WIEDZA PIELĘGNIAREK CZYNNYCH ZAWODOWO Z WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO I MAŁOPOLSKIEGO NA TEMAT WYBRANYCH ALERGII I NIETOLERANCJI POKARMOWYCH

Wstęp
Alergie i nietolerancje pokarmowe są bardzo istotnym problemem medycznym, dotyczącym populacji na całym świecie. Zawód pielęgniarki ewoluuje wraz z rozwojem nauki. Wiedza pielęgniarek i pielęgniarzy na temat chorób wynikających z nietolerancji składników pokarmowych oraz zasad dietoterapii jest niezbędna do sprawowania profesjonalnej opieki nad pacjentem w środowisku szpitalnym. Jest również bardzo istotna w przygotowaniu chorego i jego bliskich do samoopieki i samopielęgnacji na co dzień. Celem pracy była ocena wiedzy pielęgniarek na temat alergii na gluten oraz nietolerancji laktozy, jak również zasad dietoterapii w tych jednostkach chorobowych.

Materiał i metody
W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety. Badania przeprowadzono w styczniu i lutym 2019 r. w grupie 306 pielęgniarek i pielęgniarzy z województw: podkarpackiego i małopolskiego. Weryfikacji różnic między zmiennymi dokonano przy użyciu testu niezależności χ2, przyjmując poziom istotności p<0,05.

Wyniki
Badania wykazały, iż poziom wiedzy w omawianym zakresie wzrastał istotnie wraz z wiekiem i stażem pracy pielęgniarek/pielęgniarzy. Wśród osób pracujących dłużej niż 15 lat zadowalający poziom prezentowało 79,5% ankietowanych. Stwierdzono, że satysfakcjonujący poziom wiedzy na temat wybranych alergii i nietolerancji pokarmowych posiadały częściej pielęgniarki/pielęgniarze z podkarpacia (76,5%) niż z małopolski (51,0%). Respondenci aktywnie angażujący się w rozwiązywanie problemów innych osób (80%) wykazali się większą wiedzą w omawianym temacie.

Wnioski
Badana grupa wykazała się dostateczną wiedzą na temat alergii na gluten i nietolerancji laktozy oraz dietoterapii w tych chorobach. Wiek i staż pracy wpływają na poziom wiedzy pielęgniarek/pielęgniarzy.



Background
Allergies and food intolerances are fundamental medical issues for the global population. The profession of nursing evolves with new scientific developments. A nurse’s knowledge of dietotherapy and diseases resulting from intolerances to nutrients is essential for professional patient care in the hospital environment. It is also vital in the preparation of the sick and their relatives for daily self-care and self-treatment upon discharge. This work aimed to assess nurses’ knowledge about gluten allergies and lactose intolerance, as well as the principles of dietotherapy in these diseases.

Material and methods
This study used a diagnostic survey method. The research tool was the authors’ survey questionnaire. The study was conducted in January and February of 2019 on a group of 306 nurses from the voivodeships of Podkarpackie and Małopolskie. Verification of differences between variables was made using the chi-square (χ2) independence test assuming a statistical significance p-value of <0.05.

Results
Studies have shown that the level of knowledge in these areas increases significantly with nurses’ age and job seniority. Among nurses working for more than 15 years, a satisfactory level of knowledge was achieved by 79.5% of respondents. An acceptable level of knowledge about the selected food allergies and intolerances was more frequently achieved among nurses from Podkarpacie (76.5%) than nurses from Małopolska (51.0%). Respondents that actively engage themselves in solving other people’s problems (80%) showed more profound knowledge of the discussed topic.

Conclusions
The study group showed sufficient knowledge of gluten allergies, lactose intolerances, and dietotherapy for these diseases. Age and job seniority have a significant influence on the level of knowledge of nurses.