Rola zaburzeń hormonalnych tarczycy w nieprawidłowościach wzrostu włosów

Zaburzenia hormonalne tarczycy istotnie wiążą się z nieprawidłowościami wzrostu włosów. Zaburzenia na poszczególnych piętrach osi podwzgórze–przysadka–tarczyca prowadzą do braku równowagi hormonalnej – hipo- lub hipertyreozy. Niedobór lub nadmiar aktywnych biologicznie hormonów tarczycy wpływa na skórę i jej przydatki. Dla dermatologa najistotniejsze znaczenie mają autoimmunologiczne zapalenia tarczycy – choroba Gravesa-Basedowa i choroba Hashimoto, w których mogą występować określone zaburzenia wzrostu włosów. Najczęstszą nieprawidłowością jest nadmierna utrata włosów w mechanizmie telogenowym, ale zaburzenia hormonalne tarczycy mają również związek z łysieniem plackowatym (szczególnie u chorych z zespołem Downa) czy madarozą (utrata brwi, rzęs). Warte uwagi są także wynikające z powiązań pomiędzy genem hairless i hormonami tarczycy zaburzenia wzrostu włosów u dzieci z wrodzoną niedoczynnością tarczycy czy z zespołem atrichia with papular lesions. Istotne znaczenie ma ponadto wpływ leków stosowanych w chorobach tarczycy – zarówno syntetycznych hormonów tarczycy, jak i jodu czy tyreostatyków. Wiele różnych leków odgrywa rolę w zaburzeniach wzrostu włosów poprzez modyfikację gospodarki hormonalnej tarczycy (amiodaron, lit, beksaroten, propranolol czy prednizon). Stwierdzenie w skórze i jej przydatkach receptorów dla hormonów tarczycy, a także dla TSH i TRH udowodniło ścisłą zależność pomiędzy hormonami tarczycy i zaburzeniami wzrostu włosów. W badaniach na zwierzętach wykazano, że hormony tarczycy współgrają, łącznie z estradiolem i testosteronem, w regulacji aktywności mieszkowej i aplikowane miejscowo powodują wzrost proliferacji w mieszku i wydłużenie anagenu. Stwierdzono, że stymulacja receptorów dla TSH obecnych w elementach mezenchymalnych mieszka włosowego powoduje transkrypcję genów podobną jak w przypadku receptora dla TSH w komórkach tarczycy, jednak bez istotnego wpływu na namnażanie komórek. Znane są także dowody na ekspresję genów dla receptora TRH w mieszkach włosowych, co uzupełnia obecny w mieszku włosowym model układu regulacyjnego gospodarki hormonalnej tarczycy – jako dokładnie odwzorowujący układ osi podwzgórze–przysadka–tarczyca

Pathology of the hypothalamus-pituitary-thyroid (HPT) axis that can lead to hypothyroidism or thyrotoxicosis is strongly connected with hair growth abnormalities. The most important for dermatologists are autoimmune thyroid diseases – Hashimoto’s thyroiditis and Graves’ disease related to various hair disorders. The most frequently observed is telogen effluvium, but there is also a connection between hormonal pathology of the thyroid gland and alopecia areata or madarosis. Hair growth abnormalities in children with congenital hypothyroidism or with atrichia with papular lesions syndrome are related to the “hairless” gene. Treatment of the thyroid gland diseases with synthetic thyroid hormones or antithyroid drugs as well as numerous other medications which can modify a hormonal balance of the thyroid gland (for example amiodarone, lithium, bexarotene, propranolol, prednisone) have a strong impact on hair growth cycle. Recently, it has been discovered that thyroid hormones, as well as TSH (thyroid-stimulating hormone) or TRH (thyrotropin releasing hormone) have receptors in the skin or in the human hair follicle, so hormones of the HPT axis can directly alter hair growth cycle. Thyroid hormones, together with estradiol so testosterone, play a role in regulation of the hair follicle metabolism so topical triiodothyronine/levothyroxine can stimulate hair follicle proliferation and anagen prolongation. Stimulation of located in the skin and in the hair follicle TSH receptors causes thyroid-specific gene expression in human skin/hair follicle, similary to that in the thyroid gland tissues. Thyrotropin releasing hormone is a new player in human hair growth control. The expression of this hormonal receptor directly in human hair follicles completes hair follicles’ hormonal axis which is totally similar to the HPT axis