Stowarzyszenia, związki i inne instytucje działające na rzecz pielęgniarstwa operacyjnego w Polsce

Wstęp
Tworzenie pierwszych organizacji zawodowych pracowników służby zdrowia na ziemiach polskich zapoczątkowano w dwudziestoleciu międzywojennym. Legalizacja tych organizacji nastręczała wiele trudności, dlatego większość z nich rejestrowana była pod nazwami towarzystw i stowarzyszeń. Pozorowano w ten sposób działalność naukową, mimo iż głównym celem organizacji zawodowych były różne formy samopomocy zawodowej, kształcenie zawodowe i walka o podnoszenie rangi zawodu w społeczeństwie.

Cel pracy
Przedstawienie działalności stowarzyszeń i związków zawodowych oraz innych instytucji działających na rzecz pielęgniarstwa operacyjnego w Polsce.

Materiał i metody
Badanie zostało przeprowadzone metodą analizy dokumentów i wytworów ze szczególnym uwzględnieniem dokumentów rejestrowych oraz sprawozdań z działalności stowarzyszeń, związków zawodowych i instytucji działających na rzecz pielęgniarstwa operacyjnego.

Wyniki
W Polsce na rzecz pielęgniarstwa operacyjnego działają następujące organizacje: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Instrumentariuszek w Białymstoku (1999), Stowarzyszenie Instrumentariuszek Ortopedycznych w Warszawie (2008), Karkonoskie Stowarzyszenia Instrumentariuszek w Jeleniej Górze (2010) oraz Towarzystwo Pielęgniarek i Położnych Operacyjnych w Bydgoszczy (1996). Od 2014 r. polskie instrumentariuszki są reprezentowane w Europejskim Stowarzyszeniu Pielęgniarek Bloku Operacyjnego (EORNA). W 2003 r. w Lublinie został zarejestrowany Ogólnopolski Związek Zawodowy Pracowników Bloku Operacyjnego, Anestezjologii i Intensywnej Terapii. W 2011 r. na wniosek Ministra Zdrowia został powołany konsultant krajowy w dziedzinie pielęgniarstwa chirurgicznego i operacyjnego, a w części województw zostali powołani przez wojewodów konsultanci wojewódzcy.

Wnioski
Działalność na rzecz pielęgniarstwa operacyjnego w Polsce jest rozproszona i realizowana przez 4 stowarzyszenia zawodowe skupiające instrumentariuszki oraz związek zawodowy pracowników bloku operacyjnego, anestezjologii i intensywnej terapii. Organizacje działające na rzecz pielęgniarstwa operacyjnego w Polsce współpracują na gruncie krajowym, zaś na gruncie europejskim polskie instrumentariuszki są reprezentowane przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Instrumentariuszek.



Introduction
The establishment of the first professional organizations of health care workers in Poland began in the interwar period. Scientific activity was simulated, despite the fact that the main goal of professional organizations was to provide various forms of professional self-help, vocational training, and to elevate the profession in the society.

Aim of the study
Presentation of the activities of associations and trade unions as well as other institutions working for operational nursing in Poland.

Material and methods
The study was conducted using the method of analysis of archival documents, with particular emphasis on registration documents and reports on the activities of organization.

Results
In Poland, the following organizations operate in the field of surgical nursing: the Polish Association of Scrub Nurses in Białystok, the Association of Orthopaedic Scrub Nurses in Warsaw, the Karkonosze Association of Scrub Nurses in Jelenia Góra, and the Society of Surgical Nurses and Midwives in Bydgoszcz. In 2003, the Polish National Union of Workers in the Operating Room and Intensive Care Anaesthesiology was registered in Lublin. Since 2011, at the request of the Minister of Health, a National Consultant in the field of surgical and operational nursing has been appointed, and in some provinces province consultants.

Conclusions
The activities for operating nursing in Poland are carried out by 4 professional associations and the trade union of the operating unit, anaesthesiology, and intensive care workers. Organizations cooperate with each other on a national basis, while on a European basis Polish scrub nurses are represented by the Polish Association of Scrub Nurses.