Stres psychospołeczny jako czynnik ryzyka choroby wieńcowej

Choroba wieńcowa jest niekiedy nadal postrzegana jako choroba dyrektorów i kojarzy się wielu ludziom ze społeczeństwami zamożnymi. W rzeczywistości największe zmniejszenie wskaźników jej chorobowości i śmiertelności stwierdzono w krajach wysoko rozwiniętych, wśród wyższych klas społecznych, dysponujących większymi możliwościami ekonomicznymi. Natomiast nadal obserwuje się wzrastające trendy tych wskaźników w krajach uboższych i w niższych grupach socjoekonomicznych. Często te tendencje są niezauważane przez autorów programów prewencyjnych choroby niedokrwiennej serca. Tymczasem ludzie z niskimi zarobkami często mają ograniczone możliwości zmiany stylu życia. Oczywiście, znacznie bardziej dotyczy to bezrobotnych czy w skrajnym stopniu bezdomnych.






Położenie geograficzne także odgrywa rolę w występowaniu choroby wieńcowej, zważywszy na wzrastającą tendencję do migracji pomiędzy krajami i strefami klimatycznymi, w których rozpowszechnienie choroby jest nieraz skrajnie różne, a także pomiędzy wioskami i dużymi aglomeracjami miejskimi w obrębie tego samego kraju. Pacjenci z chorobą wieńcową często są przekonani, że ponoszą nadmierny udział w ciężarach, jakie niesie świat współczesny. W rozumieniu potocznym, stres był od dawna związany z chorobą serca. Wiadomo, że okoliczności stresogenne prowokują ból dławicowy. Ponadto silne emocje lub gniew mogą powodować groźne zaburzenia rytmu, albo wzrost ciśnienia tętniczego krwi, co może prowadzić do przerwania blaszki miażdżycowej i być przyczyną zawału serca lub nagłej śmierci sercowej. Jednakże czy stres emocjonalny i określona osobowość rzeczywiście odgrywają bezpośrednią rolę w rozwoju procesu miażdżycowego, nie jest pewne. Sugestia, że osoby z osobowością typu A są predysponowane do choroby wieńcowej, wprawdzie jeszcze niedawno szeroko nagłaśniana, nie została ostatecznie potwierdzona [1].



Wybrane problemy
psychologiczne dotyczące osób z chorobą
niedokrwienną serca


Zagadnienia te rozważane są zazwyczaj w kategoriach ryzyka – psychologiczne uwarunkowania choroby – oraz w kategoriach konsekwencji psychologicznych przebytej choroby [2]. W pierwszym przypadku chodzi o takie formy zachowań, które:
1) mogą wpływać na poziom zmian metabolicznych, prawdopodobnie powodując, m.in. rozwój miażdżycy,
2) stanowią rodzaj akceleratora, intensyfikując...


View full text...