Wnioski z dyskusji – Priorytety w ochronie zdrowia 2012
SESJA JAK BĘDZIEMY KOMERCJALIZOWAĆ SZPITALE
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
Maciej Bogucki - przewodniczący Forum Ochrony Zdrowia na Forum Ekonomicznym w Krynicy
Zaproszeni uczestnicy
Marcin Matczak – Partner DZP, Łukasz Zalicki – Partner Ernst & Young, Agnieszka Pachciarz – prezes Pleszewskiego Centrum Medycznego Sp. z o.o.
Wnioski
1. Przekształcanie szpitali w spółki kapitałowe zgodnie z Ustawą o działalności leczniczej jest jednym z kluczowych elementów reform polskiego systemu ochrony zdrowia. W przeciągu najbliższych dwóch, trzech lat przekształcenia szpitali będą skupiać uwagę samorządów, pacjentów, mediów lokalnych i krajowych.
2. Ustawa o działalności leczniczej daje niewątpliwie lepsze i prostsze warunki do przekształceń szpitali, w porównaniu do dotychczasowych rozwiązań prawnych. Ciągłość prawna działania jest tu ważna. Należy zwrócić jednak uwagę na przykład na takie elementy jak aport środków trwałych do nowej spółki i związany z tym VAT czy kwestię podatku CIT.
3. Przekształcenie szpitala nie może być wartością samą w sobie. Przekształcenie będzie korzystne i efektywne jeżeli będzie wiązało się ze zmianą sposobu działania i organizacji jednostki.
4. Warto już teraz zabrać się za przygotowanie przekształcenia szpitala, nie czekać na ewentualny przymus finansowy. Szpitale, które przekształcą się pierwsze będą miały lepszą pozycję wyjściową w nieuniknionej konsolidacji usługodawców.
5. Przekształcenie szpitala trzeba właściwie przygotować z uwzględnieniem nie tylko elementów finansowych i prawnych ale również koniecznie z uwzględnieniem właściwej komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej oraz profesjonalnego zarządzania zmianą.
6. Ustawa o działalności leczniczej zawiera pewne nieścisłości, nie widzimy jednak potrzeby pilnej zmiany Ustawy. Po zebraniu pierwszych doświadczeń z działania Ustawy możliwa jest nowelizacja w perspektywie ok. dwóch lat.
SESJA NOWOCZESNY SZPITAL 2012
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
prof. Jarosław Fedorowski - prezes Polskiej Federacji Szpitali, Warszawa, Gubernator Europejskiej Federacji Szpitali "HOPE", Bruksela
Zaproszeni uczestnicy
Janusz Boniecki - prezes NZOZ Szpitale Tczewskie SA, Andrzej Chełchowski - Partner w Kancelarii Miller, Canfield, Babicki, Chełchowski i wsp., Warszawa, Jacek Domejko - dyrektor SPZOZ Szpital Latawiec, Świdnica, Artur Grześkowiak - wiceprezes Gras Savoye Polska, Insurance Broker Gras Savoye Group, Warszawa, Tomasz Sadrzak - dyrektor Generalny SK-Projekt Sp. z o.o., Warszawa, Ryszard Szcząchor - dyrektor Aldemed - Centrum Medyczne, Zielona Góra
Wnioski:
1. Nowoczesny szpital powinien być kierowany przez odpowiednią kadrę menedżerską; skutecznie zarządzającą ryzykiem, szpital powinien być odpowiednio ubezpieczony i prawnie obsługiwany (rozpoczęcie działalności wojewódzkich komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych)
2. Nowoczesny szpital powinien mieć profesjonalnie zaplanowane i przeprowadzone inwestycje (potrzeba wykształcenia nowego zawodu "inżynier medyczny")
3. Nowoczesny szpital powinien intensywnie wdrażać nowoczesne technologie informatyczne – ograniczenie biurokracji
4. Nowoczesny szpital powinien współdziałać z innymi szpitalami z kraju i z zagranicy (powstanie Polskiej Federacji Szpitali, uczestnictwo w Europejskiej Federacji Szpitali)
5. Nowoczesny szpital powinien być partnerem dla sektora ambulatoryjnego (zapobieganie problemom w zapewnianiu ciągłości opieki nad pacjentem)
SESJA SEKTOR PRYWATNY – ROZWÓJ CZY UPADEK
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
Andrzej Mądrala - wiceprezydent Pracodawcy RP, prezes Centrum Medycznego Mavit
Referat wprowadzający: Sytuacja szpitali prywatnych w Polsce na tle Europy - Piotr Gerber, prezes Instytutu Medycznego EMC, Wrocław
Zaproszeni uczestnicy
Anna Rulkiewicz - prezes LuxMed, Jarosław Pinkas - prezes Centrum Kardiologii Józefów, Adam Rozwadowski - prezes Enel-Med, Warszawa
Wnioski z debaty:
Niezgodna z dyrektywą UE pomoc publiczna dla SPZOZ-ów
Zasada pomocniczości państwa w ochronie zdrowia
Komercyjne świadczenia realizowane przez SPZOZ-y w ocenie MZ
Przygotowanie rzetelnego i realistycznego planu całościowej reformy ochrony zdrowia w tym:
- wprowadzenie konkurencyjności płatników (demonopolizacja NFZ), w zakresie składki podstawowej
- wprowadzenie obiektywnego systemu oceny efektywności przebiegu procesów diagnozy i leczenia (prace nad projektami dotyczącymi opieki koordynowanej),
