Reumatoidalne zapalenie stawów - zasady leczenia

Do klasycznych objawów reumatoidalnego zapalenia stawów (rzs) należą objawy zapalenia wielostawowego o symetrycznej dystrybucji, poranna sztywność stawów, guzki reumatoidalne, bóle i obrzęki stawów. Najczęściej zajęte są stawy międzypaliczkowe bliższe. U 70 proc. chorych stwierdza się we krwi czynnik reumatoidalny, u 1/3 chorych można wykryć obecność przeciwciał przeciwjądrowych. Badania radiologiczne wykazują cechy postępującej destrukcji stawów z przynasadową osteoporozą, nadżerkami, zmniejszeniem szpary stawowej oraz zmianą obrysów stawów.






Już w pierwszym roku trwania choroby u 15–30 proc. badanych radiologicznie chorych stwierdzić można typowe nadżerki, zlokalizowane zazwyczaj w stawach śródręczno-palcowych i międzypaliczkowych bliższych, zaś ponad 90 proc. chorych ma radiologicznie stwierdzane nadżerki w ciągu pierwszego roku od rozpoznania schorzenia.
W ostatnich latach udowodniono, że proces zniszczenia struktur stawowych zaczyna się bardzo wcześnie, a losy chorego zależą w znacznym stopniu od intensywności leczenia w pierwszych miesiącach trwania choroby. Badania kości przy zastosowaniu rezonansu magnetycznego dowiodły, że już u 45 proc. chorych nadżerki można stwierdzić w ciągu pierwszych 4 mies. od rozpoznania.

Zasady postępowania leczniczego u chorych z rzs zależą od okresu choroby. We wczesnej fazie (definiowanej zazwyczaj jako trwająca do 3 mies. od wystąpienia objawów klinicznych) celem leczenia jest zahamowanie odczynu zapalnego w celu zapobieżenia uszkodzeniu stawów. W fazie późnej, w której objawy aktywnego procesu zapalnego przygasły, leczenie skoncentrowane być musi przede wszystkim na walce z bólem oraz zachowaniu funkcji stawu. Właściwe leczenie chorych z rzs zależeć musi od szczegółowej analizy klinicznej pacjenta. Pacjenci z poważną (źle rokującą) postacią mają zazwyczaj kilka z poniższych objawów klinicznych:

- zajęcie >20 stawów lub szybko postępującą dysfunkcję stawów,

- podwyższony odczyn Biernackiego lub znacznie podwyższony poziom białka C-reaktywnego,

- wtórną niedokrwistość,

- hipoalbuminemię,

- czynnik reumatoidalny (często o wysokim mianie),

- nadżerki w badaniu radiologicznym,

- pozastawowe zmiany o typie zapalenia naczyń.

Wszyscy pacjenci, którzy spełniają kryteria rozpoznawcze rzs powinni być leczeni aktywnie od chwili...


Pełna treść artykułu...