Rozrosty neuroendokrynne płuc

Rozrosty neuroendokrynne płuc obejmują zmiany nienowotworowe i nowotworowe wywodzące się z komórek neuroendokrynnych (KNE) układu oddechowego, których wspólną cechą jest podobieństwo morfologiczne, ultrastrukturalne, immunohistochemiczne (IHC) i molekularne.

Klasyfikacja zmian neuroendokrynnych w płucach ewoluuje od wielu lat, co wynika ze zwiększającej się wiedzy dotyczącej ich biologii, właściwości genetycznych i lepszych metod diagnostycznych. W aktualnej klasyfikacji guzów płuca i opłucnej przedstawionej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) (1999/2004) zostały umieszczone w różnych grupach (tab. I). Travis i wsp. wprowadzili podział łączący procesy nienowotworowe, zmiany poprzedzające powstanie nowotworu oraz złośliwe nowotwory pochodzenia nabłonkowego i nienabłonkowego wykazujące czynność neuroendokrynną we wspólną grupę. Jego celem było usystematyzowanie rozrostów neuroendokrynnych i podkreślenie ich odrębności w stosunku do innych nowotworów płuc (tab. II).

1. Rozrosty neuroendokrynne płuc

Rozrosty neuroendokrynne płuc obejmują procesy reaktywne związane z zapaleniami i włóknieniem miąższu płuc oraz zmiany określone w WHO jako przednowotworowe (diffuse idiopathic pulmonary neuroendocrine cell hyperplasia – DIPNECH) (tab. III).

Rozrost odczynowy często charakteryzuje się wieloogniskową, linijną proliferacją KNE oraz występowaniem małych skupień, tzw. ciałek neuroendokrynnych, ograniczonych błoną podstawną nabłonka (ryc. 1.). Czasami zmiany mają formę drobnych guzków, przekraczających błonę podstawną nabłonka. W zależności od wielkości nazywane są tumorlet (ryc. 2.), gdy ich średnica jest mniejsza niż 0,5 cm, lub rakowiakami, gdy są większe niż 0,5 cm (ryc. 3.).

Rozlana idiopatyczna hiperplazja komórek neuroendo­krynnych (DIPNECH) została uznana za zmianę przednowotworową, poprzedzającą rakowiaki, głównie typowe, rzadziej atypowe. Rakowiaki rozwijające się na jej podłożu są zwykle zlokalizowane obwodowo, częściej wykazują utkanie wrzecionowatokomórkowe. Mogą być zmianą pojedynczą lub wieloogniskową. Rozlana idiopatyczna hiperplazja komórek neuroendokrynnych jest rzadkim procesem, który zwykle rozwija się w obrębie niezmienionego miąższu płuca (ryc. 4.). Niewiele wiadomo na temat jego histogenezy i genetyki. Przeważnie pojawia się u kobiet, niepalących, zwykle pomiędzy 40. a 60. rokiem życia. Osoby z rozpoznanym DIPNECH wymagają systematycznej kontroli radiologicznej.

2. Nowotwory...


View full text...