Ułatwienie dostępu do medycznej opieki specjalistycznej jako forma wsparcia opiekunów nieformalnych

Wstęp i cel pracy: Prowadzenie opieki paliatywnej lub hospicyjnej wiąże się ze znacznymi obciążeniami opiekunów nieformalnych. Obejmują one szeroką listę schorzeń somatycznych, w tym zwłaszcza układu naczyniowego i narządu ruchu. Opiekunowie nieformalni rzadziej uczestniczą w inicjatywach prozdrowotnych (przestrzeganie zdrowego trybu życia, badania profilaktyczne). Wielu z nich pozostaje bez możliwości skorzystania z optymalnej opieki medycznej. Oceniono zapotrzebowanie opiekunów nieformalnych na medyczną opiekę specjalistyczną w ramach Dnia Profilaktyki Zdrowotnej (bezpłatne konsultacje lekarzy specjalistów oraz badania ultrasonograficzne) oraz stopień satysfakcji z uczestnictwa w tym wydarzeniu.

Materiał i metody: Analizowano dane demograficzne, medyczne i dotyczące zaangażowania w opiekę z kart konsultacyjnych oraz autorskiego kwestionariusza ankiety, wysłanego do wszystkich uczestników akcji (N = 103) 4 tygodnie po jej przeprowadzeniu.

Wyniki: Odpowiedź uzyskano od 61 osób (59,22%), 40 spełniało kryteria uczestnictwa w badaniu (aktualnie lub w ciągu ostatnich 6 miesięcy osobiste sprawowanie opieki nad przewlekle chorym przez co najmniej 12 godzin tygodniowo). Większość (80,00%) respondentów (n = 32) to kobiety, przeważnie osoby w zaawansowanym wieku (mediana: 66 lat, zakres: 29–82 lat). Udzielono 296 konsultacji lekarskich, przeprowadzono 42 badania ultrasonograficzne. Większość respondentów

(n = 37, 92,50%) oceniło inicjatywę ułatwienia dostępu do opieki specjalistycznej bardzo dobrze. Dziewiętnastu z nich (47,00%) odpowiedziało, że całkowicie spełniła oczekiwania, częściowo usatysfakcjonowanych było 18 (45,00%), zdaniem jednego (2,50%) respondenta akcja nie spełniła oczekiwań (brak odpowiedzi w dwóch ankietach). Przyczynami braku satysfakcji były głównie: brak możliwości uzyskania konsultacji u większej liczby specjalistów oraz wykonania innych badań diagnostycznych. Wszyscy respondenci potwierdzili celowość kontynuowania inicjatywy.

Wnioski: Ułatwienie dostępu do specjalistycznej opieki medycznej jest wartościową i dobrze odbieraną formą wsparcia opiekunów nieformalnych.

Introduction and aim of the study: Palliative or hospice care is of significant burden for informal caregivers. This includes a wide range of somatic disorders. They less likely participate in health-related initiatives. Many of them don’t benefit from the most optimal medical care. The estimation of need for specialist medical care aimed at informal caregivers was carried out based on the activity called Prophylaxis Day (free consultations with specialists and ultrasound examinations). The level of satisfaction expressed by the participants was also analyzed.

Material and methods: Demographic, medical data and involvement in the care process were analyzed based on consultation cards and own survey sent to all participants (N = 103) four weeks after its completion.

Results: Totally 61 persons (59.22%) replied, 40 of them fulfilled study criteria (currently or within the last 6 months personal care of the chronically ill person for minimum 12 hours per week); 80.00% of respondents (n = 32) were women, mostly of advanced age (median: 66 years, range: 29-82); 296 medical consultations and 42 ultrasound examinations were provided. The majority of respondents (n = 37, 92.50%) estimated the initiative very well. According to 19 respondents (47.00%) it completely fulfilled the expectations, 18 (45.00%) were partly satisfied, and for 1 (2.50%) respondent the action had not met the expectations. Inability to consult the higher number of specialists and perform other diagnostic tests were the most common causes of dissatisfaction. All respondents indicated the expedience for continuation of the initiative.

Conclusions: Facilitated access to medical specialist care is a valuable and well-perceived form of support for informal caregivers.