Rekomendacje dla lekarzy rodzinnych dotyczące diagnostyki i leczenia choroby refluksowej przełyku

Wprowadzenie

Choroba refluksowa przełyku (ChRP) definiowana jest jako patologiczne zarzucanie treści żołądkowej do przełyku, które powoduje uciążliwe objawy i/lub powikłania [1]. Stanowi ona jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych, z którym zgłaszają się pacjenci do lekarza POZ. Jest schorzeniem przewlekłym, może przebiegać z okresami remisji i zaostrzeń. Ponadto choroba ta wykazuje tendencję do nawrotów. Szacuje się, że nawet 80% pacjentów, którzy doświadczyli objawów ChRP, powróci do lekarza z powodu ponownego pojawienia się dolegliwości w ciągu roku od zakończenia leczenia [2].
Częstość występowania ChRP jest trudna do oszacowania. Z dotychczas przeprowadzonych badań wiadomo, że schorzenie to występuje głównie w krajach Europy Południowo-Wschodniej, w USA oraz w Azji Południowej, gdzie jego rozpowszechnienie wynosi nawet 25%. Najrzadziej natomiast ChRP występuje w Azji Południowo-Wschodniej, Kanadzie i Francji. Brakuje danych dotyczących Afryki. Co ważne, z obserwacji prowadzonych od lat 90. wynika, że częstość występowania ChRP w USA, Europie oraz Azji Południowo-Wschodniej wzrosła o 50%. Niemniej szacuje się, że jej globalne rozpowszechnienie wynosi 13% [3]. Badania przeprowadzone w Polsce wykazały, że aż 34% pacjentów zgłaszających się do lekarza rodzinnego zgłaszało objawy wskazujące na ChRP [2]. W badaniu przeprowadzonym na grupie 850 osób w wieku 21–76 lat objawy ChRP zgłaszało 36% ankietowanych [4].

Etiopatogeneza, czynniki ryzyka i obraz kliniczny

Etiopatogeneza choroby jest złożona i wieloczynnikowa. Obecnie uważa się, że główne czynniki predysponujące do rozwoju ChRP to:
• zaburzenie czynności motorycznej dolnego zwieracza przełyku (lower esophageal sphincter – LES),
• upośledzenie anatomii i fizjologii połączenia przełykowo-żołądkowego,
• przemijające relaksacje dolnego zwieracza przełyku,
• zaburzenie naturalnej oporności tkankowej błony śluzowej przełyku,
• nadwrażliwość trzewna,
• zaburzenia opróżniania żołądka.
Należy również pamiętać, że ChRP może się rozwijać wtórnie do schorzeń przewlekłych, takich jak polineuropatia, twardzina układowa, cukrzyca, neurologiczne choroby demielinizacyjne, a także w przebiegu zaburzeń hormonalnych. Najczęściej jednak ChRP powstaje w wyniku zaburzenia czynności motorycznej LES połączonego z zaburzeniem motoryki przełyku i zaburzeniami motoryki żołądka [1].
Objawy dokuczliwe to takie, które mają negatywny wpływ...


Pełna treść artykułu...