Rodzina partnerem efektywnego leczenia schizofrenii

Artykuł prezentuje tezę, że efektywne leczenie zaburzeń schizofrenicznych powinno uwzględniać kontekst rodzinny jako czynnik, który ma znaczny wpływ na przebieg choroby i proces leczenia. Uczynienie rodzin kompetentnym współpartnerem profesjonalistów zwiększa efektywność oddziaływań farmakologicznych i terapeutycznych stosowanych wobec pacjenta.






Część pierwsza artykułu proponuje prześledzenie z perspektywy historycznej stopniowego procesu rozwoju spostrzegania rodziny w kontekście zachorowania jej członka na schizofrenię. Część druga artykułu to prezentacja obecnie znaczących koncepcji teoretycznych, dotyczących przyczyn i przebiegu zachorowania na schizofrenię oraz wynikających z nich konsekwencji dla sytuacji rodzinnej. Tematy obu tych części artykułu z konieczności zostały przedstawione w skrótowej formie. Zamierzeniem kolejnej części artykułu jest przekazanie własnych doświadczeń z perspektywy terapeuty pracującego w klinice, zarówno z pacjentami, jak i ich rodzinami. Chodzi tu o ukazanie rzeczywistych problemów pacjentów i ich rodzin, zwrócenie uwagi, że są one zależne od wieku pacjenta, przebiegu choroby, fazy choroby, czy też fazy rozwojowej, w której rodzina się znajduje, wiedzy, jaką rodziny posiadają na temat choroby i leczenia oraz, że problemy te w znacznym stopniu determinują przebieg chorowania, leczenia i wpływają na ryzyko nawrotu choroby.



Tło historyczne


Na przestrzeni ostatnich pięćdziesięciu lat miejsce rodziny w psychiatrii ewoluowało wraz z rozwojem kolejnych koncepcji etiopatogenezy schizofrenii. Wczesne lata 50. to okres, gdy po raz pierwszy w psychiatrii pojawia się zagadnienie wpływu rodziny na zachorowanie na schizofrenię (prace F. Fromm-Reichmann z 1948 roku [9]). Bazą teoretyczną dla ówczesnych badaczy i klinicystów była teoria psychoanalityczna, wedle której genezę schizofrenii upatrywało się w zaburzonych relacjach pomiędzy rodzicami a dzieckiem. Powstało pojecie schizofrenogennej matki określanej jako zimnej, rygorystycznej, agresywnej, krytycznej i odrzucającej oraz biernego i słabego ojca, który nie jest skuteczną przeciwwagą dla schizofrenogennej matki i nie może pomóc dziecku w zakreślaniu własnych granic. Matka nadmiernie zaangażowana w życie dziecka, ciągle interweniująca, kontrolująca i nadopiekuńcza, która upatruje jedyny sens swojego życia w dziecku, jest zagrożeniem dla rozwoju autonomii dziecka,...


View full text...