Reumatoidalne zapalenie stawów

Definicja

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą, układową chorobą tkanki łącznej o podłożu immunologicznym, charakteryzującą się nieswoistym zapaleniem przeważnie symetrycznych stawów, występowaniem zmian pozastawowych i powikłań układowych, prowadzącą do niepełnosprawności, inwalidztwa i przedwczes­nej śmierci. Zależnie od występowania lub nieobecności w surowicy autoprzeciwciał: czynnika reumatoidalnego w klasie IgM (rheumatoid factor – RF) i/lub przeciwciał przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi (anti-citrullinated protein antibody – ACPA), wyróżnia się serologicznie dodatnią lub serologicznie ujemną postać choroby.

Rozpoznanie

Rozpoznanie RZS ustala się obecnie zgodnie z kryteriami Amerykańskiego Kolegium Reumatologicznego (American College of Rheumatology – ACR) i Europejskiej Ligi do Walki z Chorobami Reumatycznymi (European League Against Rheumatism – EULAR) z 2010 r. [1], które zostały opracowane przez grupę ekspertów w celu identyfikacji chorych na RZS we wczesnej fazie choroby, a także wyłonienia chorych z przewlekłą, erozyjną chorobą i złą prognozą (tab. I).
Kryteria zawierają cztery domeny: liczba i rodzaj zajętych stawów, testy serologiczne [na obecność RF i/lub ACPA, wskaźniki ostrej fazy: odczyn Biernackiego (OB) i/lub białko C-reaktywne (C-reactive protein – CRP)] i czas trwania objawów. Są to kryteria klasyfikacyjne, a nie diagnostyczne i są przeznaczone do stosowania przez reumatologów. Zgodnie z zaleceniami ACR/EULAR lekarz podstawowej opieki przy podejrzeniu zapalenia stawów powinien skierować pacjenta do reumatologa. Kryteria mają skalę od 0 do 10 i są przeznaczone dla pacjentów ocenianych po raz pierwszy.

Zastosowanie kryteriów ACR/EULAR 2010:
• Kryteria dotyczą wyłącznie chorych z pewnym zapaleniem błony maziowej (obrzękiem) w co najmniej 1 stawie, które nie może być lepiej wytłumaczone przez inną chorobę.
• Pewne RZS rozpoznaje się wtedy, gdy suma punktów jest równa lub większa niż 6.
• Spełnienie punktacji ≥ 6 dotyczy danego punktu czasowego. Nie wiadomo, jaka jest przyszłość tych chorych w innym punkcie czasowym, zarówno w odniesieniu do objawów klinicznych, jak i aktywności choroby.
• Pacjenci z punktacją < 6 nie mogą być kwalifikowani jako chorzy na RZS, ale w późniejszym czasie mogą spełnić kryteria dla pewnego RZS.
• Oprócz zajęcia jednego małego stawu mogą być zajęte inne małe stawy, duże stawy lub stawy niewymienione jako małe...


Pełna treść artykułu...