- przygotowanie nowych (wynikających z powyższego), akceptowanych społecznie i środowiskowo założeń i reguł funkcjonowania w przyszłości rynku dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych
Docenienie przez MZ i rząd roli, doświadczenia i ekspertyzy partnerów prywatnych w realizacji celów publicznych – wsparcie eksperckie, propozycja współpracy w obszarze zarządzania jednostkami publicznej służby zdrowia
Wyeliminowanie przejawów uznaniowości w dystrybucji środków publicznych na ochronę zdrowia (wprowadzenie ustawowo klarownych kryteriów rozdziału środków, a także czytelne i transparentne reguły ich alokacji)
Zmiana stylu polityki informacyjnej i konsultacyjnej z pozycji „oblężonej twierdzy” w kierunku demokracji partycypatywnej i aktywnego dialogu zgodnego z przyjętymi przez Polskę rekomendacjami OBWE
Istotny dialog (ostatnie zawirowania wokół ustawy refundacyjnej pokazują, że wystarczy wyobraźnia i wola dyskusji, by uniknąć sytuacji kryzysowych groźnych dla tak wrażliwej społecznie sfery ochrony zdrowia; zamiast kursu kolizyjnego antycypowanie zagrożeń, zarządzanie ryzykiem i informowanie oraz konsultowanie)
Wnioski Piotra Gerbera, prezesa Instytutu Medycznego EMC:
1. Rynek szpitalny w Polsce w porównaniu do krajów „Starej Unii” jest nierozwinięty, w takich krajach jak Niemcy czy Francja szpitale prywatne stanowią ponad jedną trzecią wszystkich placówek medycznych
2. Dominacja jednego ubezpieczyciela (NFZ) oraz nierówny dostęp szpitali prywatnych do środków publicznych w porównaniu do innych krajów EU powoduje nikły rozwój sektora prywatnego w Polsce
3. Brak systemu ubezpieczeń dodatkowych znacznie ogranicza dopływ finansowania prywatnego do lecznictwa szpitalnego w Polsce
4. Doświadczenia szpitali zrzeszonych w OSSP wskazują, że prywatyzacja szpitali publicznych poprawia ich efektywność oraz podnosi jakość świadczonych usług dla pacjentów, jednocześnie ogranicza zadłużanie sektora publicznego
SESJA POLITYKA LEKOWA NA ZAKRĘCIE
Opiekun merytoryczny i moderator
Rafał Zyśk, kancelaria doradcza - Health Economics Consulting, ekspert ds refundacji przy sejmowej komisji zdrowia w procesie legislacyjnym rządowego projektu ustawy refundacyjnej
Zaproszeni uczestnicy
prof. Wiesław Jędrzejczak – konsultant krajowy w dziedzinie hematologii, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych CSK WUM, Jarosław Frąckowiak – dyrektor generalny Pharma Expert Sp. z o.o., Wojciech Matusewicz - prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych, Wojciech Kuźmierkiewicz – wiceprezes Zarządu Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, Maciej Adamkiewicz - prezes Zarządu Adamed Sp. z o.o.
Wnioski:
1. Polityka lekowa stanowi integralny element polityki zdrowotnej państwa; powinna być elastyczna, nadążać za zmianami systemowymi w ochronie zdrowia i stale rosnącymi zdrowotnymi potrzebami obywateli, związanymi ze zmiana struktury demograficznej społeczeństwa oraz postępem technik diagnostycznych i terapeutycznych
2. Polityka lekowa powinna być prowadzona tak aby zagwarantować pacjentom należyty dostęp do leków o potwierdzonej efektywności klinicznej i o akceptowalnym stosunku korzyści do ryzyka związanego z terapią
3. Polityki lekowa państwa powinna sprostać rosnącym potrzebom pacjentów i ambicjom środowiska klinicznego wobec szybkiego postępu medycyny, rozwiązując jednocześnie kluczowy problem, polegający na wyważeniu proporcji pomiędzy zakresem w jakim środki publiczne pokrywają finansowanie terapii i stopniem, w jakim obciąża to pacjenta
4. Proces negocjacji cen pomiędzy MZ a wnioskodawcami
- humanitaryzacja negocjacji(!)
- prowadzenie negocjacji w dzień oraz wzywanie wnioskodawcy z minimum 3 dniowym wyprzedzeniem
- usprawnienie negocjacji w taki sposób aby zespoły negocjacyjne stosowały jednolite kryteria wobec tych samych substancji czynnych produkowanych przez różnych wnioskodawców
5. Proces oceny technologii medycznych - - pełna implementacja wymogów dyrektywy przejrzystości, zgodnie z którą podstawy podejmowania decyzji refundacyjnych w krajach członkowskich UE muszą być dostępne publicznie (w tym niektóre ukrywane dotychczas w rekomendacjach AOTM kluczowe dane m.in.: dotyczące efektywności kosztowej ubiegających się o refundację leków i wielkości populacji docelowej pacjentów, które są informacją publiczną, są upubliczniane przez najbardziej znane rządowe agencje oceny technologii medycznych na świecie).
