekach leki gotowe nie są optymalnymi zamiennikami z powodu istotnych różnic w stężeniach oraz sposobie aplikacji tych samych substancji jako haptenów diagnostycznych w porównaniu z ich zastosowaniami leczniczymi. Problem mogą stanowić ponadto niektóre substancje pomocnicze w preparatach gotowych, które same mają potencjał uczulający. Lepszym rozwiązaniem jest zlecenie wykonania w aptece preparatów recepturowych w stężeniach optymalnych dla testów płatkowych. W niniejszym artykule przedstawiamy receptury preparatów, które mogą zastąpić niedostępne obecnie leki wymienione w składzie Polskiej Serii Podstawowej jako identyczne zamienniki (siarczan neomycyny, siarczan gentamycyny, budezonid) lub jako zamienniki o zbliżonym, a nawet ulepszonym składzie (mieszanki kain). Najtrudniejszym do zamiany jest 21-piwalan tiksokortolu, który aktualnie nie jest dostępny w Polsce w żadnej postaci, a dla którego dostępnym zamiennikiem, lecz nie równoważnikiem, może być alkoholowy roztwór 17-maślanu hydrokortyzonu.

The necessity of routine patch testing to topical medications reflects the frequency of contact allergy to these haptens as well as their presence in many popular medicinal products. At present, Polish Baseline Series includes 7 drugs tested individually (neomycin sulfate, gentamycin sulfate, budesonide, tixocortol 21-pivalate) or in the Caine Mix III (benzocaine, dibucaine, tetracaine). After 2021, the distribution of patch test preparations of drugs as halted in Poland due to the ongoing and still unsolved debate about the legal status of patch test haptens. Nevertheless, legal obstacles did not change the epidemiological situation and patch testing with drugs is still a part of good allergy and dermatology practice. Therefore, the doctors should supplement the presently available Polish Standard I (including most frequent sensitizers except drug haptens) with drugs available from pharmacy. Ready-made medicinal products are not an optimal replacement due to relevant differences in concentrations as well as the mode of application when comparing with the diagnostic use. Moreover, excipients added to such preparations might hamper the diagnostic purpose due to their own sensitizing potential. A definitely better solution is ordering of tailor-made pharmaceutical preparations of drug haptens at concentrations optimal for patch testing. In the present article, we propose prescriptions for hapten preparations to replace the currently unavailable drugs from the Polish Baseline Series. They can be either identical with the commercial patch test preparations (neomycin sulfate, gentamycin sulfate, budesonide) or a replacement with a modified, possibly improved, composition (caine mixes). The hapten most difficult to replace is tixocortol 21-pivalate that is not available in Poland in any form. An accessible, yet not equivalent, replacement for this hapten in the baseline series might be hydrocortisone 17-butyrate in alcohol.