Uszkadzające działanie wentylacji mechanicznej na płuca

Obecnie mechaniczna wentylacja płuc stała się podstawowym elementem w postępowaniu anestezjologicznym oraz niezastąpionym instrumentem w leczeniu pacjentów z ostrą niewydolnością oddechową. Głównym celem wentylacji mechanicznej jest przywrócenie prawidłowej wymiany gazowej.
Dzięki wentylacji mechanicznej uratowano życie tysięcy pacjentów, jednak należy sobie zdawać sprawę z niekorzystnych działań ubocznych, jakie niesie ta metoda leczenia.
Wiele lat po wprowadzeniu wentylacji mechanicznej ciśnieniami dodatnimi, zebrane doświadczenia i dane wskazują, że może ona wywoływać zmiany w budowie i funkcjonowaniu płuc oraz inicjować miejscowy proces zapalny. Ten rodzaj uszkodzeń nie był wcześniej rozpoznawany, a występowanie zmian w płucach pacjentów tłumaczono jako postać zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS – acute respiratory distress syndrome) [1].
Dopiero badania doświadczalne pozwoliły na rozpoznanie uszkodzeń płuc, wywołanych wentylacją mechaniczną i w latach 90. ukierunkowały dalsze tendencje badawcze oraz terapeutyczne [2].

W następstwie wentylacji mechanicznej dochodzi do różnych zmian wywołanych czynnikami niefizjologicznymi w zakresie mechaniki oddychania. Wśród przyczyn odpowiedzialnych za uszkodzenie płuc (ventilator-induced lung injury – VILI) można wymienić:
1. wysokie ciśnienia w drogach oddechowych – barotrauma,
2. duże objętości oddechowe – volutrauma,
3. cykliczne otwieranie i zapadanie pęcherzyków – atelectrauma,
4. lokalne uwolnienie mediatorów reakcji zapalnej – biotrauma,
5. wysokie FiO₂ >0,6 – toksyczność tlenu.
Uszkodzenie ciśnieniem – barotrauma
Barotrauma jest urazem wynikającym z zastosowania wysokich ciśnień w drogach oddechowych w trakcie wentylacji mechanicznej dodatnimi ciśnieniami. Nie można jednoznacznie wyznaczyć, jakie dodatnie wartości ciśnienia wywołują barotraumę. Weg i wsp. w swoim badaniu nie znaleźli korelacji pomiędzy powstawaniem barotraumy a ciśnieniem końcowo-wydechowym (PEEP), ciśnieniem pla-
teau, ciśnieniem szczytowym, objętością oddechową (VT – tidal volume) [3]. Powstanie dużego ciśnienia w drogach oddechowych prowadzi do gromadzenia powietrza w przestrzeni pozapęcherzykowej, a następnie uszkodzenia ściany pęcherzyków.

Powietrze przemieszcza się wzdłuż oskrzeli i naczyń, wywołując różne zaawansowane skutki...


View full text...