Rola prężności psychicznej w przystosowaniu się kobiet do choroby nowotworowej

Wstęp: O przystosowaniu się do choroby decyduje wiele czynników, wśród których wymienia się indywidualne właściwości człowieka związane z jego osobowością. Jedną z nich, dotychczas nieuwzględnianą w polskich badaniach, jest prężność, utożsamiana z odpornością psychiczną czy zaradnością życiową. Dlatego też za cel badań przyjęto ustalenie, jaką rolę odgrywa prężność w procesie przystosowania się do choroby nowotworowej, które wyraża się poprzez akceptację choroby i stosowanie adaptacyjnych strategii radzenia sobie z nią.

Materiał i metody: W badaniach uczestniczyło 60 kobiet chorych na raka piersi, które przeszły zabieg chirurgiczny resekcji piersi. Średnia wieku wynosiła 56,33 roku (odchylenie standardowe 11,16). Wykorzystano trzy techniki badawcze: Skalę pomiaru prężności, Skalę akceptacji choroby oraz Skalę przystosowania się do choroby nowotworowej.

Wyniki: Uzyskane wyniki wskazały na dobre przystosowanie się badanych kobiet do choroby nowotworowej. Świadczy o tym dość wysoki (choć mieszczący się w granicach przeciętnych) wskaźnik akceptacji choroby, wyraźnie większa skłonność do stosowania strategii adaptacyjnych, takich jak duch walki i pozytywne przewartościowanie, a mniejsza do stosowania strategii dezadaptacyjnych, takich jak zaabsorbowanie lękowe oraz bezradność/beznadziejność. Prężność psychiczna okazała się istotnym czynnikiem sprzyjającym przystosowaniu się do choroby. Szczególną rolę w tym procesie odgrywa czynnik 3. prężności, tj. kompetencje do radzenia sobie i tolerancja negatywnych emocji.

Wnioski: Prężność jest czynnikiem istotnie związanym z przystosowaniem się do choroby, co może mieć duże znaczenie dla praktyki klinicznej, w tym rehabilitacji psychologicznej pacjentów onkologicznych. Należy ją więc kształtować i rozwijać nie tylko z powodu aktualnego stanu zdrowia, lecz także po to, by lepiej sobie radzić z negatywnymi wydarzeniami życiowymi, które mogą się pojawić w przyszłości.

Background: Various factors determine adjustment to illness, including individual factors related to personality. One of them is resiliency, which is also understood as resistance or resourcefulness. Their role in a process of adjustment has not yet been explored in Polish studies. Therefore the aim of the study was to establish the role of resiliency in adjustment to cancer, expressed in acceptance of illness and adaptive coping strategies.

Material and methods: The study group included 60 women with breast cancer, who underwent surgical intervention of breast resection (mastectomy). The mean age was 56.33 years (SD = 11.16). Three methods were used in the study: the Resiliency Assessement Scale, the Acceptance of Illness Scale, and the Mental Adjustment to Cancer Scale – Mini-Mac.

Results: Examined women who underwent mastectomy reveal good adjustment to illness. Relatively high level of acceptance of illness and higher tendency to use adaptive coping strategy, such as fighting spirit and positive reinterpretation, but less – maladaptive, such as anxious preoccupation or helpless/hopeless confirmed it. Resiliency appeared the essential factor promoting adjustment to illness. Competencies to cope and tolerance of negative emotions (factor 3 of resiliency) seem to play the particular role in this process.

Conclusions: Resiliency is a factor significantly related to adjustment to illness, what has implications for clinical practice, among them psychological rehabilitation persons with cancer. Therefore resiliency should be developed, not only because of the present state of health, but also to better cope with future negative life events.