6. Uporządkowanie problemów związanych z preskrypcją lekarską
- jak najszybsze wprowadzenie elektronicznej karty ubezpieczenia zdrowotnego, która usprawni weryfikację ubezpieczenia, oświadczenia pacjenta lub ksero RMUA nie mogą zastąpić prawdziwego systemu informatycznego na bieżąco aktualizowanego przez ZUS
- elektroniczne karty ubezpieczenia zdrowotnego powinny być jednocześnie nośnikiem danych nt. uprawnień do refundacji przysługujących pacjentowi jak też danych dotyczących świadczeń zdrowotnych udzielonych pacjentowi i sfinansowanych przez NFZ (aktualnie NFZ w większości przypadków nie wie w jakim wskazaniu został zrefundowany lek wypisany na recepcie)
7. Uregulowanie trybu finansowania terapii ratujących życie a stosowanych niezgodnie ze wskazaniami określonymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego
8. Rozbudowa systemu informatycznego monitorowania programów terapeutycznych/lekowych umożliwiającego ewaluację efektywności nowego leku objętego programem (tworzenie rejestrów klinicznych zapewniających kompleksową wiarygodną ocenę skuteczności nowych terapii w warunkach rzeczywistych)
SESJA DODATKOWE UBEZPIECZENIA ZDROWOTNE – CZY SĄ POTRZEBNE? DLACZEGO? JAKIE? KIEDY?
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
Witold Paweł Kalbarczyk- ekspert ochrony zdrowia i ubezpieczeń zdrowotnych, dyrektor Działu Systemy Ochrony Zdrowia, Sequence HC Partners
Zaproszeni uczestnicy
dr Jacek Grabowski – kanclerz Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, b. wiceprezes NFZ, prof. Tadeusz Szumlicz - Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, prof. Michał Kulesza – partner w Kancelarii Domański Zakrzewski Palinka, Przemysław Mazurek – dyrektor Biura Ubezpieczeń Zdrowotnych PZU Życie SA
Wnioski:
1. Wprowadzenie w Polsce regulacji dotyczących dodatkowych, dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych - przemawia za tym rozwiązaniem wiele argumentów natury prawnej, ekonomicznej czy demograficznej (w czasie panelu padło stwierdzenie, że na ten temat powiedziano już wszystko i teraz jest czas na decyzje)
2. Aby umożliwić stopniowy rozwój dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych, o charakterze suplementarnym i komplementarnym, w stosunku do powszechnego, społecznego ubezpieczenia zdrowotnego, regulacje te powinny mieć charakter ramowy i sprzyjać rozwojowi ubezpieczeń o charakterze masowym, poprzez możliwość opłacania ich przez pracodawców i osoby indywidualne (wszelkie formy wsparcia takie jak możliwość opłacania składek z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, możliwość oferowania w ramach polis świadczeń medycyny pracy oraz zachęty podatkowe kierowane do osób indywidualnych będą miały pozytywny wpływ na tempo rozwoju dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych)
3. Regulacje te nie mogą dawać Narodowemu Funduszowi Zdrowia dodatkowych uprawnień nadzorczych, ani nad świadczeniodawcami, ani tym bardziej nad towarzystwami ubezpieczeniowymi oferującymi prywatne ubezpieczenia zdrowotne
4. Wprowadzaniu regulacji dotyczących dodatkowych, dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych, powinien towarzyszyć racjonalny przegląd koszyka świadczeń gwarantowanych ze środków publicznych (według wielu ekspertów ochrony zdrowia w pracach tych należy rozważyć wprowadzenie zmian w zasadach finansowania świadczeń zdrowotnych ze środków publicznych, polegających m.in. na częściowej odpłatności ze strony pacjentów za niektóre świadczenia zdrowotne)
5. Dyskusja publiczna nad zawartością koszyka świadczeń gwarantowanych i standardów dostępności oraz realizacji świadczeń finansowanych ze środków publicznych wydaje się być najtrudniejszym problemem hamującym wprowadzenie dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych. Niemniej zdaniem wielu ekspertów i decydentów w systemie ochrony zdrowia od tej dyskusji i w ślad za nią racjonalizujących zmian w koszyku świadczeń gwarantowanych nie uda się uciec. Atmosfera tej dyskusji będzie zależała od poziomu zaangażowania ekspertów ochrony zdrowia i wszystkich interesariuszy systemu ochrony zdrowia oraz stopnia wiedzy opartej na faktach, odpowiedzialności oraz odwadze polityków
