Rola edukacji chorych na astmę i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc w warunkach ambulatoryjnych

Wstęp
Zgodnie z rekomendacjami Światowej Inicjatywy dla Astmy (GINA) oraz Światowej Organizacji Zwalczania POChP (GOLD) edukacja pacjentów chorych na astmę i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP) stanowi integralny element terapii i powinna być prowadzona w sposób ciągły.

Cel
Celem programu była edukacja chorych na astmę lub POChP w zakresie wiedzy na temat choroby oraz ocena jej wpływu na poprawę świadomości pacjentów.

Materiał i metody
Do programu edukacyjnego włączeni zostali pacjenci z rozpoznaniem astmy lub POChP odbywający planową ambulatoryjną wizytę lekarską. Edukacja poprzedzona była wypełnieniem autorskiej ankiety z pytaniami na temat choroby, którą na kolejnej wizycie wypełniano ponownie.

Wyniki
W programie uczestniczyło 583 lekarzy, którzy przeprowadzili edukację 9659 chorych na astmę lub POChP na terenie całego kraju. Uczestnicy programu po interwencji zgłaszali mniejsze zużycie krótko działających leków rozszerzających oskrzela (o 32% w astmie i o 42% w POChP) oraz częściej podejmowali aktywność fizyczną (o 20% chorzy na astmę i o 46% chorzy na POChP). Podczas wizyty kontrolnej obserwowano zaprzestanie palenia papierosów u 8% chorych na astmę i 19% chorych na POChP.

Wnioski
Program edukacyjny stanowił ważny element uzupełniający terapię. Przyczynił się do lepszego zrozumienia i stosowania się do zaleceń lekarskich, poprawy kontroli astmy i POChP. Pozwolił wyodrębnić potencjalne grupy wymagające edukacji i szczególnej uwagi lekarza prowadzącego.



Introduction
According to the recommendations of the Global Initiative for Asthma (GINA) and the Global Organisation for the Prevention of COPD (GOLD), education of patients with asthma and chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is an integral part of therapy and should be carried out continuously.

Aim
The aim of the program was to educate patients with asthma or COPD on their respective diseases and to assess the impact of that education on their disease awareness.

Material and methods
Patients with diagnosed asthma or COPD were included in the educational program during an outpatient medical visit. Education was preceded by completing an original questionnaire with questions about the disease, which was completed again at the next visit.

Results
In total, 583 doctors participated in the program, providing education to 9659 patients with asthma or COPD. Program participants after intervention reported lower consumption of short-acting bronchodilators (32% decrease in asthma and 42% decrease in COPD) and more often undertook phys-ical activity (20% increase among asthmatics and 46% increase in COPD). At the follow-up visit, smoking cessation was observed in 8% of asthmatics and 19% of patients with COPD.

Conclusions
The program was an essential element complementing the therapy. It contributed to better adherence to medical recommendations and improved asthma and COPD control by enhancing the patient’s un-derstanding of the pathophysiology of the disease and increased awareness of the need for regular therapy. The program allowed the identification of potential groups of patients requiring education and special attention of the physician.