Ryzyko wystąpienia odleżyn w okresie okołooperacyjnym u osób poddawanych alloplastyce stawu biodrowego

Wstęp
Ocena wpływu wybranych czynników na ryzyko i występowanie odleżyn w okresie okołooperacyjnym u osób poddawanych alloplastyce stawu biodrowego.

Materiał i metody
Do badań właściwych zakwalifikowano 105 pacjentów w wieku 42–90 lat, spełniających kryteria doboru, u których zaplanowano i przeprowadzono operację alloplastyki stawu biodrowego. Posłużono się metodą obserwacji i szacowania z użyciem autorskiego protokołu naukowo-badawczego do gromadzenia informacji o pacjencie i jego stanie, pozyskanych z dokumentacji medycznej. Wykorzystano skale kliniczne ASA, Capriniego, Waterlow, Torrance’a, NPUAP. Weryfikacji różnic między zmiennymi dokonano testem niezależności χ2, testem U Manna-Whitneya oraz Kruskala-Wallisa. Za poziom istotności przyjęto p < 0.05.

Wyniki
Badana grupa liczyła 105 osób, w tym 54,3% stanowiły kobiety oraz 45,7% mężczyźni. Średnia wieku wyniosła 69,25 lat. Ryzyko wystąpienia odleżyn w okresie przedoperacyjnym dokonane przy wykorzystaniu skali Waterlow dotyczyło 41% osób całej grupy, a występowanie odleżyn w okresie przedoperacyjnym według skali Torrance’a 11,4% pacjentów. Po operacji możliwość wystąpienia odleżyn według skali Waterlow dotyczyła wszystkich pacjentów. W trakcie oceny po zabiegu potwierdzono odleżyny I/II° w grupie 32,4% osób.

Wnioski
Tryb zabiegu i czas oczekiwania na zabieg warunkują ryzyko oraz występowanie odleżyn. Odleżyny częściej mieli badani operowani w trybie nagłym z powodu urazu i osoby czekające 2 doby i dłużej od momentu przyjęcia do operacji w porównaniu z osobami operowanymi w trybie planowym, gdy czas oczekiwania na zabieg nie przekraczał doby. Takie zmienne jak wiek powyżej 70 roku życia, płeć żeńska, niedokrwistość i ryzyko choroby zakrzepowo-zatorowej zwiększało ryzyko i wystąpienie odleżyn.



Introduction
To evaluate the impact of selected factors on the risk of the development of pressure ulcers and their incidence in the perioperative period in patients treated with hip joint alloplasty.

Material and methods
A total of 105 patients aged 42-90 years were qualified for proper studies according to the selection criteria. The patients underwent hip joint alloplasty. The method employed in the study was observing and estimating with the use of our own research protocol designed for the purposes of gathering information about the patients and their health conditions. This data was obtained from the medical records. The following clinical scales were used: ASA, Carpini, Waterlow, Torrance, and NPUAP. The differences between the variables were estimated using the χ2 test of independence, Mann-Whitney test, and Kruskal-Wallis test. p < 0.05 was considered statistically significant.

Results
The risk of pressure ulcers development, assessed by Waterlow score, concerned 41% of the entire group. Pressure ulcers occurred in 11.4% of the patients and were assessed according to the Torrance system. The risk of pressure ulcer development in the postoperative period was determined according to the Waterlow scale and concerned all the patients. The postoperative examination confirmed stage I/II pressure ulcers in 32.4% of the patients.

Conclusions
The surgery procedure and the waiting time determine the risk of development of pressure ulcers and their location. Pressure ulcers were more common in patients who had undergone urgent surgery due to injury and in patients operated two days or more following admission than in patients who had planned surgery and waited no longer than a day for the operation.