W dniach 8–10 września w Sopocie odbył się Jubileuszowy Kongres Naukowo-Szkoleniowy Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran (PTLR), działającego od dwudziestu lat. Głównym celem tegorocznego spotkania było zaprezentowanie nowej perspektywy leczenia trudno gojących się ran.
Motywem organizacji przedsięwzięcia było także podziękowanie za wspólne projekty i rozwój dziedziny, kiedyś mało znanej, a dziś dzięki działaniom PTLR zauważonej w Ministerstwie Zdrowia. Potrzeba edukacji i determinacja specjalistów do podejmowania wyzwań w leczeniu ran zebrały na Kongresie niemal 600 osób.
Jubileuszowy zjazd w czwartek, 8 września, zainaugurowała dr hab. n. med. Beata Mrozikiewicz-Rakowska wraz z prezesem Pomorskiego Centrum Reumatologicznego w Sopocie Tomaszem Augustyniakiem. Goście honorowi: mgr Zofia Małas (prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych), prof. dr hab. n. med. Arkadiusz Jawień, prof. dr hab. n. med. Maria Szewczyk, dr hab. n. med. Maciej Sopata, mgr Irena Samson – wspominali historię PTLR. Zaproszony na Kongres prof. David Armstrong z USA w swojej prezentacji przedstawił najnowsze technologie wykorzystywane w leczeniu stopy cukrzycowej. Sesja I, która odbyła się tego samego dnia, dotyczyła leczenia ran pourazowych. Uczestnikami byli: prof. Christian Willy (Military Academic Hospital in Berlin), chory z raną pourazową mł. chor. Grzegorz Fedorowicz (Wojskowe Centrum Rekrutacji Biała Podlaska), Ihor Vitenko, Inna Kozachenko (Szpital w Winnicy).
Wspominali oni doświadczenia leczenia poszkodowanych, m.in. w wojnie w Ukrainie. O specyfice urazów opowiedział gość specjalny – medyk bojowy, a o pacjentach z posocznicą i raną dr hab. n. med. Jarosław Woroń.
Wieczorną Galę Jubileuszową 20-lecia PTLR, podczas której wręczono nagrody „Zasłużeni dla Leczenia Ran” dla specjalistów, praktyków, naukowców, przedstawicieli instytucji i biznesu, którzy przysłużyli się rozwojowi dziedziny leczenia ran, umilił recital Piotra Polka wraz z zespołem (ryc. 1–4).
Drugiego dnia Kongresu sesję II rozpoczęła przewodnicząca dr hab. n. med. Beata Mrozikiewicz-Rakowska, a prelegentami byli: prof. Karen Ousey z University of Hudersfield (online), dr hab. n. med. Hanna Tomczak, mgr Marta Bakowska, mgr Krzysztof Sumiński. W wystąpieniach poruszali kwestie dotyczące nowoczesnego miejscowego leczenia ran w dobie antybiotykooporności, innowacyjnych rozwiązań w zakresie leczenia ran trudno gojących się i silikonowej rewolucji.
Sesja III, poświęcona leczeniu stopy cukrzycowej, skupiała uwagę na problematyce przygotowania chorego do operacji oraz technik używanych w leczeniu. Sesje zostały przygotowane przez dr hab. n. med. Beatę Mrozikiewicz-Rakowską, lek. Andrzeja Belowskiego, dr. Sebastiana Borysa, lek. Marcina Tusińskiego, dr. Łukarza Drelicharza, prof. dr. hab. n. med. Zbigniewa Krasińskiego, prof. dr. hab. n. med. Arkadiusza Jawienia, dr. hab. n. med. Michała O. Zembalę.
Pytanie „Czy jesteśmy już gotowi na nową pandemię? Superbugs w natarciu!” rozpoczęło sesję IV, w której prof. dr hab. n. med. Tomasz Karpiński, dr n. o zdr. Paulina Mościcka, lek. Marcin Malka, mgr Sylwia Rogowska opowiedzieli o oporności na substancje przeciwdrobnoustrojowe, roli oczyszczania skóry i rany, które może przyspieszać gojenie, oraz skuteczności klinicznej substancji antybakteryjnych.
W sesji V prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz i dr n. o zdr. Paulina Mościcka skupili uwagę uczestników Kongresu na proaktywnym leczeniu ran i praktycznej wymianie doświadczeń (ryc. 5–9).
