Rehabilitacja pacjentów dializowanych otrzewnowo

W ostatnich latach gwałtownie wzrasta liczba osób z rozpoznaną przewlekłą chorobą nerek (PChN). Obecnie praktycznie każdy pacjent w V stadium PCHN ma zapewniony dostęp do leczenia nerkozastępczego. W procesie dynamicznego rozwoju dializy otrzewnowej, a w szczególności jej ambulatoryjnej formy (ADO), należy zwrócić uwagę nie tylko na poprawę aspektów technicznych dializoterapii, ale także uwzględnić niefarmakologiczne metody leczenia, mające na celu wzrost szeroko pojętej jakości życia. Należy bowiem podkreślić, iż wybór tej formy leczenia nerkozastępczego u wielu chorych podyktowany jest nie tylko wskazaniami czysto medycznymi (np. chorzy z cukrzycą, brakiem dostępu naczyniowego), ale również psychologicznymi, takimi jak chęć i potrzeba pozostania osobą czynną zawodowo czy też pełniącą ważne role rodzinne.
Jednym z zasadniczych, wciąż niedocenianych instrumentów służących do osiągnięcia wysokiej jakości życia jest ukierunkowana rehabilitacja osób dializowanych. Powinna ona uwzględnić aspekty medyczne, psychologiczne i społeczne [1].
W światowej literaturze medycznej znajdujemy stosunkowo niewiele doniesień na temat rehabilitacji chorych dializowanych otrzewnowo. W porównaniu z populacją ludzi zdrowych, wydolność fizyczna chorych z PChN, określana jako maksymalna zdolność zużycia tlenu (VO_2max), może być zmniejszona nawet o połowę [2, 3]. Najczęściej chorzy określają samopoczucie jako ogólne osłabienie, nasilające się zwłaszcza po zakończeniu sesji dializacyjnej. Czynnikami wpływającymi na spadek tolerancji wysiłku fizycznego mogą być niedokrwistość, niedożywienie, choroby układu sercowo-naczyniowego, czynne infekcje, zaburzenia gospodarki elektrolitowej, wtórna nadczynność przytarczyc czy też utrata masy mięśniowej [4, 5]. W badaniu Chang i wsp. (64 chorych – 31 CADO i 33 ADO) aż u 59% chorych stwierdzono zespół przewlekłego zmęczenia (fatigue syndrom) [6]. Autorzy ci stwierdzili, iż częstość tego zespołu koreluje z adekwatnością prowadzonej dializy, wyliczoną przede wszystkim na podstawie tygodniowego klirensu kreatyniny. Z kolei Ossareh i wsp. łączą występowanie tego zespołu ze współistniejącą niedokrwistością i nie znajdują korelacji z niedożywieniem czy adekwatnością dializy [7]. Brass i wsp. podkreślili szczególną rolę karnityny, podawanej zarówno doustnie, jak i dożylnie, w zmniejszeniu odczuwanego przez chorych osłabienia [8].
Niewątpliwy wpływ na nasilenie zgłaszanych dolegliwości ma wiek chorych dializowanych...


Pełna treść artykułu...