Trendy zachorowalności na raka płuca w województwie świętokrzyskim w latach 1999–2013

Wprowadzenie: Rak płuca jest najczęstszym nowotworem złośliwym na świecie. W Polsce w 2013 r. zarejestrowano 21 524 nowych zachorowań. W województwie świętokrzyskim odnotowano 751 nowych zachorowań (576 u mężczyzn i 175 u kobiet).

Cel pracy: Określenie dynamiki zmian zachorowalności na raka płuca w latach 1999–2013 u mieszkańców województwa świętokrzyskiego z uwzględnieniem płci.

Materiał i metody: Analizie poddano 11 418 zachorowań na raka płuca w województwie świętokrzyskim w latach 1999–2013. Obliczono surowe i standaryzowane współczynniki zachorowalności, wyrażone na 100 000 (105) populacji, łącznie i z podziałem wg płci. Analizę trendów zachorowalności przeprowadzono za pomocą modeli joinpoint.

Wyniki: W 2013 r. w porównaniu z 1999 r. w województwie świętokrzyskim odnotowano istotną redukcję zachorowalności na raka płuca o 22,3%. U mężczyzn obserwowano istotne zmniejszenie zachorowalności o 32,3%, a u kobiet nieistotny wzrost zachorowalności o 32,3%. Ryzyko względne zachorowania na raka płuca u mężczyzn w porównaniu z kobietami zmniejszyło się o 44,5%. U mężczyzn stwierdzono istotny trend spadkowy w tempie 2,9% rocznie, a u kobiet istotny trend wzrostowy w tempie 2,1% rocznie. W województwie świętokrzyskim w latach 1999–2013 obserwowano redukcję zachorowalności na raka płuca u mężczyzn oraz wzrost zachorowalności u kobiet. Płeć różnicowała też kształtowanie się trendów zachorowalności. U mężczyzn stwierdzono istotny spadek trendu, a u kobiet istotny jego wzrost.

Wnioski: Konieczna jest intensyfikacja działań w zakresie pierwotnej i wtórnej profilaktyki raka płuca w województwie.

Introduction: Lung cancer is the most common malignant cancer worldwide. In 2013 a total of 21,524 new cases of lung cancer in Poland and 751 (576 in men and 175 in women, respectively) in Świętokrzyskie Voivodeship were reported.

Aim of the research: To assess the dynamics of changes in lung cancer incidence between 1999 and 2013 in the population of inhabitants of Świętokrzyskie Voivodeship by sex.

Material and methods: Eleven thousand four hundred and eighteen new lung cancer cases in Świętokrzyskie Voivodeship in 1999–2013 were analysed. Crude rates (CRs) and age-standardised rates (ASRs) per 105 population were calculated, in general and by sex. The analysis of incidence trends was carried out using joinpoint models.

Results: In 2013 a significant decrease by 22.3% in lung cancer incidence was reported in comparison with the year 1999. A significant decrease by 32.3% among men and non-significant increase by 32.3% in lung cancer incidence among women were reported. The relative risk of lung cancer incidence in men decreased by 44.5% compared to women. The trend in ASRs showed a significant decrease by 2.0% per year. In the male population a significant decreasing trend by 2.9% per year and a significant increasing trend by 2.1% per year among the female population were observed. The lung cancer incidence among men in Świętokrzyskie Voivodeship decreased, with a simultaneous increase in incidence among women in 1999–2013. Sex was the main factor that differentiated the shaping of incidence trends. A significant decreasing incidence trend among men and a significant increasing incidence trend among women were observed.

Conclusions: It is necessary to intensify the primary and secondary prevention of lung cancer in the voivodeship.