„Sky is the limit – walka o utlenowanie rany” to temat sesji VI podczas drugiego dnia Kongresu. Gdzie jest granica poziomu rewaskularyzacji? Kiedy powiedzieć stop? W trójgłosie diabetologa, chirurga oraz angiologa wystąpili: dr hab. n. med. Beata Mrozikiewicz-Rakowska, prof. dr hab. n. med. Arkadiusz Jawień, lek. Andrzej Belowski, jak również dr n. med. Wojciech Derwich z Frankfurtu. Dr hab. n. med. Anna Korzon-Burakowska zaprezentowała metody zapobiegania problemom w neuropatii cukrzycowej i ich leczenia. Końcowy wykład o miejscowym utlenowaniu ran poprowadziła dr hab. n. med. Beata Mrozikiewicz-Rakowska.
W sesji VII dr hab. n. med. Beata Mrozikiewicz-Rakowska, dr hab. n. med. Anna Korzon-Burakowska, lek. Przemysław Lipiński i mgr Sylwia Rogowska opowiadali o przełożeniu wytycznych PTLR w zakresie leczenia trudno gojących się ran na codzienne postępowanie u chorych z owrzodzeniami goleni, w zespole stopy cukrzycowej oraz z odleżynami i ranami nowotworowymi, gdzie praktyka idzie w parze z teorią.
Po zakończeniu sesji VIII na temat świadomego doboru opatrunków i racjonalnego wykorzystania opatrunków ze srebrem, poprowadzonej przez lek. Marcina Tusińskiego, rozpoczęły się warsztaty. Firmy Hartmann, AspironiX, Smith & Nephew, Arjo, URGO, Schülke prezentowały nowoczesne rozwiązania opatrunkowe, wspomagające leczenie ran (ryc. 10).
Po warsztatach odbyło się sprawozdawczo-wyborcze Walne Zgromadzenie Członków Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran, na którym wyłoniono władze na kolejną kadencję. Na czele PTLR pozostają dr hab. n. med. Beata Mrozikiewicz-Rakowska jako prezes zarządu oraz prof. dr hab. n. med. Arkadiusz Jawień jako wiceprezes. Dr hab. n. med. Maciej Sopata będzie pełnił funkcję skarbnika, natomiast sekretarza mgr Marta Bakowska. Na pozostałych członków zarządu wybrano mgr Irenę Samson oraz dr n. o zdr. Paulinę Mościcką. Komisji rewizyjnej w kolejnej kadencji przewodniczyć będzie mgr Jolanta Dynarska, której zastępcą została mgr Beata Góralska. Do składu komisji rewizyjnej weszły również mgr Lidia Czwakiel oraz mgr Paulina Szymańska. Wieczór zakończył się bankietem.
Ostatni dzień Kongresu, 10 września, rozpoczął się drugą serią warsztatów. Firmy Hartmann, Olimp Labs, Kikgel m.in. prezentowały terapie podciśnieniowe, prehabilitację, opatrunki z macierzy pozakomórkowej. Swoje wystąpienia mieli również: prof. dr hab. n. med. Maria Szewczyk, prof. dr hab. n. med. Arkadiusz Jawień, dr n. o zdr. Paulina Mościska, dr Krzysztof Karaś, lek. Marcin Tusiński, dr hab. n. med. Beata Mrozikiewicz-Rakowska, prof. Christian Willy, prof. dr hab. n. med. Michał O. Zembala, piel. Aneta Zymon, lek. Przemysław Lipiński, mgr Paulina Szymańska.
Po warsztatach odbyła się sesja IX skupiona wokół tematu kompleksowego i farmakologicznego leczenia owrzodzeń żylnych goleni w świetle najnowszych badań. Wystąpili prof. dr hab. n. med. Maria Szewczyk oraz prof. dr hab. n. med. Arkadiusz Jawień.
W sesji X przedstawiono zagadnienia dotyczące terapii podciśnieniowej (NPWT) i kompresjoterapii. Omówiono wskazania do tego typu leczenia, przygotowanie rany do NPWT, zaprezentowano dobór systemu, opatrunków oraz rozważano miejsca, w których można podejmować leczenie. W sesji uczestniczyli: prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz, lek. Marcin Malka, lek. Przemysław Lipiński, mgr Sylwia Rogowska (ryc. 11).
