Sprawozdanie
II Ogólnopolska Konferencja Zespół antyfosfolipidowy. Poznań, 17–18 marca 2006 r.

17 i 18 marca 2006 r. odbyła się w Poznaniu II Ogólnopolska Konferencja Zespół antyfosfolipidowy, zorganizowana przez Sekcję Reumatologiczną Towarzystwa Internistów Polskich, Sekcję Medycyny Rodzinnej Polskiego Towarzystwa Reumatologicznego oraz Katedrę i Klinikę Reumatologiczno- -Rehabilitacyjną i Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Tematyka konferencji została podyktowana niezwykle interdyscyplinarnym charakterem omawianego zespołu, będącego jednym z najbardziej aktualnych zagadnień klinicznych, związanych głównie z reumatologią, hematologią i położnictwem. Istota choroby – zakrzepica naczyń żylnych i tętniczych – decyduje równocześnie o możliwości zmian chorobowych w obrębie każdego układu i narządu. Wiedza na temat zespołu postępuje błyskawicznie – aby więc nadążyć za najświeższymi informacjami, konieczne są spotkania z odpowiednimi ekspertami. Główne tematy wykładów dotyczyły najnowszej wersji międzynarodowych kryteriów klasyfikacyjnych zespołu antyfosfolipidowego (ZAF) (prof. I. Zimmermann-Górska), możliwości nadzoru nad płodem matki z tym zespołem (prof. J. Skrzypczak) i nadzoru nad noworodkiem chorej matki (prof. M. Kornacka i dr R. Bokiniec), a także współistnienia zespołu z toczniem rumieniowatym układowym w wieku rozwojowym (prof. A. Romicka i lek. A. Gazda). Omówiono również zaburzenia hemostazy w ZAF w świetle nowych badań (prof. K. Zawilska), diagnostykę zakrzepicy żył głębokich (prof. S. Zapalski) oraz zagadnienie różnicowania ZAF pierwotnego i wtórnego (prof. H. Chwalińska-Sadowska i lek. M. Meissner), a także postępowanie u chorych z ZAF z objawami ze strony ośrodkowego układu nerwowego (prof. W. Tłustochowicz) i ZAF w przebiegu chorób autoimmunologicznych (prof. J. Musiał, dr J. Swadźba, mgr T. Iwaniec). Oprócz wykładów przedstawiono wiele prac oryginalnych, stanowiących wyniki badań podstawowych dotyczących przeciwciał antyfosfolipidowych, oraz liczne obserwacje kliniczne. W konferencji wzięło udział ponad 300 lekarzy różnych specjalności z całej Polski. Bardzo żywa dyskusja dowiodła ogromnego zainteresowania uczestników omawianą tematyką. Na wiele pytań nie ma na razie odpowiedzi, ale szybki postęp badań w tej dziedzinie powinien pomóc je znaleźć w niedalekiej przyszłości. Dotychczas nierozwiązane problemy to głównie niewyjaśniona etiopatogeneza ZAF i możliwość udziału dotąd niepoznanych czynników odpowiedzialnych za proces zakrzepicy. Kryteria klasyfikacyjne zespołu wymagają dalszego doskonalenia, jego leczenie – opracowania kolejnych metod postępowania. Zadaniem konferencji na temat ZAF jest przybliżenie tego niezwykle aktualnego problemu klinicznego. Wciąż jeszcze za mało o tej chorobie wiadomo, jest ona zbyt późno rozpoznawana, a dostęp do laboratoriów, które w sposób kompetentny wykrywają przeciwciała antyfosfolipidowe, jest w Polsce niewystarczający. Ciąży na nas jednak odpowiedzialność – istnieje bowiem możliwość uratowania życia na wszystkich jego etapach, jeśli w porę rozpozna się ZAF i rozpocznie jego prawidłowe leczenie.
prof. dr hab. med. Irena Zimmermann-Górska