6. W nadchodzącym roku dyskusji nad projektem ustawy wprowadzającym dodatkowe, dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne powinna towarzyszyć debata, a być może prace eksperckie, nad przyszłym modelem finansowania świadczeń zdrowotnych, uwzględniającym wielu instytucjonalnych płatników za świadczenia zdrowotne i możliwość konkurencji pomiędzy płatnikami zarządzającymi środkami publicznymi na zdrowie. Realna zapowiedź takich zmian poparta konkretnym planem wpłynie pozytywnie na system ochrony zdrowia w Polsce i tempo zachodzących w nim zmian
7. Aby dobrowolne dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne, o charakterze suplementarnym i komplementarnym, mogły przynieść poprawę dostępności do świadczeń dla milionów polskich pacjentów w perspektywie najbliższych kilku lat, wprowadzenie zapowiadanej ustawy o dodatkowym ubezpieczeniu zdrowotnym powinno nastąpić w ciągu najbliższego roku
SESJA CZY SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W POLSCE WYMAGA DEMONOPOLIZACJI PŁATNIKA? ZA I PRZECIW
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
Witold Paweł Kalbarczyk- ekspert ochrony zdrowia i ubezpieczeń zdrowotnych, dyrektor Działu Systemy Ochrony Zdrowia, Sequence HC Partners
Zaproszeni uczestnicy
Przeciw:
Marek Balicki – b. Minister Zdrowia i poseł, dyrektor Szpitala Wolskiego w Warszawie
Adam Kozierkiewicz – ekspert ochrony zdrowia
Za:
Andrzej Sośnierz – b. prezes NFZ, b. dyrektor Śląskiej Kasy Chorych, poseł
Łukasz Zalicki – Partner Ernst&Young
Wnioski:
1. Dyskusja ekspertów zaproszonych do panelu pokazała, że w tym zakresie trudno będzie o powszechną zgodę i na pewno taka zmiana wymaga kontynuacji merytorycznych dyskusji i bardzo poważnych prac eksperckich, Jej efekty winny być poddane publicznej ocenie (Warto, by rozpocząć je w 2012 roku)
2. Demonopolizacja płatnika publicznego nie powinna być celem, ale narzędziem do realizacji racjonalizujących zmian w systemie ochrony zdrowia w Polsce. Zmiany w tym obszarze winny mieć za cel długookresową poprawę dostępności do świadczeń zdrowotnych dla wszystkich uprawnionych bez względu na jakiekolwiek czynniki (społeczne, wiekowe, zdrowotne) oraz zwiększenie efektywności wykorzystania posiadanych zasobów
3. Ewentualne zmiany w obrębie zasad funkcjonowania publicznego płatnika winny uwzględniać także długoterminowe i ewolucyjne zmiany w innych obszarach systemu ochrony zdrowia, takich jak: organizacja dostępności i informacja o świadczeniach zdrowotnych, konkurencyjność świadczeniodawców oraz kompleksowość udzielanej opieki zdrowotnej (bez ich wprowadzenia demonopolizacja płatnika publicznego, nie przyniesie oczekiwanej poprawy)
4. Zdaniem ekspertów, którzy popierają wprowadzenie konkurencyjnych płatników zarządzających środkami publicznymi, winno ono uwzględniać możliwość zarządzania tymi środkami przez podmioty prywatne. Wprowadzenie takiej możliwości winno być oparte na zasadzie utrzymania zasady solidaryzmu w finansowaniu i równości dostępu do świadczeń ze środków publicznych. Zmiana taka nie jest możliwa w perspektywie tego roku. Wydaje się, ze jeśli prace ekspercie nad jej wprowadzeniem rozpoczną się w 2012 roku, konkurencja płatników zarządzających środkami publicznymi na zdrowie jest możliwa najwcześniej w perspektywie 3–4 lat. W zakresie wprowadzenia takich zmian warto sięgać do doświadczeń innych krajów, gdzie wprowadzano je etapowo i w okresie wieloletnim.
5. Z uwagi na fakt, że demonopolizacja płatnika publicznego wymaga wielu ewolucyjnych zmian w innych obszarach, zmianą, które powinna poprzedzać ewentualną konkurencję płatników, w opinii zarówno przeciwników jak i zwolenników demonopolizacji NFZ, jest wprowadzenie deregulacji w obrębie Funduszu. Powinna ona polegać na przeniesieniu większej liczby uprawnień czy wręcz, na podlegającej kontroli demokratycznej, autonomii na poziomie wojewódzkich, a być w może w przyszłości regionalnych oddziałów NFZ (Centrala NFZ winna być bardziej organem kontrolnym, niż decyzyjnym. NFZ nie powinien być kreatorem polityki zdrowotnej. Wprowadzenie takiej zmiany możliwe jest w perspektywie tego roku)
6. Ewentualnej demonopolizacji płatnika publicznego powinno towarzyszyć jasne określenie zadań w zakresie odpowiedzialności za realizację polityki zdrowotnej Państwa. Kupowanie świadczeń zdrowotnych ze środków publicznych jest jedynie jej elementem. W tym zakresie potrzebne są ewolucyjne zmiany wprowadzające ściśle określone role dla poszczególnych instytucji publicznych szczebla centralnego, wojewódzkiego i lokalnego.
