Trudne problemy opieki paliatywnej

Wstęp
Opieka paliatywna wg definicji WHO jest nastawiona na zapobieganie i łagodzenie cierpienia chorych poprzez zastosowanie wczesnej diagnostyki, a także przez ocenę i właściwy sposób rozwiązywania problemów somatycznych, psychospołecznych i duchowych. Celem opieki jest poprawa jakości życia pacjentów z chorobami zagrażającymi życiu. Opieka paliatywna zajmuje się zarówno chorymi, jak i ich rodzinami lub innymi osobami bliskimi. To specyficzna forma, odróżniająca ją od innych rodzajów opieki medycznej, w tym zwłaszcza od opieki długoterminowej. Różnice wynikają zarówno z ogólnych zasad filozofii postępowania, jak i z przebiegu samej choroby, dyktującego sposób prowadzenia leczenia i opieki. W zakresie filozofii postępowania czynnikiem wyróżniającym tę formę opieki spośród innych jest jej cel – poprawa jakości życia zamiast powszechnej walki o życie lub jego przedłużenie. Jest opieką wielodyscyplinarną – uwzględnia w równym stopniu problemy somatyczne, jak i psychospołeczne oraz duchowe chorego. Jako opieka zespołowa nastawiona jest na harmonijną współpracę różnych profesjonalistów oraz opiekunów chorych. Przebieg ciężkiej, przewlekłej choroby zagrażającej życiu w jej zaawansowanym stadium jest zwykle bardzo dynamiczny, co oznacza w praktyce konieczność bardzo elastycznego sposobu sprawowania opieki i leczenia. Należy bowiem szybko reagować na pojawiające się – nieraz z dnia na dzień – nowe objawy wynikające z progresji choroby, a także zmiany w zakresie reagowania na leki stosowane w związku z dołączającą się np. z czasem niedomogą nerek lub wątroby [1].
Łagodzenie objawów somatycznych
Problemem o szczególnym znaczeniu jest różnorodność patomechanizmów powstawania poszczególnych objawów chorobowych i wiążąca się z tym konieczność zróżnicowanego sposobu leczenia. Najlepszym tego przykładem jest ból, który w zależności od rodzaju i patomechanizmu powstania reaguje na różne metody leczenia podstawowego (wg drabiny analgetycznej WHO). Ból nocyceptywny (receptorowy), kostny, wywołany przerzutami do kości reaguje dobrze na radioterapię, bifosfoniany, kalcytoninę, natomiast ból trzewny na spazmolityki, a w razie jego dużego nasilenia skuteczna okazuje się neuroliza splotu trzewnego. Z kolei ból neuropatyczny wywołany uszkodzeniem, zniszczeniem dróg nerwowych lub ich uciskiem wymaga uzupełnienia leczenia podstawowego lekami przeciwdepresyjnymi, przeciwdrgawkowymi, deksametazonem i ewentualnie blokadą lub...


Pełna treść artykułu...