Taktyka skoordynowanej prewencji cukrzycy typu 2 i miażdżycy

Racjonalna prewencja ma za podstawę poznanie czynników etiologicznych lub patogenetycznych. W patogenezie cukrzycy typu 2, a także miażdżycy, niezależnie od klinicznej postaci, można wyróżnić 4 rodzaje czynników sprawczych, które powinny stanowić przedmiot interwencji prewencyjnych. Są to: 1) czynniki genetyczne – rodzinne, etniczne i biotypowe, 2) upośledzenie wydzielania insuliny, 3) insulinooporność komórkowa, 4) czynniki środowiska zewnętrznego. Przed podjęciem działań prewencyjnych wskazane jest bliższe określenie znaczenia tych czynników, tak w odniesieniu do indywidualnych przypadków, jak i do grup ludnościowych. W praktyce najbardziej efektywnymi i opłacalnymi działaniami jest przeobrażenie stylu życia, polegające na zwiększeniu systematycznego wysiłku fizycznego, modyfikacje żywieniowe i redukcja nadmiaru masy ciała, obniżenie poziomu stresu, a także prewencyjne stosowanie metforminy. Działania te w pierwszym rzędzie powinny się odnosić do osób o podwyższonym ryzyku zachorowania na cukrzycę typu 2 ze względu na wywiady rodzinne, analizę stylu życia, obecność upośledzenia tolerancji glukozy i inne czynniki ryzyka. Korzystne jest planowe organizowanie programów prewencyjnych na poziomie podstawowej (rodzinnej) opieki medycznej.



Cukrzyca typu 2 jest chorobą przewlekłą, występującą prawie we wszystkich populacjach na świecie. Badania zapadalności i chorobowości wykazują duże różnice między poszczególnymi krajami i grupami etnicznymi. Zmiana stylu życia w krajach szybko rozwijających się gospodarczo łączy się ze wzrostem częstości występowania tego typu cukrzycy. Szacuje się, że w roku 2010 liczba osób z cukrzycą typu 2 może przekroczyć 200 mln. Duża część tego wzrostu nastąpi w krajach rozwijających się.
Chorzy na cukrzycę typu 2 stanowią ok. 90 proc. wszystkich cukrzyków. Choroba ta może ujawniać się w każdym wieku, chociaż najczęściej występuje u osób powyżej 30. roku życia, a zapadalność zwiększa się z wiekiem. Rozwój choroby jest powolny, często bez wyraźnych objawów klinicznych; nierozpoznanie przypadków trwa dość często przez wiele lat, co sprzyja rozwojowi powikłań, szczególnie naczyniowych.
U osób z cukrzycą typu 2 zarówno w fazie stanu przedcukrzycowego (przedhiperglikemicznego), jak i w okresie hiperglikemii powstaje, równoległy do diabetogenezy, wieloskładnikowy proces aterogenny. Powoduje on powstawanie w tej subpopulacji...


Pełna treść artykułu...