Wpływ immunoterapii alergenowej na jakość życia chorych na astmę, alergiczny nieżyt nosa i alergię na jad owadów

Ocena jakości życia uwarunkowanej stanem zdrowia odzwierciedla subiektywne postrzeganie sytuacji życiowej w przypadku problemów zdrowotnych. Dokonywanie tej oceny jest obecnie zalecanym postępowaniem w wielu jednostkach chorobowych, a poprawa jakości życia stanowi jeden z celów leczenia. Narzędziami badawczymi przeznaczonymi do oceny jakości życia są kwestionariusze ogólne oraz specyficzne dla określonych jednostek chorobowych. Na potrzeby alergologii opracowano kwestionariusze do oceny jakości życia między innymi u chorych na astmę, alergiczny nieżyt nosa i pacjentów uczulonych na jad owadów. Najbardziej rozpowszechnionymi narzędziami do oceny jakości życia uwarunkowanej stanem zdrowia w astmie i alergicznym nieżycie nosa są skale autorstwa Juniper przeznaczone odpowiednio dla dorosłych, młodzieży i dzieci chorych oraz ich opiekunów. Dla chorych z alergią na jad owadów opracowano skale VQLQ, CHVAQoLS oraz PoCHVAQoLS, odpowiednio dla dorosłych, dzieci i młodzieży oraz ich opiekunów. Skale te przeznaczone są nie tylko do oceny wymiarów jakości życia kształtowanych przez daną chorobę, lecz także do oceny wpływu określonego sposobu leczenia, w tym immunoterapii alergenowej, na zdrowie i codzienne życie pacjentów. Wyniki dotychczasowych metaanaliz wskazują na korzystny wpływ immunoterapii na poprawę jakości życia u osób odczulanych z powodu alergicznego nieżytu nosa, astmy (bez względu na rodzaj alergenu i grupę wiekową) i alergii na jad owadów. Należy mieć nadzieję, że ocena jakości życia stanie się standardem postępowania, co przełoży się na poprawę efektów leczenia.

Evaluation of the health-related quality of life (HRQoL) mirrors subjective evaluation of quality of life in the context of health problems. Currently, it is recommended to evaluate QoL in broad spectrum of diseases, while its improvement is regarded as one of the treatment goals. Generic questionnaires or questionnaires specific for the disease are diagnostic tools addressed for the qol measurement in certain disorders. In allergy clinic such questionnaires, among the others, are available for patients with asthma, allergic rhinitis and in insect venom allergic patients. In asthma and allergic rhinitis the most frequently used are questionnaires invented by Juniper, addressed to adults, adolescents, children and their caregivers. For patients with insect venom allergy VQLQ, CHVAQoLS and PoCHVAQoLS scales were designed respectively for adults, children and their caregivers. These tools not only measure HRQoL in specific diseases, but are also useful for its evaluation with the respect to certain treatment options, including allergen immunotherapy. The result of systematic reviews and meta-analyses indicate for high positive impact of allergen immunotherapy in respect to qol improvement in patients with an allergic rhinitis and/or asthma (regardless of patient’s allergen profile and age), as well as in insect venom allergy. One may assume that HRQoL evaluation will become a standard clinical approach to the patient, improving treatment outcomes.