Sedacja paliatywna w terapii bólu u pacjentów będących w końcowych stadiach nieuleczalnych chorób leczonych w stacjonarnych oddziałach opieki paliatywnej w Polsce – analiza własna na podstawie danych uzyskanych w 2010 r.

W pracy przedstawiono zagadnienia związane z prowadzeniem sedacji paliatywnej w leczeniu bólu u chorych w końcowych stadiach nieuleczalnych chorób, znajdujących się pod opieką oddziałów medycyny paliatywnej i hospicjów stacjonarnych w Polsce – stan na rok 2010. Termin sedacji paliatywnej odnosi się do postępowania, które pozwala celowo w sposób kontrolowany farmakologicznie wyłączyć świadomość chorego umierającego, u którego w żaden inny sposób nie udaje się opanować dręczącego go cierpienia. W polskiej literaturze medycznej brakuje doniesień na temat stosowania sedacji paliatywnej w leczeniu bólu do roku 2010. W dokonanym przeglądzie polskiej literatury w dziedzinie medycyny paliatywnej nie znaleziono też danych o inwentaryzacji i statystyce stosowania sedacji paliatywnej w terapii pacjentów w stanie terminalnym. W niniejszej pracy podjęto próbę oceny stosowania sedacji w leczeniu paliatywnym bólu w hospicjach i oddziałach medycyny paliatywnej w Polsce na podstawie przeprowadzonej ankiety. Ankieta w formie pytań została skierowana do ośrodków stacjonarnych zajmujących się opieką paliatywną. Dokonane studia literaturowe i przeprowadzone badanie wykazały, że sedacja paliatywna w Polsce jest metodą znaną, ale stosunkowo mało rozpowszechnioną, stosowaną głównie w większych miastach, a jej ocena pozostaje niejednorodna zarówno wśród specjalistów medycyny paliatywnej, jak i wśród pacjentów i ich rodzin. Nie zawsze pozyskiwana jest świadoma zgoda pacjenta i/lub rodziny na taką formę terapii. Istnieje potrzeba opracowania, dla warunków Polski, zunifikowanych standardów wdrażania sedacji paliatywnej.

An issue of palliative sedation as a method of treating crushing pain in terminally ill patients in hospices in Poland was raised on in this paper. Palliative sedation is that way of treatment that enables to switch off consciousness of dying patient in a pharmacologically controlled way, when there is no other way to control overwhelming pain. There have been no medical reports in Polish medical literature about palliative sedation until 2010. There has been no statistics about using this procedure in Polish hospices either. In attempt to make an evaluation of using palliative sedation as a method of pain treatment in terminally ill patients in Poland a questionnaire was done. The four questions were sent to 45 hospices in Poland. The acknowledgement of definition of palliative sedation among palliative specialists, the number of patients treated, whether the patient's consent is obtained, and if there were any positive or negative impacts on such a treatment were checked. The results revealed that although the definition is well known, palliative sedation is not a common way of treatment in Poland. It is used in some big agglomerations, besides univocal positive ethical attitude it remains controversial among physicians, patients and their guardians. Standardized procedures of using palliative sedation in Poland need to be prepared.