Review paper
Cardiac resynchronisation therapy – clinical perspectives

Niewydolność serca jest obecnie jedną z najczęstszych chorób układu krążenia w krajach rozwiniętych. Odsetek chorych w krajach Europy Zachodniej i USA sięga 3% populacji ogólnej. Pomimo ogromnego postępu, jaki dokonał się w ostatnich latach w leczeniu chorób układu sercowo--naczyniowego, częstość występowania niewydolności serca stale wzrasta. Choroba ta wiąże się z krótkim okresem przeżycia, niską jakością życia i jednymi z najwyższych kosztów leczenia pojedynczej jednostki chorobowej.
Leczenie niewydolności serca opiera się na stosowaniu antagonistów układu renina–angiotensyna–aldo­steron i układu współczulnego, które zapobiegają odwróconemu remodelingowi lewej komory, redukują objawy i wydłużają przeżycie. Dodatkowo diuretyki pozwalają zachować normowolemię. Niestety u części pacjentów objawy utrzymują się pomimo optymalnej terapii farmakologicznej. W schyłkowej niewydolności serca zastosowanie znajdują pozaustrojowe systemy wspomagania serca, głównie jako etap przejściowy u pacjentów oczekujących na transplantację serca lub też u osób z niewydolnością serca o potencjalnie odwracalnej przyczynie. Rokowanie pacjentów sztucznie wspomaganych jest dobre do transplantacji, a po transplantacji jest porównywalne z rokowaniem pacjentów niewymagających wspomagania w okresie przedoperacyjnym [1]. Systemy mechanicznego wspomagania krążenia są jednak kosztowne i dostępne jedynie w niewielu ośrodkach. Ponadto przeszczep serca pomimo bardzo dobrych wyników (80–85% biorców ma nieograniczoną aktywność do 7 lat po przeszczepie) [2] jest leczeniem o małym znaczeniu epidemiologicznym z uwagi na ograniczoną liczbę odpowiednich dawców. Dlatego też u pacjentów, u których wyczerpały się możliwości terapii farmakologicznej i u których stwierdza się dyssynchronię skurczu lewej komory, duże nadzieje budzi leczenie z zastosowaniem układów resynchronizujących (ang. cardiac resynchronization therapy, CRT).
Aktualne kryteria europejskiego i amerykańskich towarzystw kardiologicznych (American College of Cardiology, American Heart Association, European Society of Cardiology) kwalifikacji pacjentów do zabiegu wszczepienia CRT to klasa czynnościowa III i IV wg NYHA, frakcja wyrzutowa lewej komory  35%, wydłużenie czasu trwania zespołu QRS powyżej 120 ms oraz utrzymywanie się objawów niewydolności serca pomimo optymalnej terapii farmakologicznej [3]. Wszczepienie układu resynchronizującego z defibrylatorem (CRT-D) jako leczenie arytmii komorowych i zapobieganie nagłym...


View full text...