Rola beta-blokerów w terapii nadciśnienia tętniczego

W świetle aktualnych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego i Nadciśnienia Tętniczego, Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego oraz Towarzystwa Brytyjskiego, beta-blokery są uznawane za leki pierwszego rzutu w leczeniu nadciśnienia tętniczego. Ich ugruntowana pozycja wynika z wieloletnich doświadczeń, dokumentujących zmniejszenie powikłań i śmiertelności po zastosowaniu beta-blokerów w leczeniu nadciśnienia tętniczego.





Należy jednak zwrócić uwagę na opublikowaną w ostatnim czasie analizę rezultatów kilku najważniejszych badań klinicznych (m.in. MRC, MAPHY
Study, STOP, LIFE, UKPDS), która nie potwierdziła, by terapia nadciśnienia tętniczego oparta na beta-blokerach jako lekach z wyboru powodowała zmniejszenie ryzyka zawału serca czy udaru, a opisane wcześniej korzystne wyniki były obserwowane w wyniku stosowania leczenia skojarzonego. Autorzy (wybitni specjaliści w zakresie nadciśnienia – F. Messerli,
D. Beevers, S. Franklin, T. Pickering) wspomnianej pracy zwracają również uwagę na znaczną częstość występowania po beta-blokerach działań niepożądanych, utrudniających bądź uniemożliwiających leczenie. Praca ta pozostaje w zgodności z wcześniejszymi doniesieniami, wskazującymi na niewielki efekt beta-blokerów w prewencji powikłań sercowo-naczyniowych u osób starszych lub pacjentów palących papierosy. W rezultacie, należy – naszym zdaniem – rozważyć, w jakich sytuacjach należy sięgać po beta-blokery jako leki pierwszego rzutu w terapii nadciśnienia tętniczego.
Mechanizm działania beta-blokerów
Leki z grupy beta-blokerów wykazują niejednorodne cechy farmakologiczne o istotnym znaczeniu klinicznym (tab. 1.):
· kardioselektywność – wybiórcze powinowactwo do receptorów beta1 zlokalizowanych głównie w sercu i aparacie przykłębuszkowym nerki,
· wewnętrzną aktywność sympatykomimetyczną (ISA), polegającą na słabym działaniu agonistycznym wobec receptorów beta przy zachowanej aktywności antagonistycznej,
· właściwości stabilizacji błony komórkowej,
· rozpuszczalność w tłuszczach (lipofilność),
· hamowanie receptorów alfa lub zwiększanie produkcji tlenku azotu prowadzące do wazodilatacji.

Niektóre beta-blokery – zwłaszcza nowej generacji – łączą działanie antagonistyczne wobec receptorów beta z...


View full text...