Wirusowe zapalenie wątroby typu A - epidemiologia, klinika, leczenie, zapobieganie

Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW A, hepatitis) stanowi ok. 59 proc. wszystkich przypadków WZW na świecie. Rocznie notuje się ok. 1,2–1,4 mln zachorowań, z czego ok. 20 proc. chorych wymaga bezwzględnej hospitalizacji. Śmiertelność wynosi 0,6–2,1 proc.




Czynnikiem etiologicznym WZW jest wirus zapalenia wątroby typu A (HAV), który został wyizolowany i zidentyfikowany w 1973 r. HAV jest sferycznym wirusem o średnicy 27 µm, pozbawionym otoczki, zawierającym jednoniciowy RNA i 4 polipeptydy VP1-VP4. Drobnoustrój należy do rodziny Picornaviridae – rodzaju enterowirusów typ 72. Opisano różne warianty genotypowe, lecz znany jest tylko jeden serotyp HAV. Wirus zapalenia wątroby typu A jest oporny na wiele czynników zewnętrznych, np. na eter, kwasy, chloroform. Przechowywany w temp. –20^oC, zachowuje stabilność przez wiele lat. Nie ulega całkowitej inaktywacji w procesie technologicznym wytwarzania czynnika VIII. HAV ulega zniszczeniu pod wpływem gotowania (przez 5 min), autoklawowania, promieniowania UV oraz formaliny. Jedynym rezerwuarem HAV w przyrodzie jest człowiek. Wirus jest wydalany z kałem. Do zakażenia najczęściej, bo aż w ok. 95 proc., dochodzi drogą pokarmową (droga fekalno-oralna), przez spożycie skażonego wirusem pożywienia lub wody, rzadziej przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną, wyjątkowo drogą parenteralną – przez igły do akupunktury i tatuażu oraz przetoczenia osocza lub czynnika VIII. Okres wylęgania wirusowego zapalenia wątroby typu A wynosi 15–50 dni, średnio 28 dni, a okres zaraźliwości 14–21 dni przed i ok. 7 dni po wystąpieniu żółtaczki.



Patogeneza


Namnażanie HAV odbywa się wyłącznie w hepatocytach. Po replikacji cząstki wirusa są uwalniane do kanalików żółciowych, następnie z żółcią do jelit i wydalane z kałem. W dawniejszych doniesieniach dominował pogląd, że HAV powoduje bezpośredni efekt cytopatyczny powodujący lizę hepatocytów. Obecnie podnosi się rolę odporności komórkowej. Wydaje się, że za uszkodzenie hepatocytów odpowiedzialne są limfocyty T cytotoksyczne. W przebiegu WZW A występuje w większości przypadków krótkotrwały (ok. 2 tyg.) okres wiremii.



Objawy kliniczne


Obraz kliniczny wirusowego zapalenia wątroby typu A zależy od wieku pacjenta. U dzieci poniżej 6 lat zakażenie HAV jest zazwyczaj bezobjawowe lub...


View full text...