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
Maciej Bogucki - przewodniczący Forum Ochrony Zdrowia na Forum Ekonomicznym w Krynicy
Zaproszeni uczestnicy
Marcin Matczak – Partner DZP, Łukasz Zalicki – Partner Ernst & Young, Agnieszka Pachciarz – prezes Pleszewskiego Centrum Medycznego Sp. z o.o.
Wnioski
1. Przekształcanie szpitali w spółki kapitałowe zgodnie z Ustawą o działalności leczniczej jest jednym z kluczowych elementów reform polskiego systemu ochrony zdrowia. W przeciągu najbliższych dwóch, trzech lat przekształcenia szpitali będą skupiać uwagę samorządów, pacjentów, mediów lokalnych i krajowych.
2. Ustawa o działalności leczniczej daje niewątpliwie lepsze i prostsze warunki do przekształceń szpitali, w porównaniu do dotychczasowych rozwiązań prawnych. Ciągłość prawna działania jest tu ważna. Należy zwrócić jednak uwagę na przykład na takie elementy jak aport środków trwałych do nowej spółki i związany z tym VAT czy kwestię podatku CIT.
3. Przekształcenie szpitala nie może być wartością samą w sobie. Przekształcenie będzie korzystne i efektywne jeżeli będzie wiązało się ze zmianą sposobu działania i organizacji jednostki.
4. Warto już teraz zabrać się za przygotowanie przekształcenia szpitala, nie czekać na ewentualny przymus finansowy. Szpitale, które przekształcą się pierwsze będą miały lepszą pozycję wyjściową w nieuniknionej konsolidacji usługodawców.
5. Przekształcenie szpitala trzeba właściwie przygotować z uwzględnieniem nie tylko elementów finansowych i prawnych ale również koniecznie z uwzględnieniem właściwej komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej oraz profesjonalnego zarządzania zmianą.
6. Ustawa o działalności leczniczej zawiera pewne nieścisłości, nie widzimy jednak potrzeby pilnej zmiany Ustawy. Po zebraniu pierwszych doświadczeń z działania Ustawy możliwa jest nowelizacja w perspektywie ok. dwóch lat.
SESJA NOWOCZESNY SZPITAL 2012
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
prof. Jarosław Fedorowski - prezes Polskiej Federacji Szpitali, Warszawa, Gubernator Europejskiej Federacji Szpitali "HOPE", Bruksela
Zaproszeni uczestnicy
Janusz Boniecki - prezes NZOZ Szpitale Tczewskie SA, Andrzej Chełchowski - Partner w Kancelarii Miller, Canfield, Babicki, Chełchowski i wsp., Warszawa, Jacek Domejko - dyrektor SPZOZ Szpital Latawiec, Świdnica, Artur Grześkowiak - wiceprezes Gras Savoye Polska, Insurance Broker Gras Savoye Group, Warszawa, Tomasz Sadrzak - dyrektor Generalny SK-Projekt Sp. z o.o., Warszawa, Ryszard Szcząchor - dyrektor Aldemed - Centrum Medyczne, Zielona Góra
Wnioski:
1. Nowoczesny szpital powinien być kierowany przez odpowiednią kadrę menedżerską; skutecznie zarządzającą ryzykiem, szpital powinien być odpowiednio ubezpieczony i prawnie obsługiwany (rozpoczęcie działalności wojewódzkich komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych)
2. Nowoczesny szpital powinien mieć profesjonalnie zaplanowane i przeprowadzone inwestycje (potrzeba wykształcenia nowego zawodu "inżynier medyczny")
3. Nowoczesny szpital powinien intensywnie wdrażać nowoczesne technologie informatyczne – ograniczenie biurokracji
4. Nowoczesny szpital powinien współdziałać z innymi szpitalami z kraju i z zagranicy (powstanie Polskiej Federacji Szpitali, uczestnictwo w Europejskiej Federacji Szpitali)
5. Nowoczesny szpital powinien być partnerem dla sektora ambulatoryjnego (zapobieganie problemom w zapewnianiu ciągłości opieki nad pacjentem)
SESJA SEKTOR PRYWATNY – ROZWÓJ CZY UPADEK
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
Andrzej Mądrala - wiceprezydent Pracodawcy RP, prezes Centrum Medycznego Mavit
Referat wprowadzający: Sytuacja szpitali prywatnych w Polsce na tle Europy - Piotr Gerber, prezes Instytutu Medycznego EMC, Wrocław
Zaproszeni uczestnicy
Anna Rulkiewicz - prezes LuxMed, Jarosław Pinkas - prezes Centrum Kardiologii Józefów, Adam Rozwadowski - prezes Enel-Med, Warszawa
Wnioski z debaty:
Niezgodna z dyrektywą UE pomoc publiczna dla SPZOZ-ów
Zasada pomocniczości państwa w ochronie zdrowia
Komercyjne świadczenia realizowane przez SPZOZ-y w ocenie MZ
Przygotowanie rzetelnego i realistycznego planu całościowej reformy ochrony zdrowia w tym:
- wprowadzenie konkurencyjności płatników (demonopolizacja NFZ), w zakresie składki podstawowej
- wprowadzenie obiektywnego systemu oceny efektywności przebiegu procesów diagnozy i leczenia (prace nad projektami dotyczącymi opieki koordynowanej),
