Rozpowszechnienie niedowagi i otyłości u nastolatek w wybranej populacji aglomeracji śląskiej

Wstęp. W Polsce brakuje badań epidemiologicznych oceniających zapadalność na zaburzenia odżywiania (ED) w populacji dzieci i młodzieży, a doniesienia na temat zachowań żywieniowych i wiedzy nastolatków na temat ED są nieliczne. Zaplanowano badania szerokiej kohorty dziewcząt dużego miasta aglomeracji śląskiej celem oceny częstości występowania niedowagi i otyłości jako czynników predykcyjnych ED. Cel pracy. 1. Określenie stanu odżywienia badanej populacji dziewcząt w 18 roku życia.  2. Retrospektywne określenie stanu odżywienia tych samych dziewcząt w 14 roku życia. 3. Odpowiedź na pytanie, czy wśród badanej grupy dziewcząt istnieje z upływem lat skłonność do utrwalania się nieprawidłowości w zakresie masy ciała. Materiał  i metody. U 1047 uczennic szkół ponadpodstawowych w wieku 18 lat dokonano pomiarów antropometrycznych (masa ciała, wzrost, BMI, BMI-SDS) i przeprowadzono ankietę dotyczącą ich nawyków żywieniowych. Uzyskano retrospektywnie wyniki pomiarów tych samych dziewcząt w wieku 14 lat. Wyniki. W 14 roku życia 79,7% badanych miało prawidłową masę ciała, 14,9% otyłość, 5,4% niedowagę. W wieku 18 lat prawidłową masę ciała wykazywało 76,6% badanych, otyłość 17,2%, a niedowagę 6,2%. 4,7% dziewcząt z prawidłową masą ciała w wieku 14 lat obniżyło masę ciała, a 9,2% osiągnęło otyłość w 18 r.ż. U żadnej badanej z niedowagą nie obserwowano otyłości w 18 r.ż., a 45,6% utrzymało masę ciała poniżej normy. 66% dziewcząt otyłych w wieku 14 lat utrzymało nadal otyłość w 18 r. ż. Wnioski: 1. Większość dziewcząt badanej populacji w 14 i 18 r.ż. prezentuje prawidłowy stan odżywienia. Otyłość sięga 15% w 14 r.ż. i 17% w 18 r.ż., zaś niedobór masy ciała dotyczy 5% dziewcząt w 14 r.ż. i 6% w 18 r.ż. 2. Od wczesnej do późnej adolescencji obserwuje się u dziewcząt skłonność do utrzymywania się nieprawidłowości w zakresie stanu odżywienia.  3. Otyłość u dziewcząt w 14 r.ż. stanowi czynnik ryzyka otyłości w 18 r.ż. i być może w wieku dorosłym. 

Introduction. Poland lacks epidemiological studies assessing the incidence of eating disorders (ED) in the population of children and teenagers, and reports on eating habits as well as knowledge of teenagers with ED are scarce. A study on a very big cohort of girls from a big city in the Silesian agglomeration was planned in order to assess the incidence of underweight and obesity as predictive factors of ED. Objective of the study. 1. Determination of the state of nutrition in the examined population of 18-year-old girls.  2. Retrospective determination of the state of nutrition of the same girls when they were 14 years old. 3. The answer to the question whether the examined group exhibits the tendency to consolidate abnormalities in terms of the body weight over time. Material and methods. 1047 female students of secondary schools, aged 18, were subjected to anthropometric measurements (body weight, height, BMI, BMI-SDS) and took part in a survey questionnaire devoted to their eating habits. The measurement results of the same girls aged 14 were obtained retrospectively. Results. When the subjects were 14 years old, 79.7% of them had a normal body weight, 14.9% were obese, and 5.4% were underweight. At the age of 18, 76.6% of the subjects had a normal body weight, 17.2% were obese, and 6.2% were underweight. 4.7% of the girls with a normal weight aged 14 reduced their body weight, and 9.2% became obese at 18 the age of 18. None of the underweight subjects demonstrated obesity at the age of 18, and 45.6% maintained their body weight below the normal limits. 66% of the girls who were obese at the age of 14 maintained their obesity at the age of 18. Conclusions. 1. Most girls in the examined population at 14 and 18 years of age demonstrate a normal nutrition state. Obesity was observed in 15% of the examined females at the age of 14 and in 17% at the age of 18, whereas 5% of girls aged 14 and 6% of girls aged 18 are underweight. 2. From early to late adolescence a tendency to persistent abnormalities of the nutritional status is observed in girls. 3. Obesity in girls aged 14 is a predictor for obesity at the age of 18 and perhaps in the adult life.