Spojrzenie na zaopatrywanie ran przez Jana Mikulicza-Radeckiego w okresie jego działalności w Krakowie

Sztuka opatrywania ran to często niedoceniana przez współczesnych badaczy dziedzina medycyny. Poprzez zastosowanie sterylnego pola operacyjnego, zasad antyseptyki i antybiotykoterapii powszechny przed setkami lat strach przed zakażeniami zszedł na dalszy plan podczas planowych zabiegów. Obecne zasady, które pozwalają współczes­nym chirurgom na taki komfort, były udoskonalane przez wieki przez pionierów lecznictwa. Należał do nich jeden z najsławniejszych lekarzy w historii medycyny Jan Mikulicz-Radecki, o którego narodowość do dziś trwa spór. Oprócz wielu zasług, takich jak konstrukcja gastroskopu, komory do operacji torakochirurgicznych czy opisanie technik zabiegowych, wsławił się on też nowoczesnymi jak na XIX wiek metodami antyseptycznego opatrywania ran. W artykule opisano sposoby, które były używane w leczeniu ran w krakowskiej Klinice Chirurgii w okresie kierowania nią przez Jana Mikulicza-Radeckiego. Skupiono się na środkach antyseptycznych, takich jak: karbol, sublimat i najchętniej używany – jodoform. Porównano je także z metodami stosowanymi w tym czasie w innych europejskich ośrodkach pod kątem skutków ich wykorzystania.

Wound dressing is a field of medicine that is often underestimated by modern researchers. Due to the use of a sterile operating field, antiseptics and antibiotic therapy, the fear of infections – common hundreds of years ago – has receded into the background. The principles that allow modern surgeons such comfort have been refined over the centuries by medical pioneers. One of them was one of the most famous doctors: Jan Mikulicz-Radecki, whose nationality is disputed till today. Besides merits such as the construction of a gastroscope, chambers for thoracic surgery or describing surgery techniques, he was also famous for techniques of antiseptic wound dressing. This article describes the methods used in the treatment of wounds in the Surgical Clinic in Cracow during the management by Jan Mikulicz-Radecki. It focuses on antiseptics such as: carbol, sublimate and the most commonly used iodoform. It also compares the methods used in other European centers.