- przygotowanie nowych (wynikających z powyższego), akceptowanych społecznie i środowiskowo założeń i reguł funkcjonowania w przyszłości rynku dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych
Docenienie przez MZ i rząd roli, doświadczenia i ekspertyzy partnerów prywatnych w realizacji celów publicznych – wsparcie eksperckie, propozycja współpracy w obszarze zarządzania jednostkami publicznej służby zdrowia
Wyeliminowanie przejawów uznaniowości w dystrybucji środków publicznych na ochronę zdrowia (wprowadzenie ustawowo klarownych kryteriów rozdziału środków, a także czytelne i transparentne reguły ich alokacji)
Zmiana stylu polityki informacyjnej i konsultacyjnej z pozycji „oblężonej twierdzy” w kierunku demokracji partycypatywnej i aktywnego dialogu zgodnego z przyjętymi przez Polskę rekomendacjami OBWE
Istotny dialog (ostatnie zawirowania wokół ustawy refundacyjnej pokazują, że wystarczy wyobraźnia i wola dyskusji, by uniknąć sytuacji kryzysowych groźnych dla tak wrażliwej społecznie sfery ochrony zdrowia; zamiast kursu kolizyjnego antycypowanie zagrożeń, zarządzanie ryzykiem i informowanie oraz konsultowanie)
Wnioski Piotra Gerbera, prezesa Instytutu Medycznego EMC:
1. Rynek szpitalny w Polsce w porównaniu do krajów „Starej Unii” jest nierozwinięty, w takich krajach jak Niemcy czy Francja szpitale prywatne stanowią ponad jedną trzecią wszystkich placówek medycznych
2. Dominacja jednego ubezpieczyciela (NFZ) oraz nierówny dostęp szpitali prywatnych do środków publicznych w porównaniu do innych krajów EU powoduje nikły rozwój sektora prywatnego w Polsce
3. Brak systemu ubezpieczeń dodatkowych znacznie ogranicza dopływ finansowania prywatnego do lecznictwa szpitalnego w Polsce
4. Doświadczenia szpitali zrzeszonych w OSSP wskazują, że prywatyzacja szpitali publicznych poprawia ich efektywność oraz podnosi jakość świadczonych usług dla pacjentów, jednocześnie ogranicza zadłużanie sektora publicznego
SESJA POLITYKA LEKOWA NA ZAKRĘCIE
Opiekun merytoryczny i moderator
Rafał Zyśk, kancelaria doradcza - Health Economics Consulting, ekspert ds refundacji przy sejmowej komisji zdrowia w procesie legislacyjnym rządowego projektu ustawy refundacyjnej
Zaproszeni uczestnicy
prof. Wiesław Jędrzejczak – konsultant krajowy w dziedzinie hematologii, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych CSK WUM, Jarosław Frąckowiak – dyrektor generalny Pharma Expert Sp. z o.o., Wojciech Matusewicz - prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych, Wojciech Kuźmierkiewicz – wiceprezes Zarządu Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego, Maciej Adamkiewicz - prezes Zarządu Adamed Sp. z o.o.
Wnioski:
1. Polityka lekowa stanowi integralny element polityki zdrowotnej państwa; powinna być elastyczna, nadążać za zmianami systemowymi w ochronie zdrowia i stale rosnącymi zdrowotnymi potrzebami obywateli, związanymi ze zmiana struktury demograficznej społeczeństwa oraz postępem technik diagnostycznych i terapeutycznych
2. Polityka lekowa powinna być prowadzona tak aby zagwarantować pacjentom należyty dostęp do leków o potwierdzonej efektywności klinicznej i o akceptowalnym stosunku korzyści do ryzyka związanego z terapią
3. Polityki lekowa państwa powinna sprostać rosnącym potrzebom pacjentów i ambicjom środowiska klinicznego wobec szybkiego postępu medycyny, rozwiązując jednocześnie kluczowy problem, polegający na wyważeniu proporcji pomiędzy zakresem w jakim środki publiczne pokrywają finansowanie terapii i stopniem, w jakim obciąża to pacjenta
4. Proces negocjacji cen pomiędzy MZ a wnioskodawcami
- humanitaryzacja negocjacji(!)
- prowadzenie negocjacji w dzień oraz wzywanie wnioskodawcy z minimum 3 dniowym wyprzedzeniem
- usprawnienie negocjacji w taki sposób aby zespoły negocjacyjne stosowały jednolite kryteria wobec tych samych substancji czynnych produkowanych przez różnych wnioskodawców
5. Proces oceny technologii medycznych - - pełna implementacja wymogów dyrektywy przejrzystości, zgodnie z którą podstawy podejmowania decyzji refundacyjnych w krajach członkowskich UE muszą być dostępne publicznie (w tym niektóre ukrywane dotychczas w rekomendacjach AOTM kluczowe dane m.in.: dotyczące efektywności kosztowej ubiegających się o refundację leków i wielkości populacji docelowej pacjentów, które są informacją publiczną, są upubliczniane przez najbardziej znane rządowe agencje oceny technologii medycznych na świecie).
