Skuteczność rehabilitacji ambulatoryjnej po przebytym zawale mięśnia sercowego u mężczyzn w różnych grupach wiekowych

Cel pracy: Dotychczasowe badania zwracają uwagę na fakt, że niewielu pacjentów w starszym wieku uczestniczy w rehabilitacji ambulatoryjnej po zawale serca. Celem pracy była ocena skuteczności ambulatoryjnej rehabilitacji kardiologicznej starszych i młodszych pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego.

Materiał i metody: Badaniem objęto 34 mężczyzn hospitalizowanych z rozpoznaniem świeżego zawału serca, których kolejno kwalifikowano do rehabilitacji poszpitalnej. Chorych podzielono na dwie grupy wiekowe: przed ukończeniem (n = 17) i po ukończeniu 65. roku życia (n = 17), za kryterium przyjmując ustawowy wiek zakończenia aktywności zawodowej. Przed rehabilitacją ambulatoryjną i po niej (po 3 miesiącach treningu obejmującego 24 sesje treningowe) wykonano badanie echokardiograficzne serca w celu określenia frakcji wyrzutowej oraz próbę wysiłkową dla oceny tolerancji wysiłku (wynik w jednostkach MET) i odczucia obciążenia wysiłkiem w skali Borga, a także obliczono wskaźnik masy ciała (body mass index – BMI).

Wyniki: Po rehabilitacji stwierdzono istotną poprawę wydolności fizycznej (p < 0,05) i frakcji wyrzutowej (p < 0,05) w grupie pacjentów po 65. roku życia, natomiast w grupie młodszych pacjentów poprawę zaobserwowano jedynie w zakresie wydolności fizycznej (p < 0,05). Nie zanotowano istotnej zmiany poziomu odczuwanego obciążenia wysiłkiem podczas próby wysiłkowej i wskaźnika BMI w obu grupach.

Wnioski: Dzięki zastosowanemu ambulatoryjnemu programowi rehabilitacji pozawałowej uzyskano poprawę czynnościową serca i wydolności fizycznej w obu grupach chorych. Program ten powinien być szczególnie zalecany w leczeniu i profilaktyce u starszych pacjentów.

Aim of the study: Only few elderly patients participate in outpatient cardiac rehabilitation. The aim of the study was to evaluate the effectiveness of outpatient rehabilitation after myocardial infarction in groups of younger and older male patients.

Material and methods: 34 men discharged after myocardial infarction were included in the study. They were divided into two age groups: 65 years and younger (n = 17) and older than 65 years (n = 17) with the age of 65 being the statutory age of professional activity end. Patients were examined before and after the program of outpatient cardiac rehabilitation (the program of cardiovascular training included 24 training sessions within 3 months): the following tests were performed: echocardiography for ejection fraction measurement and a treadmill test for evaluation of effort tolerance (in METs) and the level of perceived exertion of effort using the Borg scale, and the body mass index was assessed.

Results: An improvement in physical efficiency (p < 0.05) and an increase in ejection fraction (p < 0.05) in the elderly patients were observed, whereas in the younger group of men only the physical efficiency was increased (p < 0.05). There was no significant change in the perceived exertion of effort and BMI in both groups.

Conclusions: The applied outpatient rehabilitation program after myocardial infarction has improved the cardiac function and physical efficiency in both groups of patients and should be used in the treatment and prevention particularly in elderly men.