Temat odleżyn podniesiono w sesji XI. Podczas wykładu, który poprowadził dr hab. n. med. Maciej Sopata, pojawiły się pytania, czy umiemy zapobiegać powstawaniu odleżyn. Następnie dr hab. n. o zdr. Dariusz Bazaliński, prof. UR, oraz dr n. med. Bartłomiej Mańkowski skupili się na zapaleniu kości związanym z odleżyną, diagnostyce oraz perspektywach w leczeniu. Mgr Izabela Kuberka zaprezentowała, jak leczyć odleżynę krok po kroku, a mgr Maria Brzegowy opowiedziała o obrazie wyniszczenia wewnętrznego przy odleżynie oraz wsparciu żywieniowym w leczeniu ran i odleżyn.
Podczas sesji XII dr hab. n. med. Joanna Czuwara, mgr Monika Aleksy-Polipowska i dr n. med. Dorota Kiprian mówiły o mechanizmach powstawania ran nowotworowych, ich opracowywaniu i pielęgnacji skóry po radioterapii. Prof. dr hab. n. med. Tomasz Banasiewicz wygłosił wykład o prehabilitacji pacjentów onkologicznych.
Multidyscyplinarne leczenie ran było tematem sesji XIII. O współpracy pielęgniarki/pielęgniarza z lekarzem, o wspólnym leczeniu stopy cukrzycowej, postępowaniu pielęgniarskim z raną po urazie u chorych w podeszłym wieku, a także o profesjonalnym prowadzeniu zdalnej opieki nad chorym z raną opowiedzieli dr n. med. Arkadiusz Krakowiecki, spec. leczenia ran Michał Dziarnowski, lek. Maciej Łabuz, mgr Marta Bakowska, mgr Ewa Mędrek i mgr Beata Góralska. Końcowe prelekcje poprowadziły mgr Joanna Litewska i Anna Ciemińska, skupiając się na edukacji chorego i przygotowaniu do samoopieki, jak również na profilaktyce i leczeniu odleżyn na oddziale intensywnej opieki medycznej.
Ostatnia, XIV sesja dotyczyła roli podiatry w leczeniu ran. O nowym zawodzie medycznym i propozycjach Ministerstwa Zdrowia rozmawiała z uczestnikami posłanka Barbara Dziuk. Kompetencje podologa i podiatry opisały mgr Justyna Kapuściok i mgr Edyta Falińska.
Tematyka Kongresu wzbudziła ogromne zainteresowanie, co znalazło odbicie w dużej frekwencji oraz różnorodności zawodowej uczestników tego wydarzenia. Potwierdzały to zajęte miejsca w salach, rozmowy w kuluarach, uczestnictwo w warsztatach, liczna reprezentacja firm medycznych oraz bezpośrednie dyskusje i spotkania. Głównym atutem Kongresu, który podkreślało wielu uczestników, była nie tylko wysoka jakość merytoryczna wystąpień i prezentacji, lecz także możliwość bezpośredniego spotkania i wymiany poglądów naukowych, co po okresie COVID-19 cieszyło się wielkim zainteresowaniem. Kongres odbudował wiedzę i świadomość w zakresie leczenia ran przewlekłych, pokazał realną dostępność nowoczesnego leczenia ran oraz podkreślił aktualne przesłanie dbałości o dobro każdego pacjenta.
Po owocnej, trzydniowej wymianie poglądów naukowych i praktycznych obserwacji w interdyscyplinarnym gronie specjalistów prezes PTLR dr hab. n. med. Beata Mrozikiewicz-Rakowska dokonała uroczystego zakończenia Jubileuszowego Kongresu Naukowo- Szkoleniowego, dziękując wszystkim za przybycie. Jednocześnie zaprosiła do dalszych działań na rzecz podniesienia poziomu naukowego i klinicznego w zakresie nowoczesnych metod leczenia ran w Polsce.
Polskie Towarzystwo Leczenia Ran kontynuuje swoje działania i bez wątpienia już niebawem usłyszymy o kolejnych projektach zarówno realizowanych przez Towarzystwo, jak i tych, w których PTLR bierze aktywny udział. Zgodnie z hasłem, które wybrzmiewało nie tylko podczas wystąpień, lecz także w kuluarach – „razem możemy więcej”. Mamy nadzieję, że za dwa lata spotkamy się na kolejnej edycji Kongresu, a już w przyszłym roku na Ogólnopolskiej Konferencji Polskiego Towarzystwa Leczenia Ran.
1.