6. Uporządkowanie problemów związanych z preskrypcją lekarską
- jak najszybsze wprowadzenie elektronicznej karty ubezpieczenia zdrowotnego, która usprawni weryfikację ubezpieczenia, oświadczenia pacjenta lub ksero RMUA nie mogą zastąpić prawdziwego systemu informatycznego na bieżąco aktualizowanego przez ZUS
- elektroniczne karty ubezpieczenia zdrowotnego powinny być jednocześnie nośnikiem danych nt. uprawnień do refundacji przysługujących pacjentowi jak też danych dotyczących świadczeń zdrowotnych udzielonych pacjentowi i sfinansowanych przez NFZ (aktualnie NFZ w większości przypadków nie wie w jakim wskazaniu został zrefundowany lek wypisany na recepcie)
7. Uregulowanie trybu finansowania terapii ratujących życie a stosowanych niezgodnie ze wskazaniami określonymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego
8. Rozbudowa systemu informatycznego monitorowania programów terapeutycznych/lekowych umożliwiającego ewaluację efektywności nowego leku objętego programem (tworzenie rejestrów klinicznych zapewniających kompleksową wiarygodną ocenę skuteczności nowych terapii w warunkach rzeczywistych)
SESJA DODATKOWE UBEZPIECZENIA ZDROWOTNE – CZY SĄ POTRZEBNE? DLACZEGO? JAKIE? KIEDY?
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
Witold Paweł Kalbarczyk- ekspert ochrony zdrowia i ubezpieczeń zdrowotnych, dyrektor Działu Systemy Ochrony Zdrowia, Sequence HC Partners
Zaproszeni uczestnicy
dr Jacek Grabowski – kanclerz Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, b. wiceprezes NFZ, prof. Tadeusz Szumlicz - Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, prof. Michał Kulesza – partner w Kancelarii Domański Zakrzewski Palinka, Przemysław Mazurek – dyrektor Biura Ubezpieczeń Zdrowotnych PZU Życie SA
Wnioski:
1. Wprowadzenie w Polsce regulacji dotyczących dodatkowych, dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych - przemawia za tym rozwiązaniem wiele argumentów natury prawnej, ekonomicznej czy demograficznej (w czasie panelu padło stwierdzenie, że na ten temat powiedziano już wszystko i teraz jest czas na decyzje)
2. Aby umożliwić stopniowy rozwój dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych, o charakterze suplementarnym i komplementarnym, w stosunku do powszechnego, społecznego ubezpieczenia zdrowotnego, regulacje te powinny mieć charakter ramowy i sprzyjać rozwojowi ubezpieczeń o charakterze masowym, poprzez możliwość opłacania ich przez pracodawców i osoby indywidualne (wszelkie formy wsparcia takie jak możliwość opłacania składek z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, możliwość oferowania w ramach polis świadczeń medycyny pracy oraz zachęty podatkowe kierowane do osób indywidualnych będą miały pozytywny wpływ na tempo rozwoju dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych)
3. Regulacje te nie mogą dawać Narodowemu Funduszowi Zdrowia dodatkowych uprawnień nadzorczych, ani nad świadczeniodawcami, ani tym bardziej nad towarzystwami ubezpieczeniowymi oferującymi prywatne ubezpieczenia zdrowotne
4. Wprowadzaniu regulacji dotyczących dodatkowych, dobrowolnych ubezpieczeń zdrowotnych, powinien towarzyszyć racjonalny przegląd koszyka świadczeń gwarantowanych ze środków publicznych (według wielu ekspertów ochrony zdrowia w pracach tych należy rozważyć wprowadzenie zmian w zasadach finansowania świadczeń zdrowotnych ze środków publicznych, polegających m.in. na częściowej odpłatności ze strony pacjentów za niektóre świadczenia zdrowotne)
5. Dyskusja publiczna nad zawartością koszyka świadczeń gwarantowanych i standardów dostępności oraz realizacji świadczeń finansowanych ze środków publicznych wydaje się być najtrudniejszym problemem hamującym wprowadzenie dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych. Niemniej zdaniem wielu ekspertów i decydentów w systemie ochrony zdrowia od tej dyskusji i w ślad za nią racjonalizujących zmian w koszyku świadczeń gwarantowanych nie uda się uciec. Atmosfera tej dyskusji będzie zależała od poziomu zaangażowania ekspertów ochrony zdrowia i wszystkich interesariuszy systemu ochrony zdrowia oraz stopnia wiedzy opartej na faktach, odpowiedzialności oraz odwadze polityków
