Szczepienia przeciwko COVID-19 u osób dorosłych w sezonie 2023/2024. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych oraz Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników

Szczepienia przeciwko COVID-19, prowadzone od grudnia 2020 r. w wielu krajach na całym świecie, przyczyniły się do zmniejszenia liczby przypadków o ciężkim przebiegu klinicznym, skutecznie redukując częstotliwość hospitalizacji i liczbę zgonów z powodu COVID-19. W związku ze zmieniającą się sytuacją epidemiologiczną, rosnącą liczbą mutacji wirusa i niskim poziomem uodpornienia w Polsce pojawia się wiele pytań dotyczących optymalnej strategii szczepień. Po pierwsze, diagnostyka pozostaje kluczowa zarówno na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej, jak i na poziomie zdrowia publicznego. Zebrane dane pozwalają skutecznie aktualizować skład dostępnych szczepionek. Obecnie, w sezonie 2023/2024, jednomyślnie zaleca się stosowanie szczepionki monowalentnej dostosowanej do podwariantu SARS-CoV-2 omikron XBB.1.5. Dzięki reakcjom krzyżowym ten skład szczepionki chroni nie tylko przed samym wariantem XBB.1.5, lecz także przed nowymi wariantami o podobnym składzie antygenowym. Najbardziej prawdopodobnym długoterminowym rozwiązaniem będzie zorganizowanie szczepień przeciwko COVID-19 w sposób podobny do innych szczepień sezonowych. Wdrożenie to powinno się odbywać zgodnie z programem szczepień ochronnych.

Vaccinations against COVID-19, carried out in many countries around the world since December 2020, have contributed primarily to reducing the number of cases with a severe clinical course. They have also effectively reduced the frequency of hospitalizations and the number of deaths caused by COVID-19. However, due to the changing epidemiological situation, increasing number of virus mutations, and low vaccination rates in Poland, many questions arise regarding the optimal vaccine strategy. First, diagnostics remain crucial both at the level of primary health care and at the public health level. Gathered data allows vaccine producers to effectively update the composition of available vaccines. Currently, it is unanimously recommended to use a monovalent vaccine, including the SARS-CoV-2 Omikron XBB.1.5 subvariant, in the 2023/2024 season. Thanks to cross-reactions, this composition is intended to protect not only against the XBB.1.5 variant itself but also against new variants with a similar antigenic composition. The most probable long-term solution will be to arrange COVID-19 vaccinations in a similar way to other seasonal vaccinations. That implementation should take place in accordance with the National Immunization Schedule.