Stopień zaangażowania ojców w opiekę nad ich dziećmi z cukrzycą i jego implikacjedla funkcjonowania rodziny w ocenie matek diabetyków

Wprowadzenie
Cukrzyca typu 1 u dziecka jest dla chorego i jego rodziców jedną z najbardziej obciążających psychicznie chorób przewlekłych. Wymóg ciągłej kontroli glikemii, konieczność insulinoterapii, obawa przed hipo- i hiperglikemią, a także lęk przed powikłaniami późnymi mają negatywny wpływ na kondycję psychiczną chorego i jego rodziny. Choroba zaburza relacje w rodzinie, pogarsza komunikację, wymusza zmianę organizacji życia, często prowadzi do rezygnacji z pracy matek, które przejmują wyłączną opiekę nad chorym dzieckiem i zostają obciążone odpowiedzialnością za samokontrolę cukrzycy.

Cel pracy
Poznanie opinii matek dzieci chorych na cukrzycę typu 1 na temat stopnia zaangażowania ojców lub opiekunów w sprawowanie opieki nad dziećmi w kwestii samokontroli i prowadzenia cukrzycy oraz jego wpływu na funkcjonowanie i relacje w rodzinie.

Materiał i metody
Badaniu prowadzonemu w 2017 r. w formie internetowego kwestionariusza ankiety poddano 459 matek, o różnym czasie trwania choroby dziecka, średnia 3,8 roku (SD 2,95, Me 3), średni wiek dziecka 8,9 roku (SD 3,96, Me 8,5). Badane matki to podopieczne cukrzycowych organizacji pozarządowych i uczestniczki grup wsparcia w mediach społecznościowych.

Wyniki
83% badanych wskazało, że choroba dziecka stanowi dla nich duże obciążenie psychiczne i że to głównie one opiekują się chorym dzieckiem, nie mogąc liczyć na wsparcie innych członków rodziny – 38,8%. Z powodu konieczności opieki nad dzieckiem 58,8% badanych nie jest aktywnych zawodowo, a 24,2% mimo aktywności zawodowej jako jedyne w rodzinie zajmują się kontrolą cukrzycy dziecka. W 15,3% rodzin ojciec nie wykonuje żadnych czynności związanych z cukrzycą dziecka. 33,8% badanych ocenia, że choroba dziecka pogorszyła sytuację rodziny, a w 4,4% spowodowała jej rozpad. Tylko 18,1% matek deklaruje, że ojciec potrafi samodzielnie opiekować się dzieckiem z cukrzycą.

Wnioski
Konieczne jest wsparcie rodzin dotkniętych cukrzycą, rozwój ich osobistych i społecznych umiejętności, tak by radziły sobie z chorobą przewlekłą, a obowiązki związane z prowadzeniem i samokontrolą cukrzycy dziecka dzielone były przez oboje rodziców.



Introduction
Children’s type 1 diabetes is one of the most mentally aggravating chronic diseases for the patient and his/her parents. The disease disturbs relationships in the family, disrupts communication, and enforces a change in the organisation of daily life.

The aim of the study
The aim of the study was to gather opinions about fathers’ involvement in taking care of children with type 1 diabetes. Opinions were stated by mothers of sick children regarding managing of diabetes and its impact on the functioning and relationships of the family.

Material and methods
The survey (conducted in 2017) was in the form of a questionnaire, which was filled in by 459 mothers. The average duration of the child’s illness was 3.8 years, (SD 2.95, Me 3), the average age of the child was about 8.9 years (SD 3.96, Me 8.5).

Results
83% of the respondents indicated that the child’s disease was a huge psychological burden for them and that it was the mother who mostly took care of the sick child. 38.8% of mothers could count on the support of other family members. Because of the need to take care of the child, 58.8% of them were not professionally active, and 24.2%, despite their professional activity, were the only ones in the family who controlled the diabetes. In 15.3% of families, the father did not perform any activities related to the child’s diabetes. 33.8% estimated that the child’s disease worsened the situation of the family, and in 4.4% it caused its disintegration. Only 18.1% of mothers declared that the father was able to look after the child with diabetes by himself.

Conclusions
It is necessary to support families affected by diabetes. Their personal and social skills should be developed so that they can cope with chronic disease and the duties related to managing diabetes. The responsibility should be shared by both parents.