6. W nadchodzącym roku dyskusji nad projektem ustawy wprowadzającym dodatkowe, dobrowolne ubezpieczenia zdrowotne powinna towarzyszyć debata, a być może prace eksperckie, nad przyszłym modelem finansowania świadczeń zdrowotnych, uwzględniającym wielu instytucjonalnych płatników za świadczenia zdrowotne i możliwość konkurencji pomiędzy płatnikami zarządzającymi środkami publicznymi na zdrowie. Realna zapowiedź takich zmian poparta konkretnym planem wpłynie pozytywnie na system ochrony zdrowia w Polsce i tempo zachodzących w nim zmian
7. Aby dobrowolne dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne, o charakterze suplementarnym i komplementarnym, mogły przynieść poprawę dostępności do świadczeń dla milionów polskich pacjentów w perspektywie najbliższych kilku lat, wprowadzenie zapowiadanej ustawy o dodatkowym ubezpieczeniu zdrowotnym powinno nastąpić w ciągu najbliższego roku
SESJA CZY SYSTEM OCHRONY ZDROWIA W POLSCE WYMAGA DEMONOPOLIZACJI PŁATNIKA? ZA I PRZECIW
Opiekun merytoryczny i moderator panelu
Witold Paweł Kalbarczyk- ekspert ochrony zdrowia i ubezpieczeń zdrowotnych, dyrektor Działu Systemy Ochrony Zdrowia, Sequence HC Partners
Zaproszeni uczestnicy
Przeciw:
Marek Balicki – b. Minister Zdrowia i poseł, dyrektor Szpitala Wolskiego w Warszawie
Adam Kozierkiewicz – ekspert ochrony zdrowia
Za:
Andrzej Sośnierz – b. prezes NFZ, b. dyrektor Śląskiej Kasy Chorych, poseł
Łukasz Zalicki – Partner Ernst&Young
Wnioski:
1. Dyskusja ekspertów zaproszonych do panelu pokazała, że w tym zakresie trudno będzie o powszechną zgodę i na pewno taka zmiana wymaga kontynuacji merytorycznych dyskusji i bardzo poważnych prac eksperckich, Jej efekty winny być poddane publicznej ocenie (Warto, by rozpocząć je w 2012 roku)
2. Demonopolizacja płatnika publicznego nie powinna być celem, ale narzędziem do realizacji racjonalizujących zmian w systemie ochrony zdrowia w Polsce. Zmiany w tym obszarze winny mieć za cel długookresową poprawę dostępności do świadczeń zdrowotnych dla wszystkich uprawnionych bez względu na jakiekolwiek czynniki (społeczne, wiekowe, zdrowotne) oraz zwiększenie efektywności wykorzystania posiadanych zasobów
3. Ewentualne zmiany w obrębie zasad funkcjonowania publicznego płatnika winny uwzględniać także długoterminowe i ewolucyjne zmiany w innych obszarach systemu ochrony zdrowia, takich jak: organizacja dostępności i informacja o świadczeniach zdrowotnych, konkurencyjność świadczeniodawców oraz kompleksowość udzielanej opieki zdrowotnej (bez ich wprowadzenia demonopolizacja płatnika publicznego, nie przyniesie oczekiwanej poprawy)
4. Zdaniem ekspertów, którzy popierają wprowadzenie konkurencyjnych płatników zarządzających środkami publicznymi, winno ono uwzględniać możliwość zarządzania tymi środkami przez podmioty prywatne. Wprowadzenie takiej możliwości winno być oparte na zasadzie utrzymania zasady solidaryzmu w finansowaniu i równości dostępu do świadczeń ze środków publicznych. Zmiana taka nie jest możliwa w perspektywie tego roku. Wydaje się, ze jeśli prace ekspercie nad jej wprowadzeniem rozpoczną się w 2012 roku, konkurencja płatników zarządzających środkami publicznymi na zdrowie jest możliwa najwcześniej w perspektywie 3–4 lat. W zakresie wprowadzenia takich zmian warto sięgać do doświadczeń innych krajów, gdzie wprowadzano je etapowo i w okresie wieloletnim.
5. Z uwagi na fakt, że demonopolizacja płatnika publicznego wymaga wielu ewolucyjnych zmian w innych obszarach, zmianą, które powinna poprzedzać ewentualną konkurencję płatników, w opinii zarówno przeciwników jak i zwolenników demonopolizacji NFZ, jest wprowadzenie deregulacji w obrębie Funduszu. Powinna ona polegać na przeniesieniu większej liczby uprawnień czy wręcz, na podlegającej kontroli demokratycznej, autonomii na poziomie wojewódzkich, a być w może w przyszłości regionalnych oddziałów NFZ (Centrala NFZ winna być bardziej organem kontrolnym, niż decyzyjnym. NFZ nie powinien być kreatorem polityki zdrowotnej. Wprowadzenie takiej zmiany możliwe jest w perspektywie tego roku)
6. Ewentualnej demonopolizacji płatnika publicznego powinno towarzyszyć jasne określenie zadań w zakresie odpowiedzialności za realizację polityki zdrowotnej Państwa. Kupowanie świadczeń zdrowotnych ze środków publicznych jest jedynie jej elementem. W tym zakresie potrzebne są ewolucyjne zmiany wprowadzające ściśle określone role dla poszczególnych instytucji publicznych szczebla centralnego, wojewódzkiego i lokalnego.
