Skórna postać tocznia rumieniowatego. Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego

Toczeń rumieniowaty jest chorobą autoimmunizacyjną o złożonych i nie w pełni poznanych mechanizmach patogenetycznych, wśród których największe znaczenie ma, wyprzedzająca objawy kliniczne, obecność przeciwciał skierowanych przeciwko własnym antygenom, zwłaszcza umiejscowionym w obrębie jądra komórkowego. Choroba może dotyczyć wyłącznie skóry lub też zmiany skórne mogą być jednym z elementów procesu ogólnoustrojowego. Klasyfikacja tocznia rumieniowatego opiera się na charakterystycznych cechach morfologicznych, histopatologicznych, serologicznych i przebiegu procesu chorobowego. Ze względu na różnorodny obraz kliniczny i odmienne rokowanie sposób leczenia powinien być ustalany indywidualnie. W zaleceniach terapeutycznych uwzględnia się zarówno styl życia (fotoprotekcja, unikanie infekcji, czynników stresogennych, leków o działaniu fototoksycznym i fotoalergicznym oraz estrogenów, suplementacja witaminą D), jak i leki miejscowe (glikokortykosteroidy, inhibitory kalcyneuryny) oraz ogólne. W przypadku obecności zmian nasilonych lub rozsianych, tendencji do bliznowacenia lub ryzyka rozwoju zmian narządowych zalecane jest leczenie preparatami przeciwmalarycznymi lub glikokortykosteroidami ogólnie. Metotreksat, retinoidy, sulfony i mykofenolan mofetylu należą do leków drugiego i trzeciego wyboru w terapii skórnych postaci tocznia rumieniowatego.

Lupus erythematosus is an autoimmune disease with complex and not fully elucidated pathogenic mechanisms, the most important of which is the presence of antibodies directed against the autoantigens, particularly located within the cell nucleus, which precede the development of clinical symptoms. Lupus erythematosus either affects only the skin or skin lesions are one of the manifestations of a systemic process. The classification is based on morphological, histopathological and serological features, and the course of the disease. Depending on diverse clinical manifestations and differences in prognosis, therapeutic management needs to be adapted to the individual patient. Therapeutic guidelines include both lifestyle modifications (photoprotection, avoidance of infections, stress factors, phototoxic and photoallergic drugs, and oestrogens; supplementation with vitamin D), and topical (glucocorticosteroids, calcineurin inhibitors) and systemic medications. Antimalarials or systemic glucocorticosteroids are recommended in the treatment of patients with severe or disseminated lesions, with a tendency to scarring or a high risk of systemic organ involvement. Methotrexate, retinoids, sulphones and mycophenolate mofetil belong to second and third-line medications indicated for the treatment of cutaneous forms of lupus erythematosus.