Trądzik pospolity

Trądzik pospolity (acne vulgaris) jest rozpowszechnionym, przewlekłym schorzeniem, dotyczącym okolic łojotokowych (głównie: twarz, klatka piersiowa, plecy). Charakterystycznymi wykwitami są w tej dermatozie zaskórniki (comedones), grudki, krosty, torbiele ropne oraz blizny.
Etiopatogeneza trądziku jest problemem złożonym i nie do końca wyjaśnionym. Niewątpliwie istotną rolę odgrywają w niej takie czynniki, jak tło łojotokowe, nadmierne rogowacenie w obrębie mieszka włosowego, podłoże bakteryjne (Propionibacterium acnes, Staphylococcus epidermidis, Pityrosporum ovale), hormonalne, odczyn zapalny, uwarunkowania genetyczne. Nie bez znaczenia są również takie czynniki, jak zaburzenia immunologiczne, nadmierna reaktywność mieszków włosowych, czynniki psychologiczne, fizykalne, a nawet tło jatrogenne.


Rys historyczny
Trądzik pospolity jest schorzeniem, które było znane już w starożytności. Chemiczne złuszczanie naskórka jako leczenie wspomagające trądziku znano już w średniowieczu; w XIV w. stosował je Montaigne. Pod koniec XIX w. Unna, przeprowadzając doświadczenia z roztworem alkoholowym kwasu salicylowego, beta-naftolem, kwasem trójchlorooctowym, a szczególnie kwasem karbolowym (fenolem) i rezorcyną (metaoksyfenol) zauważył, że pod ich wpływem naskórek ulega złuszczaniu. Dało to podstawy do wykorzystania tych 3 ostatnich związków do chemicznego złuszczania naskórka, które stało się metodą leczniczą [1]. Główny rozwój badań nad etiopatogenezą, diagnostyką, a przede wszystkim leczeniem trądziku pospolitego przypada na wiek XX, zwłaszcza jego koniec.

Na początku XX w. trądzik pospolity bywał nazywany młodzieńczym (acne juvenilis). Zupełnie odmienny od obecnie istniejącego był podział kliniczny. Wyróżniano postać powierzchowną i głęboką trądziku pospolitego. Do tej pierwszej zaliczano odmianę grudkową i krostkową (acne papulosa et pustulosa), do drugiej natomiast odmianę stwardniałą, czyli guzkowatą (acne indurata s. tuberculosa), odmianę ropowiczą (acne phlegmonosa), wreszcie trądzik skupiony (acne conglobata). Nieco odmienne od dzisiejszych były poglądy na etiopatogenezę tej jednostki dermatologicznej. Wiadomo było już wówczas, że trądzik jest schorzeniem zapalnym gruczołów łojowych i mieszków włosowych, powstającym na tle zakaźnym, któremu sprzyja szczególna skłonność skóry łojotokowej do nadkażenia....


View full text...