Sposób na Alzheimera. Rozmowa z prof. Marią Barcikowską, kierownikiem Zespołu Badawczo-Leczniczego Chorób Zwyrodnieniowych IMDiK PAN im. Mirosława Mossakowskiego w Warszawie

– Jaka jest przyczyna choroby Alzheimera?


– Wywołują ją odkładające się złogi beta-amyloidu zewnątrzkomórkowo i białka tau wewnątrzneuronalnie. Obecność tych patologicznie konformowanych białek powoduje obumieranie neuronów, czyli praktycznie zanik mózgu. Jeżeli giną neurony, których funkcją jest regulowanie procesów pamięci, myślenia, emocji, to przejawia się to po pewnym czasie objawami klinicznymi, jakie tworzą obraz choroby Alzheimera. Natomiast nie wiemy jeszcze, co stanowi przyczynę tego procesu – dlaczego dochodzi do ich odkładania się.



– Panuje u nas przekonanie, że starsi ludzie mają z reguły coraz gorszą pamięć, coraz mniejszą sprawność umysłową.


– To właśnie jest nieprawda. Jeżeli starszy człowiek jest zdrowy, to nie ma najmniejszego powodu, żeby nie był w pełni sprawny intelektualnie. Nie istnieje żadne otępienie starcze, typowe i fizjologiczne dla podeszłego wieku, jest choroba Alzheimera.



– mamy 90-letnią osobę i ona się skarży na gorszą pamięć, jest osobą wyraźnie gorzej funkcjonująca na co dzień...


–... to najprawdopodobniej ma chorobę Alzheimera. Może jeszcze ewentualnie cierpieć na rzadsze zaburzenia zwyrodnieniowe, albo chorobę naczyniopochodną mózgu – spowodowaną przez miażdżycę tętnic mózgowych. Jednak 90-letnia osoba prawie na pewno nie ma zaawansowanej miażdżycy. Gdyby miała miażdżycę, to zmarłaby w 70.–75. roku życia w wyniku udaru mózgu albo zawału serca. Wszystkie badania europejskie i amerykańskie wskazują na to, że tzw. skleroza naczyń mózgowych jest bardzo rzadką – bo występującą tylko w 10–12 proc. – przyczyną otępienia w wieku podeszłym. W naszym kraju może występować częściej – np. 15 proc. – bo nasi pacjenci mają zmiany miażdżycowe bardziej zbliżone do Afroamerykanów niż do rasy białej. Nie przestrzegamy diety, nadużywamy alkoholu, nie uprawiamy sportów, nie ma u nas mody na higieniczny tryb życia.



– Jaka jest skala epidemiologiczna choroby Alzheimera w Polsce, skoro w powszechnym mniemaniu właściwie nie dostrzega się tej choroby?


– Taka, jak na całym świecie. Połowa przypadków otępienia w wieku podeszłym jest spowodowana przez chorobę Alzheimera, 15 proc. przez czystą formę naczyniową i jakieś 25 proc. przez przypadki mieszane,...


View full text...